Cuộc chiến ứng biến giữa Nga - Ukraine

Quân đội Nga và Ukraine đang tăng tốc ứng biến, sáng tạo về vũ khí và chiến thuật trong cuộc đấu trí nhằm giành lợi thế trên bộ, trên biển và trên không.

Một loạt diễn biến gần đây trong cuộc xung đột Nga - Ukraine cho thấy sự thay đổi không ngừng về chiến thuật và vũ khí. Theo CNN, 2 nước còn liên tục khai thác trí tuệ nhân tạo (AI), robot và các hệ thống không người lái nhằm khiến đối phương bất ngờ, khó đối phó.

Máy bay cảm tử, săn UAV

Mới đây, một nhóm binh sĩ Ukraine âm thầm chuẩn bị một máy bay hạng nhẹ trong đêm nhằm tấn công sâu 2.000 km trong lãnh thổ Nga, nhắm vào thành phố công nghiệp Dzerzhinsk cách Moscow khoảng 370 km. Dưới bụng máy bay là quả bom cơ bản. Chỉ vài giờ sau khi xuất phát, máy bay gây cháy lớn tại một nhà máy thuốc nổ ở Dzerzhinsk chuyên chế tạo đạn dược cho quân đội Nga.

 Người chế tạo vũ khí này là chuyên gia hàng không mang bí danh Goronych, biến chiếc máy bay thành một tên lửa tầm xa. Máy bay không có người lái và chỗ ngồi của phi công được tận dụng làm nơi chứa thêm nhiên liệu và pin cho hệ thống điều hướng, liên lạc, theo trang tin Babel.

Nhóm của ông Goronych cũng liên quan cuộc tấn công một nhà máy chuyên chế tạo ngòi nổ và mìn tại TP.Saransk của Nga, cách biên giới Ukraine khoảng 800 km. Hồi tháng 9, Tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi cho biết máy bay hạng nhẹ gắn súng máy tỏ ra hiệu quả trong việc chặn máy bay không người lái (UAV) của Nga, nên Kiev cân nhắc mua thêm. Phía Nga gần đây cũng điều động các máy bay nhỏ gắn súng máy để săn UAV của Ukraine trên đường vào lãnh thổ Nga.

Đấu trí thích ứng

Theo Cơ quan Tình báo quốc phòng Ukraine (DI), trong vài tuần gần đây, Nga bắt đầu triển khai loại bom dẫn đường phản lực mới mang tên UMPB-5, được cải tiến từ kho dự trữ bom "rơi tự do" cũ. Phó giám đốc DI Vadym Skybitski cho biết bom này có tầm tấn công khoảng 200 km. Nga trước đó đã chuyển đổi những quả bom thời Liên Xô thành bom lượn có tầm bay khoảng 80 km, cho phép máy bay phóng chúng trong khi vẫn giữ khoảng cách an toàn trước hệ thống phòng không Ukraine. Theo Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine, trung bình mỗi ngày Nga sử dụng 100 quả bom loại này.

Trên biển, Ukraine tích cực phát triển xuồng không người lái vốn tỏ ra hiệu quả trong đối phó Hạm đội biển Đen của Nga. Tuần trước, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) công khai mẫu xuồng thế hệ mới nhất với tên gọi Sea Baby. Một trong số đó đã được sử dụng trong vụ tấn công vào cây cầu nối Nga với bán đảo Crimea hồi tháng 6. Các mẫu nâng cấp có tầm hoạt động hơn 1.500 km, mang được tới 2.000 kg chất nổ và có thể chở cả hệ thống rốc két đa nòng.

Trong thời gian đầu xung đột, quân đội Ukraine dường như linh hoạt hơn nhiều so với lực lượng Nga trong việc điều chỉnh chiến thuật và trang thiết bị. Tuy nhiên, theo nhà phân tích quốc phòng Dara Massicot tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế (Mỹ), "các đơn vị Nga đã gắn thêm giáp bảo vệ cho xe, học các kiểu ngụy trang mới và áp dụng chiến thuật tấn công theo nhóm nhỏ, cùng nhiều cách ứng biến khác". Bộ Quốc phòng Nga cũng thành lập một đơn vị UAV tinh nhuệ mang tên Rubikon chuyên thử nghiệm nhiều kiểu chiến thuật khác nhau để dùng làm cơ sở huấn luyện cho các đơn vị UAV khác, bà Massicot viết trên tạp chí Foreign Affairs.