Chuyển Bộ Công an điều tra vi phạm trái phiếu của nhóm công ty thuộc Novaland

Thanh tra Chính phủ chuyển vụ việc vi phạm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp và sử dụng tiền trái phiếu của nhóm công ty thuộc Tập đoàn Novaland sang Bộ Công an để xem xét, xử lý.

Thanh tra Chính phủ đã chuyển 2 vụ việc vi phạm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp tại Công ty cổ phần Tập đoàn đầu tư địa ốc No Va (Tập đoàn Novaland) và 3 công ty thành viên, 4 công ty liên quan sang Bộ Công an để xem xét, xử lý.

Nội dung trên được cơ quan thanh tra nêu trong kết luận việc chấp hành chính sách pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, giai đoạn 1-1-2015 đến 30-6-2023. Kết luận này được Thanh tra Chính phủ công bố công khai ngày 17-10.

Novaland sử dụng 1.500 tỉ đồng tiền phát hành trái phiếu như thế nào?

Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra 67 tổ chức phát hành trái phiếu, gồm 5 ngân hàng thương mại cổ phần, 37 công ty cổ phần và 25 công ty TNHH.

Trong đó có 18 tổ chức phát hành trái phiếu thuộc nhóm Tập đoàn Novaland, 6 tổ chức của Masan...

Kết luận cho thấy, 67 tổ chức đã phát hành tổng cộng 827 mã trái phiếu doanh nghiệp tổng trị giá hơn 462.824 tỉ đồng.

Với 18 tổ chức phát hành thuộc nhóm Tập đoàn Novaland và các công ty con, thanh tra xác định đã phát hành thành công 131 mã trái phiếu doanh nghiệp. Các mã có kỳ hạn 1-5 năm, với tổng trị giá là 67.100 tỉ đồng.

Cơ quan thanh tra kết luận Tập đoàn Novaland đã phát hành và sử dụng 1.500 tỉ đồng từ nguồn trái phiếu doanh nghiệp với mục đích tăng vốn vào công ty con là Công ty TNHH bất động sản Khải Hưng. Sau đó Công ty Khải Hưng sử dụng để nhận chuyển nhượng 99,9% vốn điều lệ thuộc sở hữu của bà Võ Thị Kim Khoa tại Công ty TNHH bất động sản Thế Kỷ Hoàng Kim (khoảng 1.843 tỉ đồng).

Tuy nhiên, qua kiểm tra, rà soát dòng tiền tại một số ngân hàng, Thanh tra Chính phủ phát hiện "phần vốn góp của bà Khoa tại Công ty Thế Kỷ Hoàng Kim không tồn tại trong thực tế do phần lớn đã được chuyển đi trong cùng ngày", kết luận nêu.

Đáng chú ý, sau khi Tập đoàn Novaland chuyển 1.500 tỉ đồng từ nguồn tiền trái phiếu doanh nghiệp cho Công ty Khải Hưng, thì công ty đã chuyển 1.500 tỉ này và 400 tỉ từ nguồn khác vào tài khoản bà Khoa để thanh toán chuyển nhượng cổ phần.

Sau đó bà Khoa lại chuyển 1.500 tỉ qua nhiều công ty trung gian để chuyển cho Công ty cổ phần kinh doanh nhà Nova sử dụng, kết luận nêu.

Vi phạm và có dấu hiệu vi phạm trong sử dụng nguồn tiền trái phiếu doanh nghiệp

Theo kết luận, có 20 tổ chức phát hành thuộc nhóm các công ty có liên quan đến Tập đoàn Novaland, đã phát hành 45 mã trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, tổng trị giá 27.350 tỉ đồng. Tính đến thời điểm thanh tra còn 23 mã đang lưu hành với tổng trị giá 16.898 tỉ đồng, trong đó 4 tổ chức có nợ quá hạn cả gốc và lãi, 2 tổ chức nợ lãi. Tổng số tiền nợ là 4.555 tỉ đồng.

Thanh tra còn phát hiện 4 công ty vi phạm và có dấu hiệu vi phạm trong việc sử dụng nguồn tiền trái phiếu doanh nghiệp.

Kết luận chỉ ra, Công ty GreenWich đã phát hành trái phiếu và sử dụng 2.000 tỉ đồng từ nguồn trái phiếu doanh nghiệp để hợp tác với Công ty An Khang dưới hình thức là khoản đảm bảo để đầu tư và kinh doanh khu đô thị dịch vụ thương mại cao cấp Cù Lao Phước Hưng tại tỉnh Đồng Nai.

Kết quả kiểm tra cho thấy, việc Công ty GreenWich và An Khang ký hợp đồng nguyên tắc phát triển dự án bất động sản vi phạm một số quy định pháp luật, dự án khu đô thị chưa đủ điều kiện huy động vốn.

Đáng chú ý, sau khi nhận tiền trái phiếu doanh nghiệp, Công ty An Khang đã chuyển cho nhiều tổ chức, cá nhân khác nhau, "có dấu hiệu sai mục đích với giá trị lớn, trong thời gian dài", kết luận nêu.

Đến hết tháng 6-2023, trái phiếu đã quá hạn gốc là hơn 1.571 tỉ đồng, quá hạn lãi hơn 241 tỉ đồng song GreenWich vẫn chưa thanh toán cho trái chủ. Thời điểm thanh tra còn có nguy cơ không trả được nợ gốc, lãi trái phiếu, tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại cho các trái chủ, trong đó có nhà đầu tư nước ngoài.

Tại Công ty BNP Global, kết luận nêu tổ chức này đã phát hành trái phiếu trị giá 2.100 tỉ đồng và sử dụng để thanh toán một phần giá trị hợp đồng hợp tác kinh doanh dự án khu phức hợp du lịch sinh thái Mũi Yến tại tỉnh Bình Thuận cũ.

Tuy nhiên, cơ quan thanh tra phát hiện đến thời điểm tháng 6-2023, dự án trên vẫn chưa được cấp phép xây dựng.

Đáng chú ý, sau khi nhận tiền trái phiếu doanh nghiệp từ BNP, Công ty CP Mũi Yến đã chuyển cho nhiều doanh nghiệp khác, "có dấu hiệu sử dụng không đúng mục đích", trong đó có 1.000 tỉ đồng thất thoát do bị Ngân hàng SCB thu nợ, kết luận nêu.

Đến thời điểm thanh tra, Công ty BNP còn nợ gốc trái phiếu quá hạn hơn 2.000 tỉ đồng, nợ lãi quá hạn hơn 64 tỉ đồng. Công ty đã đàm phán với người sở hữu trái phiếu để gia hạn nợ, nhưng không được chấp thuận.

Sau đó đến 2024, công ty đã thanh toán toàn bộ lãi quá hạn và một phần gốc là 833 tỉ đồng. Dư nợ gốc trái phiếu còn lại chưa thanh toán và tiếp tục quá hạn là 1.216 tỉ đồng, theo kết luận thanh tra.

Theo Thanh tra Chính phủ, như vậy công ty đã vi phạm về trách nhiệm thanh toán đầy đủ, đúng hạn tiền gốc và lãi trái phiếu cho nhà đầu tư. Trước mắt, Công ty BNP Global không thể khắc phục, thu xếp nguồn tiền để trả nợ cho các trái chủ.

Tương tự, Công ty Residence đã phát hành 3.000 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp để thanh toán tiền cọc cho Công ty kinh doanh nhà Nova mua biệt thự nghỉ dưỡng tại dự án Nova World Phan Thiết.

Tuy nhiên, thanh tra cho rằng dự án trên chưa có đủ điều kiện pháp lý để được bán biệt thự. Mặt khác, sau khi nhận tiền trái phiếu doanh nghiệp, Công ty kinh doanh nhà Nova "đã chuyển tiền cho nhiều doanh nghiệp khác không rõ mục đích".