Cử tri kiến nghị xây dựng cơ chế 1 giá điện, bỏ độc quyền ngành điện

Cử tri xã Hàm Liêm (tỉnh Lâm Đồng) kiến nghị Chính phủ nghiên cứu bỏ thuế giá trị gia tăng đối với giá điện; xây dựng cơ chế một giá điện, phá bỏ tính độc quyền của ngành điện.

Trả lời Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lâm Đồng mới đây về các kiến nghị, Bộ Tài chính cho biết, thuế suất thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế giá trị gia tăng được quy định cụ thể tại luật Thuế giá trị gia tăng (thuộc thẩm quyền của Quốc hội theo quy định tại khoản 4 điều 70 Hiến pháp năm 2013). 

Luật Thuế giá trị gia tăng quy định 3 mức thuế suất là 0%, 5% và 10%; không có quy định về việc miễn, giảm thuế giá trị gia tăng.

Theo đó, mức thuế suất 0% áp dụng đối với hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu (theo thông lệ quốc tế). Mức thuế suất 5% áp dụng đối với hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho đời sống và hàng hóa, dịch vụ là đầu vào sử dụng cho sản xuất nông nghiệp. Mức thuế suất 10% áp dụng đối với các hàng hóa, dịch vụ thông thường khác.

"Theo quy định của luật Thuế giá trị gia tăng hiện hành, mặt hàng điện thuộc đối tượng chịu thuế suất thuế giá trị gia tăng 10%. Kiến nghị nghiên cứu bỏ thuế giá trị gia tăng đối với điện là chưa phù hợp với quy định của luật" Bộ Tài chính khẳng định.

Bộ Công thương nói gì về kiến nghị bỏ độc quyền ngành điện?

Về kiến nghị xây dựng cơ chế một giá điện để đảm bảo công bằng đối với người sử dụng điện, phá bỏ tính độc quyền của ngành điện, Bộ Tài chính đã xin ý kiến Bộ Công thương.

Bộ Công thương cho biết, điện năng là một hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, việc lưu trữ điện năng rất đắt, tốn kém.

Khi huy động các nhà máy điện phát điện, về nguyên tắc ngành điện sẽ huy động các nhà máy điện có giá rẻ phát điện trước, nhà máy đắt phát điện sau cho đến khi đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng điện của khách hàng. Đặc điểm này nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả. 

Hiện nay, rất nhiều nước trên thế giới, kể cả các nước tiên tiến như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực đều áp dụng giá điện theo các bậc thang; giá điện của bậc thang sau cao hơn so với bậc thang đầu, tương tự như Việt Nam.

Thực tế áp dụng trong những năm qua cho thấy, việc áp dụng giá bán điện sinh hoạt theo các bậc là đơn giản trong áp dụng nhưng vẫn đạt được mục tiêu khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Theo quy định tại luật Điện lực, giá bán lẻ điện được quy định chi tiết cho từng nhóm khách hàng sử dụng điện phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội từng thời kỳ và cấp độ thị trường điện cạnh tranh, bao gồm: sản xuất, kinh doanh, hành chính sự nghiệp, sinh hoạt.

Giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng điện trong ngày được áp dụng đối với khách hàng sử dụng điện đủ điều kiện, bao gồm giá bán lẻ điện giờ cao điểm, thấp điểm và bình thường.

Đối với nhóm khách hàng sử dụng điện phục vụ mục đích sinh hoạt, áp dụng giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc thang tăng dần đối với khách hàng chưa đủ điều kiện tham gia hoặc không tham gia mua bán điện trên thị trường điện cạnh tranh. 

"Các quy định này cũng nhằm mục tiêu thúc đẩy sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả", Bộ Công thương nhấn mạnh.