Chủ tịch Quốc hội: Nhà đầu tư nào vào nước ta cũng hỏi có đủ điện không

Dẫn việc nhà đầu tư nào vào nước ta cũng nêu vấn đề có đủ điện sản xuất, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh muốn đủ điện phải có cơ chế, chính sách phát triển.

Chiều 4-12, Quốc hội thảo luận tại tổ liên quan dự thảo nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 - 2030; dự Luật Tòa án chuyên biệt tại Trung tâm tài chính quốc tế.

Năng lượng - điện là yêu cầu quan trọng nhất đối với đất nước

Nêu ý kiến tại tổ, với dự thảo nghị quyết, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh "năng lượng - điện là yêu cầu quan trọng nhất đối với đất nước trong việc kêu gọi các nhà đầu tư để phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh".

Ông cho biết nhà đầu tư nào vào nước ta cũng nêu vấn đề có đủ điện sản xuất không, do vậy muốn đủ điện phải có cơ chế, chính sách phát triển.

Ông thông tin vừa qua Quốc hội đã quyết định khởi động lại việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân.

Thời gian qua, dù đã triển khai các dự án điện gió, điện mặt trời, thủy điện, nhưng nhìn chung nguồn cung vẫn chưa thể đáp ứng đủ đảm bảo cho yêu cầu đi lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước.

Chính vì vậy, Bộ Chính trị đã ban hành nghị quyết 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Việc Chính phủ trình Quốc hội dự thảo nghị quyết này cũng nhằm triển khai các giải pháp đồng bộ theo tinh thần của nghị quyết 70.

Chủ tịch Quốc hội chia sẻ Luật Điện lực (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9, song vẫn chưa đủ những cơ chế đặc thù vượt trội để tháo gỡ điểm nghẽn phát triển đất nước.

"Dự thảo nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 - 2030 không phải là tháo gỡ khó khăn mà muốn nói nhìn về tương lai để chúng ta có những giải pháp đồng bộ theo nghị quyết 70", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Chủ tịch Quốc hội cũng nhất trí các dự án điện lực thường gắn liền với an ninh, quốc phòng, do vậy cơ chế, chính sách đặc thù nhằm tạo sự thông thoáng, thúc đẩy phát triển cũng cần đi đôi với yêu cầu về an toàn, an ninh, không được để xảy ra việc trục lợi chính sách.

"Nếu để xảy ra trục lợi chính sách, phía cơ quan điều hành là Chính phủ, Bộ Công Thương phải chịu trách nhiệm trực tiếp", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Tại chương II, III của dự thảo nghị quyết được xây dựng với mục tiêu rút ngắn quy trình đầu tư, xây dựng các công trình điện lực nhằm đáp ứng yêu cầu đột xuất, cấp bách.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Tuấn Anh (Cần Thơ) lưu ý dự thảo nghị quyết chưa quy định rõ nguyên tắc, tiêu chí xác định "đột xuất, cấp bách", chưa làm rõ phạm vi và điều kiện áp dụng.

Điều này dẫn đến nguy cơ phát sinh rủi ro lớn trong thực thi, có thể bị lợi dụng để hợp thức hóa các điều chỉnh tùy tiện, mở rộng quá mức thẩm quyền hoặc áp dụng không đúng đối tượng.

Đồng thời tiềm ẩn các rủi ro về minh bạch, lạm quyền và lợi ích nhóm, hậu quả là lãng phí nguồn lực nhà nước, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội cũng như đời sống nhân dân.