Chiến đấu cơ Su-57M1 động cơ siêu mạnh, vũ khí siêu thanh, công nghệ siêu tiên tiến, thay đổi không chiến toàn cầu

Với khả năng vượt trội F-22 và F-35 của Mỹ, liệu ‘vua bầu trời’ Su-57M1 có thay đổi cục diện không chiến toàn cầu? Tìm hiểu những công nghệ đột phá khiến Su-57M1 trở thành 'cơn ác mộng' của đối thủ.

Trong bối cảnh cuộc chạy đua công nghệ quân sự toàn cầu ngày càng gay gắt, Nga đã chính thức công bố phiên bản nâng cấp Su-57M1 của máy bay chiến đấu tàng hình Su-57, một bước tiến lớn hướng tới thế hệ thứ sáu. 

Dự kiến đi vào phục vụ Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga (VKS) cuối năm 2026, Su-57M1 không chỉ cải thiện hiệu suất mà còn tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến, động cơ mới và thiết kế khí động học tối ưu. 

Các nguồn tin bulgarianmilitary.com, defencesecurityasia.com, armyrecognition.com, militarywatchmagazine.com, www1.ru, (Nga và quốc tế) mô tả Su-57M1 là ‘vua bầu trời’, có khả năng vượt trội so với các đối thủ như F-22 Raptor hay F-35 Lightning II của Mỹ, nhờ sự cân bằng giữa tàng hình, tốc độ và linh hoạt.

Động cơ AL-51F: Bước nhảy vọt về hiệu suất và tàng hình

Trái tim của Su-57M1 là động cơ AL-51F (hay Izdeliye 30) do NPO Saturn phát triển - mẫu động cơ chiến đấu Nga đầu tiên được thiết kế từ đầu sau hơn 40 năm. 

Mỗi động cơ cung cấp lực đẩy khô 11 tấn (107,9 kN) và 17 tấn (167 kN) khi đốt sau, tăng 20% tỷ lệ lực đẩy/trọng lượng so với AL-41F1 trên Su-57 gốc. 

Điều này cho phép máy bay đạt tốc độ siêu âm liên tục Mach 1,6 (khoảng 1.200 mph) mà không cần đốt sau, tiết kiệm nhiên liệu 15% và mở rộng tầm bay lên 3.500km ở tốc độ dưới âm thanh.

Thiết kế vòi phun răng cưa và cánh dẫn hướng bằng sợi thủy tinh giúp giảm dấu vết hồng ngoại và radar, nâng cao khả năng tàng hình. 

So với động cơ trên J-20 của Trung Quốc, AL-51F được đánh giá có lực đẩy cao hơn, giúp Su-57M1 duy trì tốc độ trên Mach 2 mà không hy sinh hiệu quả. 

Các thử nghiệm vòi phun ‘phẳng’ không đối xứng vào cuối 2024 còn giảm thêm dấu vết nhiệt, mà không cần thay đổi lớn khung thân.

Trí tuệ nhân tạo và hệ thống điện tử: Giảm gánh nặng cho phi công

Su-57M1 tích hợp AI sâu rộng, hỗ trợ tự động hóa các quy trình như kiểm tra hệ thống chỉ với một nút bấm - rút ngắn thời gian chuẩn bị từ vài phút xuống vài giây. 

AI hỗ trợ điều hướng, xác định mục tiêu và chẩn đoán lỗi, giúp phi công tập trung vào quyết định chiến thuật. 

Hệ thống mũ bay mới (giới thiệu tháng 12/2024) hiển thị dữ liệu bay và nhắm mục tiêu trực tiếp trên kính, tương tự hệ thống trên F-35 nhưng bù đắp bằng 5 radar AESA phân bố quanh thân máy bay cho tầm nhìn 360 độ.

Radar N036 Byelka nâng cấp (AESA) phát hiện mục tiêu không khí ở khoảng cách 400km, theo dõi 60 mục tiêu và tấn công 8 cùng lúc. 

Một số nguồn đề cập khả năng tích hợp radar ROFAR (radio-optical phased array), tăng cường khả năng chống nhiễu điện tử. 

So với F-35, Su-57M1 nhấn mạnh vào AI hỗ trợ chiến đấu gần, trong khi F-35 ưu tiên chia sẻ dữ liệu mạng.

Tàng hình và thiết kế khí động học: Linh hoạt trong mọi môi trường

Khung thân Su-57M1 được mở rộng nhẹ (dài 14,8m, sải cánh 9,8m, cao 4,6m), tăng lực nâng khí động học và ổn định ở tốc độ siêu âm, giảm phụ thuộc vào đốt sau so với Eurofighter Typhoon hay Rafale. 

Vỏ composite (polymer, sợi thủy tinh, lõi tổ ong nhôm) giảm tiết diện phản xạ radar (RCS) xuống 0,1m² từ phía trước - tốt hơn Su-57 gốc nhưng cao hơn F-22 (0,0001m²). 

Khoang vũ khí nội bộ (dài 4,4m, rộng 0,9m) giữ nguyên tàng hình khi mang tải.

Hệ thống chiến tranh điện tử L402 Himalayas với cảnh báo radar, cảnh báo tên lửa và nhiễu chủ động, kết hợp cảm biến hồng ngoại 101KS Atoll (phát hiện thụ động 100km), làm cho Su-57M1 khó bị phát hiện hơn. 

Thiết kế ưu tiên linh hoạt, phù hợp với nhu cầu Nga ở các môi trường đa dạng, khác biệt với cách tiếp cận ‘tàng hình tuyệt đối’ của Mỹ.

Vũ khí và khả năng chiến đấu: Tấn công xa và gần

Su-57M1 mang theo khoang nội bộ cho 4 tên lửa K-77M (tầm bắn 200km) hoặc R-74M tầm ngắn, cộng với bom KAB-250/500 và tên lửa Kh-38 chống mặt đất. 

Điểm treo ngoài tăng tải trọng lên 7.400kg, bao gồm tên lửa siêu thanh Kinzhal (tầm bắn 2.000km, tốc độ Mach 10). 

Nổi bật là tên lửa ‘Izdeliye 810’ (phiên bản thu nhỏ R-37M) với tầm xa nhất trong chiến đấu không đối không, nhắm vào máy bay tiếp dầu, AWACS và bom tấn công từ xa. 

Một số nguồn đề cập tên lửa siêu thanh R-97 (Izdeliye 180) với tốc độ gần 10.000 km/h và tầm tắn 450km, phù hợp khoang nội bộ.

Máy bay còn hỗ trợ ‘cánh tay trung thành’ với UAV như S-70 Okhotnik, chia sẻ lớp phủ tàng hình và động cơ AL-51F. 

Kiến trúc mở cho phép nâng cấp dễ dàng, với chi phí đơn vị khoảng 50 triệu USD - rẻ hơn F-35 (110 triệu USD).

Triển khai và tác động chiến lược

Sản xuất bắt đầu đầu năm 2026 tại nhà máy Komsomolsk-on-Amur, có thể trang bị hơn 1/3 phi đội Nga. 

Các khách hàng tiềm năng bao gồm Algeria, Ấn Độ và Triều Tiên. So với F-22 (2011 ngừng sản xuất, chỉ 187 chiếc) hay F-35 (hơn 1.000 chiếc, tập trung chiến tranh mạng), Su-57M1 nổi bật ở khả năng cơ động sau stall và tấn công bất ngờ, có thể thay đổi cục diện không chiến. 

Các nguồn phương Tây lo ngại đây là ‘mối đe dọa lớn’, trong khi Nga nhấn mạnh tính cách mạng của nó.

Su-57M1 không chỉ là nâng cấp mà là minh chứng cho khả năng tự chủ công nghệ của Nga, hứa hẹn định hình tương lai hàng không quân sự.