Cú sốc lương cao, được làm cho công ty lớn khi mới ra trường

Tôi là một phụ huynh có con gái vừa tốt nghiệp đại học và bắt đầu đi làm được hai tháng. Trước khi con ra trường, tôi từng nghĩ rằng khi con tìm được việc làm đúng chuyên ngành, có mức lương cao là mọi thứ đã tốt đẹp. Nhưng thực tế hai tháng qua khiến tôi nhận ra rằng, bước vào đời không chỉ là chuyện có việc làm, mà còn là câu chuyện thích nghi, chịu đựng và trưởng thành.

Con gái tôi may mắn được nhận vào làm tại một công ty lớn, có tiếng trong ngành truyền thông – marketing, nơi rất nhiều sinh viên mơ ước được đặt chân tới. Thế nhưng niềm vui ấy nhanh chóng nhường chỗ cho những áp lực dồn dập: những hôm chạy deadline đến khuya, những buổi thức đêm chỉnh sửa báo cáo, và cả những sáng đi làm muộn vì ngủ quên sau đêm dài cắm cúi trước màn hình máy tính. Có hôm con gọi điện về nhà, giọng lạc đi vì mệt: "Con không ngờ đi làm lại căng thẳng đến thế".

Tôi không khỏi băn khoăn: Liệu việc chọn làm ở một công ty lớn ngay sau khi tốt nghiệp có phải là lựa chọn đúng đắn cho những người trẻ mới bước vào đời? Hay họ nên bắt đầu ở một công ty nhỏ, nơi nhịp độ chậm hơn, được hướng dẫn nhiều hơn và có thời gian thích nghi dần với môi trường làm việc?

Câu hỏi này có lẽ không chỉ của riêng gia đình tôi, mà là nỗi băn khoăn của hàng nghìn phụ huynh có con vừa ra trường. Bởi sau 4 năm đại học, nhiều bạn trẻ được dạy kiến thức, kỹ năng chuyên môn, nhưng ít được chuẩn bị cho những va đập thực tế của công việc: áp lực thời gian, mối quan hệ đồng nghiệp, kỹ năng giao tiếp, hay đơn giản là cách giữ sức khỏe trong guồng quay công sở.

>> Tôi từ bỏ thu nhập 4.800 AUD ở Australia, về nước làm lương 25 triệu

Tôi thừa nhận, làm ở công ty lớn mang lại rất nhiều lợi thế. Đó là cơ hội để người trẻ được học hỏi từ những đồng nghiệp giỏi, tiếp xúc với quy trình chuyên nghiệp, môi trường cạnh tranh lành mạnh và văn hóa doanh nghiệp bài bản. Con gái tôi kể, ở công ty, mọi người làm việc rất năng suất, deadline luôn chặt chẽ, mọi báo cáo đều có tiêu chuẩn rõ ràng. Chính điều đó khiến con học được cách làm việc có kế hoạch, tỉ mỉ và chịu trách nhiệm hơn. Với người trẻ, đây là môi trường "rèn luyện bằng lửa", khó khăn nhưng giúp trưởng thành nhanh.

Tuy nhiên, mặt trái của môi trường lớn là cường độ làm việc cao, sự cạnh tranh khốc liệt và ít thời gian cho cuộc sống cá nhân. Con gái tôi từng thức đến 2–3 giờ sáng để hoàn thành dự án, rồi sáng hôm sau vẫn phải có mặt đúng 8h. Chỉ cần một lần đi trễ hay báo cáo chậm là con bị đánh giá ngay. Con tôi thậm chí còn không dám nghỉ phép, vì sợ bị coi là thiếu tinh thần trách nhiệm.

Tôi nghĩ rằng, với những bạn trẻ mới ra trường, công ty nhỏ cũng có giá trị riêng. Ở đó, quy trình ít phức tạp, sếp và đồng nghiệp gần gũi hơn, bạn có thể làm được nhiều việc khác nhau, học được từ thực tế và thấy rõ kết quả công sức của mình. Nếu công ty nhỏ biết tạo môi trường khuyến khích sáng tạo, tôn trọng nhân viên, thì đó hoàn toàn có thể là "bệ phóng" vững chắc. Tôi biết nhiều bạn trẻ bắt đầu ở công ty nhỏ, sau vài năm tích lũy kinh nghiệm, họ tự tin chuyển sang doanh nghiệp lớn hoặc tự khởi nghiệp.

Điều quan trọng không phải là công ty lớn hay nhỏ, mà là bạn có sẵn sàng học hỏi, chịu được áp lực và hiểu rõ bản thân muốn gì? Nếu có mục tiêu rõ ràng, môi trường nào cũng có thể giúp bạn phát triển. Còn nếu chỉ chọn công ty lớn vì danh tiếng hay mức lương khởi điểm cao, thì rất dễ rơi vào cảm giác hụt hẫng, mệt mỏi như con gái tôi đang trải qua.

Với tư cách một người làm cha mẹ, tôi tin chúng ta cũng cần thay đổi cách định nghĩa "thành công" của con cái. Nhiều phụ huynh, trong đó có tôi, từng nghĩ rằng con vào được công ty lớn là "ổn định", "có tương lai". Nhưng giờ tôi hiểu, điều con cần hơn cả là một nơi phù hợp với năng lực và sức chịu đựng của mình, nơi con có thể học hỏi mà không đánh đổi sức khỏe hay niềm vui sống.

Con gái tôi đang dần điều chỉnh lại bản thân. Con học cách lên kế hoạch công việc, sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, và học cách nói "không" khi khối lượng công việc vượt quá khả năng. Tôi cũng học được cách lắng nghe thay vì chỉ khuyên răn. Vì tôi hiểu, điều con cần nhất là sự đồng cảm, không phải áp lực thêm từ gia đình.

Tôi tin rằng, với thế hệ trẻ, việc chọn công ty lớn hay nhỏ chỉ là bước đầu trong hành trình dài phát triển sự nghiệp. Quan trọng hơn là họ biết tự điều chỉnh, tự định hướng và học được từ mọi trải nghiệm, dù là thành công hay thất bại. Môi trường lớn có thể dạy sự chuyên nghiệp, còn công ty nhỏ dạy sự linh hoạt. Cuối cùng, ai biết kết hợp được cả hai sẽ là người đi xa nhất.

TS