Chuyện gì sẽ xảy ra nếu các trường lạm thu đầu năm?

Các cơ sở để xảy ra tình trạng lạm thu đầu năm sẽ bị xử lý theo quy định. Ảnh: Chí Hùng.

Sở GD&ĐT Hải Phòng mới có chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn về việc tăng cường, công khai, minh bạch trong thực hiện các khoản thu tại cơ sở giáo dục năm học 2025-2026.

Theo đó, sở yêu cầu các trường nghiêm túc thực hiện quy định các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo; đồng thời quán triệt tới cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên cũng như tuyên truyền đầy đủ tới phụ huynh và xã hội.

Mọi khoản thu phải có căn cứ pháp lý, công khai danh mục, mức thu, đối tượng, thời điểm và phương thức thực hiện. Đặc biệt, các trường không được đặt ra khoản thu ngoài quy định, không gộp nhiều khoản, cũng không thu trước nhiều kỳ.

Người đứng đầu cơ sở giáo dục phải chịu trách nhiệm toàn diện về việc thu, chi; đồng thời có nghĩa vụ giải trình với phụ huynh, học sinh, cơ quan quản lý nhà nước và xã hội. Nếu để xảy ra lạm thu hoặc thu chi trái quy định, thủ trưởng đơn vị sẽ bị xử lý trách nhiệm trước pháp luật.

Sở GD&ĐT Hải Phòng cũng đề nghị UBND các xã, phường, đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra việc thu chi tại các trường thuộc phạm vi quản lý, kịp thời chấn chỉnh và xử lý nghiêm những sai phạm (nếu có).

Sở GD&ĐT Lâm Đồng cũng đã ban hành hướng dẫn về các khoản thu trong năm học mới. Theo đó, nhà trường được phép thu các khoản liên quan hoạt động giáo dục kỹ năng sống, ngoài giờ chính khóa, bảo hiểm y tế học sinh, khai thác tài sản công (như căn tin, trông giữ xe) và vận động tài trợ.

Sở đồng thời quy định rõ các khoản không được thu, gồm: Dạy thêm, học thêm trong nhà trường; thu hộ cho tổ chức, đoàn thể; kinh phí hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh; tiền mua đồng phục, phù hiệu, thẻ học sinh; tiền photo tài liệu ôn tập, vệ sinh trường lớp, nước uống học sinh.

Một số khoản như sổ liên lạc điện tử, nhắn tin điểm, dịch vụ đưa đón, hoạt động trải nghiệm ngoài chương trình… chỉ được thu trên cơ sở thỏa thuận, tự nguyện giữa nhà trường và phụ huynh, theo nguyên tắc “thu đủ chi”.

Sở GD&ĐT tỉnh Lâm Đồng sẽ phối hợp kiểm tra việc triển khai tại các trường. Nếu phát hiện tình trạng lạm thu, thu chi sai quy định hoặc ép buộc phụ huynh, người đứng đầu cơ sở giáo dục sẽ bị xử lý nghiêm.

Phường Hoàn Kiếm (Hà Nội) cũng quán triệt không được để xảy ra tình trạng lạm thu đầu năm học.

Cụ thể, phường yêu cầu các cơ sở giáo dục công lập, công lập tự chủ, tư thục trên địa bàn thực hiện thu, quản lý, sử dụng các khoản thu theo đúng quy định hiện hành. Phường cũng yêu cầu các cơ sở giáo dục chịu trách nhiệm giải trình trước người học, xã hội về các mức thu, khoản thu.

Đặc biệt, hiệu trưởng các trường học phải chịu trách nhiệm trước UBND phường về các khoản thu chi sai quy định; công khai số điện thoại đường dây nóng để học sinh, cha mẹ học sinh và người dân kịp thời phản ánh các hiện tượng thu chi không đúng quy định tại các trường trên địa bàn.

Sở GD&ĐT Đồng Tháp quán triệt việc thực hiện các khoản thu đúng quy định, đồng thời nghiêm cấm lợi dụng danh nghĩa “tự nguyện” để thu ngoài quy định.

Ngoài học phí và bảo hiểm, các trường chỉ được phép thu thêm một số khoản theo Điều 9 Thông tư 26 của Bộ GD&ĐT như: Đồng phục, quần áo thể dục - thể thao, phù hiệu; dịch vụ bán trú, vệ sinh lớp học; học phẩm mầm non, nước uống... Các khoản này phải được công khai, minh bạch, triển khai trên tinh thần tự nguyện và chỉ thực hiện sau khi biên chế lớp đã ổn định.

Sở cũng nhấn mạnh ban đại diện cha mẹ học sinh không được kêu gọi đóng góp cho những nội dung ngoài phạm vi hoạt động như bảo vệ cơ sở vật chất, khen thưởng cán bộ, mua sắm thiết bị hay hỗ trợ công tác quản lý giáo dục.

Mọi khoản thu, chi đều phải bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ, không áp đặt mức ủng hộ bình quân cho phụ huynh.