Chính phủ Mỹ sắp mở cửa trở lại

Sau 41 ngày đóng cửa, Thượng viện Mỹ tối 10/11 (giờ địa phương) đã bỏ phiếu thông qua dự luật mở lại chính phủ, mở đường cho Hạ viện nhóm họp và gửi dự luật tới Tổng thống Trump.

Thượng viện Mỹ thông qua dự luật mở lại chính phủ sau 41 ngày tê liệt vào ngày 10/11. Ảnh: Reuters.

Với 60 phiếu thuận và 40 phiếu chống, Thượng viện đã thông qua gói chi tiêu nhằm tài trợ cho các lĩnh vực xây dựng quân sự, cựu chiến binh, nông nghiệp và cơ quan lập pháp đến hết ngày 30/9/2026, đồng thời duy trì hoạt động cho phần còn lại của chính phủ đến 30/1 năm sau, theo tờ Hill.

Trong cuộc họp, 8 thượng nghị sĩ Dân chủ đã bỏ phiếu ủng hộ, phá vỡ lập trường của Lãnh đạo phe Dân chủ Chuck Schumer, khiến nội bộ đảng xuất hiện rạn nứt sâu sắc. Trong số này có Jeanne Shaheen và Maggie Hassan (New Hampshire), John Fetterman (Pennsylvania), Catherine Cortez Masto và Jacky Rosen (Nevada), Tim Kaine (Virginia) cùng Phó lãnh đạo phe Dân chủ Dick Durbin (Illinois). Thượng nghị sĩ độc lập Angus King (Maine), người liên minh với phe Dân chủ, cũng bỏ phiếu thuận.

Trước đó, nhóm nghị sĩ Dân chủ ôn hòa đã cùng lãnh đạo Cộng hòa và Nhà Trắng đàm phán trong nhiều giờ để đi đến thỏa thuận lưỡng đảng này. Tuy nhiên, phe tiến bộ trong đảng phản ứng dữ dội, cáo buộc lãnh đạo Dân chủ nhượng bộ quá nhiều và kêu gọi ông Schumer từ chức.

“Thượng nghị sĩ Schumer không còn đủ khả năng lãnh đạo. Nếu ông ấy không thể đấu tranh để ngăn chi phí bảo hiểm y tế tăng vọt, vậy ông ấy còn đấu tranh vì điều gì?”, Hạ nghị sĩ Ro Khanna (bang California) viết trên mạng X.

Theo kế hoạch, Hạ viện sẽ trở lại Washington vào ngày 13/11 để xem xét dự luật. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa, bang Louisiana) cho biết sẽ báo trước 36 giờ để các nghị sĩ trở lại làm việc và yêu cầu Ủy ban Quy tắc Hạ viện họp sớm để chuẩn bị. Hạ viện đã ngừng bỏ phiếu từ ngày 19/9 đến nay.

Tổng thống Donald Trump xác nhận ông ủng hộ thỏa thuận, tuyên bố: “Đây là một thỏa thuận rất tốt. Chúng ta sẽ sớm mở cửa đất nước trở lại”.

Dự luật cũng bảo vệ quyền lợi của các nhân viên liên bang bị cho nghỉ việc trong thời gian chính phủ đóng cửa, đồng thời ngăn Nhà Trắng thực hiện thêm các đợt cắt giảm nhân sự cho đến tháng 2 năm sau.

Tuy nhiên, văn bản không bao gồm việc gia hạn các khoản trợ cấp bảo hiểm y tế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (ACA) - vốn là ưu tiên hàng đầu của phe Dân chủ trước khi xảy ra khủng hoảng.

Thượng nghị sĩ Angus King - người đã đàm phán với Lãnh đạo phe đa số Cộng hòa John Thune để dành cho phe Dân chủ một cuộc bỏ phiếu vào tháng 12 về việc gia hạn ACA - thừa nhận chiến lược giữ chính phủ đóng cửa nhằm buộc Cộng hòa nhượng bộ đã thất bại.

Ông John Thune (Cộng hòa, Nam Dakota), Lãnh đạo Đa số của Thượng viện Mỹ trả lời phóng viên trước cuộc họp ngày 10/11. Ảnh: Reuters.

Các nghị sĩ cũng bày tỏ lo ngại khi kiểm soát viên không lưu phải làm việc không lương suốt hơn 40 ngày, gây thiếu hụt nhân sự và hỗn loạn tại các sân bay. Theo hãng FlightAware, hơn 2.200 chuyến bay trên toàn nước Mỹ bị hủy trong ngày 10/11, khiến dư luận thêm bất mãn.

Thượng nghị sĩ Dick Durbin giải thích: “Khi những người điều hành không lưu đang đảm bảo an toàn cho hàng triệu hành khách, họ không thể vừa làm việc vừa lo lắng vì không có tiền trả hóa đơn”.

Dự luật hiện phải đối mặt với trận chiến mới tại Hạ viện, nơi Cộng hòa nắm đa số mong manh hơn sau khi ghế trống tại bang Arizona được lấp bởi nghị sĩ mới đắc cử Adelita Grijalva (Dân chủ).

Lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện Hakeem Jeffries tuyên bố đảng ông sẽ phản đối dự luật, dù có thể một số nghị sĩ ôn hòa sẽ rẽ hướng. Trong khi đó, Thượng viện chuẩn bị cho một cuộc đàm phán mới về ACA vào tháng 12, dù triển vọng đạt được thỏa thuận vẫn mờ mịt.

Thượng nghị sĩ John Thune tỏ ra lạc quan, cho rằng “sẽ có con đường tiến tới một thỏa thuận y tế”, nhưng điều đó chỉ khả thi nếu có cải cách thực chất.

Ngược lại, Thượng nghị sĩ John Kennedy (Cộng hòa, Louisiana) nhận định: “Không ai trong đảng Cộng hòa muốn giữ nguyên hiện trạng. Kéo dài Đạo luật ACA chẳng khác nào sơn lại lớp gỗ mục”.