Cuộc chiến pháp lý về Vệ binh Quốc gia ở California

Trong vòng 2 giờ rưỡi, hai phán quyết trái ngược nhau đã được tòa ở California ban hành, với quyết định sau cùng cho phép Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm thời vẫn chỉ huy Vệ binh Quốc gia ở Los Angeles.

Hôm qua (giờ VN), Tòa phúc thẩm liên bang quận 9, trụ sở ở TP.San Francisco (bang California), đã phủ định phán quyết trước đó cùng ngày của tòa cấp thấp hơn, theo AP. Diễn biến ở tòa xảy ra trong bối cảnh các cuộc biểu tình tiếp tục ở TP.Los Angeles để phản đối chính quyền Tổng thống Trump đẩy mạnh việc trục xuất dân nhập cư trái phép.

Chiến thắng pháp lý ngắn ngủi

Phán quyết của tòa phúc thẩm tiếp tục tạm thời trao quyền cho Tổng thống Trump điều động Vệ binh Quốc gia giữ gìn trật tự ở TP.Los Angeles cho đến khi tòa có phán quyết cuối cùng, Đài NBC News đưa tin. Phiên tòa nghe các bên trình bày sẽ được tổ chức hôm 17.6, và được thực hiện theo yêu cầu kháng cáo của chính quyền Tổng thống Trump. Phán quyết trên không đồng nghĩa tòa sẽ nhất trí với yêu cầu của phía ông Trump.

Vài giờ trước đó, Thẩm phán tòa quận Charles Breyer ở TP.San Francisco kết luận việc Tổng thống Trump điều động Vệ binh Quốc gia trong trường hợp đối phó biểu tình ở Los Angeles là không đúng theo luật định, theo Reuters. Bản phán quyết dài 36 trang của Thẩm phán Breyer ra lệnh Vệ binh Quốc gia phải quay lại quyền chỉ huy của Thống đốc bang California Gavin Newsom, bên đâm đơn kiện sau khi Tổng thống Trump điều động Vệ binh Quốc gia đến Los Angeles.

Bất chấp chiến thắng pháp lý ngắn ngủi chỉ tồn tại vỏn vẹn 2 giờ rưỡi, Văn phòng Thống đốc bang California lưu ý tòa phúc thẩm chỉ tạm thời chặn chứ không đảo ngược phán quyết của tòa quận. "Tôi tự tin rằng, trên cơ sở thẩm định nội dung 36 trang, phán quyết của tòa quận sẽ được giữ nguyên", Reuters dẫn lời Thống đốc Newsom.

Cuộc họp báo gây tranh cãi

Trong phán quyết của ông, Thẩm phán Breyer gọi sự hiện diện của Vệ binh ở thành phố đã làm bùng nổ căng thẳng với những người biểu tình, theo AFP. Thị trưởng Los Angeles Karen Bass kêu gọi các đặc vụ của Cơ quan Thực thi di trú và hải quan Mỹ (ICE) ngừng ngay những hành động bắt giữ di dân, vốn là nguyên nhân dẫn đến các cuộc biểu tình ở thành phố lớn thứ hai của Mỹ.

Bà Bass đã đưa ra lời kêu gọi trên sau khi Bộ trưởng An ninh nội địa Kristi Noem tổ chức họp báo ở thành phố này và cam kết sẽ "giải phóng" Los Angeles khỏi tình trạng bạo động. Tuy nhiên, cuộc họp báo gây tranh cãi sau khi Mật vụ Mỹ cưỡng chế Thượng nghị sĩ Alex Padilla của bang California rời phòng do ông muốn đặt câu hỏi. Khi bị đưa ra ngoài, ông Padilla bị đẩy xuống đất và bị còng tay ra sau lưng. Ông được trả tự do sau đó.

Dân Mỹ đang chia rẽ về quyết định của Tổng thống Trump sử dụng quân đội để kiểm soát tình hình ở Los Angeles. Cuộc khảo sát của Reuters/Ipsos cho thấy 48% số người được hỏi đồng ý rằng tổng thống nên triển khai quân đội để giữ gìn trật tự đường phố trong trường hợp nổ ra bạo động, trong khi 41% không đồng ý.

Biểu tình chống các biện pháp của ICE hiện đã lan sang một số nơi. Hôm qua 13.6, CNN đưa tin cảnh sát TP.Portland (bang Oregon) đã bắt giữ 10 người trong một cuộc biểu tình tối 12.6 gần văn phòng của ICE ở TP này. Cảnh sát cáo buộc những người này đã có hành vi vi phạm pháp luật như gây rối trật tự, đốt phá, chống người thi hành công vụ.