Chiến sự leo thang tại miền nam Syria

Giao tranh tiếp tục diễn ra sau khi quân đội Syria tiến vào TP.Sweida ở tỉnh cùng tên, trong khi máy bay Israel không kích để bảo vệ cộng đồng thiểu số tại đây.

Bất chấp tuyên bố ngừng bắn của Bộ trưởng Quốc phòng Syria Murhaf Abu Qasra vào ngày 15.7, các vụ giao tranh hôm qua tiếp tục xảy ra tại Sweida và lực lượng chính phủ bị cáo buộc có hành động chống lại dân thường.

Theo AP, Tổng thống Ahmed al-Sharaa ra lệnh nhà chức trách xử lý ngay những ai vi phạm, bất kể chức vụ. Tổ chức Quan sát nhân quyền Syria (SOHR, trụ sở tại Anh) hôm qua cho biết ít nhất 248 người đã thiệt mạng từ đầu xung đột vào cuối tuần, gồm hàng chục dân thường.

Nguyên nhân xung đột

Giao tranh ban đầu nổ ra giữa các nhóm người Bedouin theo Hồi giáo dòng Sunni trung thành với ông al-Sharaa và lực lượng người Druze chiếm đa số tại Sweida. Tuy nhiên, sau khi chính phủ đưa lực lượng an ninh đến đây để khôi phục trật tự hôm 14.7, họ đã đụng độ với các nhóm người Druze.

Druze là nhóm người Ả Rập thực hành tôn giáo riêng tách ra từ Hồi giáo. Tại Syria, người Druze chiếm đa số ở Sweida và các tỉnh lân cận ở miền nam, gần Cao nguyên Golan do Israel kiểm soát. Sau khi lật đổ cựu lãnh đạo Bashar al-Assad vào cuối năm 2024, Tổng thống al-Sharaa cam kết hòa nhập và bảo vệ tất cả các cộng đồng của Syria, nhưng các lực lượng Hồi giáo Sunni trung thành với ông vẫn tiếp tục đối đầu bạo lực với các nhóm tôn giáo thiểu số, gồm người Druze, theo CNN. Vào tháng 4, các cuộc đụng độ giữa lực lượng vũ trang thân chính phủ và dân quân Druze đã khiến ít nhất 100 người chết.

Vấn đề gây căng thẳng trong quan hệ giữa chính phủ mới của Syria và người Druze là việc giải giáp dân quân Druze và hòa nhập họ vào lực lượng chung. Ông al-Sharaa, trong nỗ lực đưa các phe phái vũ trang về dưới một lực lượng quân đội thống nhất, đã không thể đạt được thỏa thuận với người Druze. Một bộ phận người Druze vẫn thận trọng về ông al-Sharaa và bày tỏ lo ngại khi lãnh đạo của họ bị loại khỏi quá trình đối thoại quốc gia, cũng như vai trò hạn chế của họ trong chính phủ mới.

Israel cảnh báo

Quân đội Israel đã tiến hành các cuộc không kích vào lực lượng an ninh Syria trước và sau khi lệnh ngừng bắn được ban bố. Việc Israel can thiệp được cho là vì mối quan hệ lịch sử với người Druze và lợi ích địa chính trị.

Druze là một trong những cộng đồng thiểu số tại Israel và đóng vai trò quan trọng trong các lực lượng vũ trang nước này. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ngày 15.7 cam kết bảo vệ người Druze tại Syria vì "tình anh em sâu sắc" giữa họ với người Druze tại Israel. Hơn nữa, việc Israel can thiệp cũng nhằm ngăn quân đội Syria đưa vũ khí và lực lượng xuống miền nam, nơi mà Israel đã đơn phương ban bố lập vùng phi quân sự để đảm bảo an toàn cho biên giới. Damascus và cộng đồng quốc tế đã kêu gọi Israel dừng các hành động quân sự trong lãnh thổ Syria.

Đồng minh thân cận nhất của Israel là Mỹ đã thúc đẩy Tel Aviv bình thường hóa quan hệ với Syria cũng như các nước Ả Rập khác trong khu vực. Tuy nhiên, Israel vẫn giữ thái độ dè dặt đối với chính quyền của ông al-Sharaa dù gần đây hai bên đã có những tiếp xúc ngoại giao trực tiếp và gián tiếp. Hôm qua, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz của Israel cảnh báo sẽ leo thang tấn công nếu quân đội Syria không rút khỏi Sweida và "để người Druze yên".

Theo Reuters, Đặc phái viên Mỹ về Syria Tom Barrack bày tỏ lo ngại về bạo lực tại Sweida và cho biết Washington đang nỗ lực hòa giải giữa người Druze, người Bedouin, chính phủ Syria và Israel.