Chuyện về những hiện vật của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp sẽ vào Bảo tàng Văn học Việt Nam

Đại diện Bảo tàng Văn học Việt Nam đã đến nhận một số hiện vật, kỷ vật gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp sáng tác văn học của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp do gia đình trao tặng vào hôm nay, 12-9, để trưng bày tại bảo tàng.

Các cán bộ phòng nghiệp vụ của Bảo tàng Văn học Việt Nam đã tiếp nhận nhiều hiện vật mà sinh thời nhà văn sử dụng như mũ phớt, gậy inox, quạt lá, mũ lá, kính lão, bút và màu vẽ, hồ sơ khám bệnh, chiếc xe hỗ trợ tập đi mà nhà văn sử dụng lúc cuối đời, sau khi bị tai biến…

Một số hiện vật liên quan tới công việc văn chương của nhà văn như bút mực, thẻ hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, một số bản thảo viết tay tiểu thuyết chưa xuất bản của Nguyễn Huy Thiệp, bài phát biểu nhân hội thảo Hoàng Ngọc Hiến vào tháng 6-2012.

Cùng một số thư tay trao đổi về việc xuất bản văn chương Nguyễn Huy Thiệp, một số bức ảnh Nguyễn Huy Thiệp với bạn bè văn chương, đĩa gốm do nhà văn Nguyễn Huy Thiệp vẽ, trên đó chỉ có duy nhất chữ "Thiệp"…

Trong số này, mỗi hiện vật lại có câu chuyện thú vị.

Những chiếc mũ, cây gậy thấm đẫm chuyện trò văn nghệ

Chiếc mũ phớt cũ, chính là chiếc mũ nhà văn Nguyễn Huy Thiệp mua tại Ý, khi ông đi nhận giải thưởng văn chương Premio Nonino năm 2008. Chiếc mũ ấy được nhà văn sử dụng nhiều năm sau đó, trong những cuộc giao đãi bạn bè trịnh trọng.

Còn chiếc gậy là thứ đã nâng đỡ bước chân của nhà văn xung quanh hồ Gươm kể từ năm 2015 khi ông bị thoát vị đĩa đệm.

Thủa nhà văn Nguyễn Huy Thiệp còn sống, tình bạn giữa ông và nhà thơ dân gian Bảo Sinh trở thành một huyền thoại của làng văn. Trong hàng thập kỷ, hai người bạn ấy chiều nào cũng đi dạo quanh hồ Gươm sau khi đã tàn cuộc "cà phê Hàng Hành" (tên một truyện ngắn của Nguyễn Huy Thiệp), ở phố Hàng Hành gần đó.

Lịch cố định trong hàng chục năm trời của Nguyễn Huy Thiệp là chiều chiều từ nhà lên quán cà phê Nhân trên phố Hàng Hành gặp gỡ bạn bè văn nghệ. Quán dành riêng một bàn cho nhà văn Nguyễn Huy Thiệp tiếp bạn.

Sau những cuộc trò chuyện văn chương, đời sống bên ấm trà nóng, tàn cuộc, mọi người ra về, là lúc Nguyễn Huy Thiệp và Bảo Sinh tiếp tục những câu chuyện bất tận khác của hai người khi dạo bước quanh hồ Gươm.

Thuở ban đầu khi cả hai còn khỏe, các ông đi hai vòng hồ. Khi Nguyễn Huy Thiệp yếu đi, quãng đường rút lại một nửa. Cái nếp sinh hoạt ấy hai ông giữ trong nhiều năm không đổi. Đến năm 2015 Nguyễn Huy Thiệp bị thoát vị đĩa đệm, đi lại khó khăn hơn, thì ông dùng cây gậy hỗ trợ, chứ nếp cũ không bỏ.

Cây gậy đã nghe bao câu chuyện của hai người bạn tri kỷ, cùng những rủ rỉ phố phường, được gia đình tặng cho Bảo tàng Văn học Việt Nam dịp này.

Đó còn là chiếc quạt lá, mũ lá cũ mèm đã gắn bó với Nguyễn Huy Thiệp nhiều năm trong ngôi nhà có sân vườn rộng của ông trong làng Cò (tên gọi cũ nơi nhà văn sống, khi nó còn là ngôi làng bên sông Tô Lịch).

Nguyễn Huy Thiệp là nhà văn có tướng mạo giống nông dân đã đành, trong nếp sống ông cũng giữ những thói quen chân chất. Ông thích đội mũ lá bên cạnh chiếc mũ phớt ông đội những dịp trang trọng, và thích phe phẩy quạt đan bằng nan tre hay dây cói khi ngồi hiên nhà hay ra sân ra vườn với cỏ cây.

Chiếc xe tập đi của nhà văn khi ông bị tai biến vào cuối đời cũng là một kỷ vật đầy xúc động về nghị lực chống chọi với bệnh tật của Nguyễn Huy Thiệp khi ông chứng kiến những tình cảm chân thành và lớn lao của gia đình, bạn bè dành cho mình khi đau ốm.

Chiếc thẻ nhà văn và những bản thảo tác phẩm chưa phát hành

Chiếc thẻ hội viên Hội Nhà văn Việt Nam cấp cho nhà văn Nguyễn Huy Thiệp năm 2003 cũng là một hiện vật thú vị về làng văn. Thành danh, nổi tiếng trong và ngoài nước từ cuối những năm 1980, nhưng phải tới năm 2003, Nguyễn Huy Thiệp mới vào Hội Nhà văn Việt Nam.

Lý do ông vào hội vào thời điểm đó được gia đình cho biết, là để thuận tiện cho việc tham gia vào các hoạt động giao lưu văn chương ở nước ngoài do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức.

Trong số những bức ảnh gia đình gửi tặng Bảo tàng Văn học Việt Nam lần này có nhiều bức ảnh quý mà gia đình cũng vừa được tặng.

Đó là những bức ảnh cho thấy sự tham gia sôi nổi của Nguyễn Huy Thiệp vào không khí đổi mới văn học nghệ thuật diễn ra mạnh mẽ những năm cuối thập niên 1980 và đầu thập niên 1990.

Một số trang bản thảo viết tay tập tiểu thuyết chưa xuất bản của Nguyễn Huy Thiệp cũng là một kỷ vật gợi suy tư cho những người yêu mến văn chương của tác giả Tướng về hưu. Bạn đọc mong mỏi tác phẩm sẽ sớm được xuất bản, di cảo Nguyễn Huy Thiệp sẽ sớm được công bố.