'Chiến binh' của ông Trump trong cuộc đấu với truyền thông Mỹ

Chủ tịch Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ (FCC) Brendan Carr đang thu hút sự chú ý hiếm thấy. Ông là người ủng hộ nhiệt thành Tổng thống Donald Trump, thường chỉ trích truyền thông "đưa tin thiên lệch về ông chủ Nhà Trắng".
Từ khi nhậm chức lãnh đạo FCC, cơ quan quản lý các đài phát thanh và truyền hình Mỹ, Carr đã mở đợt rà soát lớn với nhiều kênh truyền thông lớn. Ông đầu tuần này nhắm đến danh hài Jimmy Kimmel, nhà sáng lập kiêm MC chương trình Jimmy Kimmel Live! của đài ABC, vì đưa ra bình luận gây tranh cãi liên quan vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk. Bằng một cảnh báo chiều 17/9, ông Carr tạo ra sức ép buộc ABC phải ngừng sóng chương trình nổi tiếng ngay đêm cùng ngày.
"Tôi nghĩ Brendan Carr thật xuất sắc. Ông ấy là người yêu nước và cứng rắn. Chúng ta hãy chờ xem", Tổng thống Trump ngày 18/9 mô tả về quan chức từng được ông ví như "chiến binh vì tự do ngôn luận" khi đề cử vào chức Chủ tịch FCC cuối năm 2024.
Ông Carr sinh tháng 1/1979 tại thủ đô Washington. Ông tốt nghiệp cử nhân khoa học chính trị Đại học Georgetown, sau đó lấy bằng tiến sĩ luật Trường Luật Columbus, Đại học Công giáo Mỹ. Ông hành nghề luật trong lĩnh vực tư nhân từ năm 2005 đến 2012, có thời gian ngắn làm thư ký cho một thẩm phán liên bang. Tháng 7/2012, ông gia nhập FCC với vai trò luật sư tại Phòng Pháp chế, dần khẳng định vị thế tại cơ quan và nội bộ đảng Cộng hòa.
Tháng 2/2014, ông Carr trở thành cố vấn cho Ajit Pai, ủy viên đại diện đảng Cộng hòa tại FCC. Khi ông Trump chọn Pai làm chủ tịch FCC trong nhiệm kỳ đầu năm 2017, Carr được chỉ định giữ chức tổng cố vấn cho ủy ban. Giữa năm 2017, ông Carr được bổ nhiệm vào ghế ủy viên của đảng Cộng hòa tại FCC.
Ở vị trí ủy viên FCC, Carr tiếp tục gây chú ý với những lời chỉ trích mạnh mẽ nhằm vào các cơ quan truyền thông mà ông cho là mang thiên kiến cánh tả. Trong nhiệm kỳ của tổng thống Joe Biden, Carr thể hiện quan điểm ủng hộ nghị trình của ông Trump, chỉ trích việc kiểm duyệt nội dung bảo thủ trên các mạng xã hội, lĩnh vực FCC chưa có thẩm quyền.
Carr phụ trách chương về FCC trong Dự án 2025, tài liệu do các tổ chức bảo thủ soạn thảo năm 2024 gồm các đề xuất chính sách để ông Trump hoặc bất kỳ tổng thống nào khác thuộc đảng Cộng hòa triển khai. Ông cho rằng FCC nên nhắm đến các công ty công nghệ lớn bị cáo buộc kiểm duyệt nội dung.
"FCC nên thúc đẩy tự do ngôn luận", ông Carr viết.
Sau khi đắc cử, ông Trump tháng 11/2024 đề cử Carr làm lãnh đạo FCC. Giới quan sát đánh giá đây là lựa chọn hiển nhiên, vì ủy viên này hiểu rõ các quy định về truyền thông hơn bất cứ các ứng viên nào khác và được giới hoạch định chính sách biết đến.
"Ủy viên Carr là chiến binh vì tự do ngôn luận, đã đấu tranh chống lại những quy định vốn bóp nghẹt các quyền tự do của người dân Mỹ và kìm hãm nền kinh tế", ông Trump cho biết khi đó.
Trong những lần xuất hiện trên Fox News và qua các bài đăng trên mạng xã hội, Carr nhắc lại nỗi phẫn nộ ngày càng tăng của Tổng thống Trump đối với các đài truyền hình trong mùa bầu cử. Ông cũng có mối quan hệ mật thiết với các tổ chức bảo thủ ở Washington như Heritage Foundation và Federalist Society.
Sau khi nhậm chức Chủ tịch FCC, ông Carr nhanh chóng điều tra và thúc đẩy loại bỏ các chương trình về đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI). Chủ tịch FCC khôi phục các khiếu nại nhằm vào CBS, NBC và ABC với cáo buộc những đài này mang định kiến chính trị. FCC dưới thời ông Biden đã bác bỏ những khiếu nại này vì cho rằng chúng vi phạm Tu chính án Thứ nhất về tự do ngôn luận.
Hồi tháng 3, Chủ tịch Carr điều tra ABC về các chính sách DEI của đài mà ông cho là có dấu hiệu phân biệt đối xử. Đến tháng 4, ông cáo buộc Comcast, công ty mẹ của NBC, "bóp méo tin tức".
Tháng 11/2024, ông Trump đệ đơn kiện nhằm vào chương trình 60 Minutes của CBS, cáo buộc đài này chỉnh sửa nội dung phỏng vấn bà Kamala Harris để giúp ứng viên tổng thống đảng Dân chủ "trông uy tín hơn".
Đơn kiện được đưa ra vào thời điểm FCC đang xem xét thương vụ sáp nhập 8,5 tỷ USD giữa Paramount, công ty mẹ của CBS, với Skydance. Để thương vụ không bị cản trở, Paramount đầu tháng 7 đồng ý bồi thường 16 triệu USD để giải quyết vụ kiện của ông Trump với CBS. Vài tuần sau đó, ông Carr phê chuẩn thương vụ Paramount - Skydance.
Theo giới quan sát, quyền lực của ông Carr nằm ở chỗ FCC là cơ quan cấp phép phát sóng cho các đài phát thanh truyền hình. FCC không thể trực tiếp cấm một đài phát sóng vì nội dung của họ, nhưng Carr lập luận rằng ông có thể từ chối cấp hoặc gia hạn giấy phép nếu đài đó không phục vụ lợi ích công chúng.
Kimmel ngày 15-16/9 cho rằng nhiều người ủng hộ Tổng thống Trump "đang lợi dụng vụ Kirk bị sát hại để ghi điểm chính trị" và cho rằng ông chủ Nhà Trắng đau buồn "như một cậu bé 4 tuổi than khóc vì mất con cá vàng". Ông Carr nói các bình luận của Kimmel là "nỗ lực nhằm lừa dối người dân Mỹ" về niềm tin của nghi phạm sát hại Kirk, thêm rằng FCC "sẽ có những biện pháp khắc phục".
"Chúng tôi có thể chọn làm theo cách dễ dàng hoặc cứng rắn", ông Carr cho biết trong chương trình podcast với phát thanh viên cánh hữu Benny Johnson chiều 17/9. "Những công ty này có thể thay đổi hành vi và có biện pháp với Kimmel, nếu không FCC sẽ có thêm việc để làm".
Cảnh báo mà ông Carr đưa ra ngụ ý rằng FCC có thể phạt hoặc tệ hơn là rút giấy phép hoạt động với ABC, điều được những người trong ngành mô tả là "không còn gì đáng sợ hơn", thúc đẩy đài này ngừng sóng Jimmy Kimmel Live!.
Động thái làm dấy lên tranh cãi về tự do ngôn luận, với phe chỉ trích cho rằng ông Carr đang "vũ khí hóa" FCC. Những người ủng hộ ông Trump lại khuyển khích ông Carr. Phát thanh viên Johnson đã chia sẻ nội dung phỏng vấn ông Carr lên mạng xã hội.
"Đây chính là lý do khiến Kimmel bị sa thải. Đó là quyền lực mềm phe cánh tả vẫn luôn sử dụng. Nhờ Tổng thống Trump, phe cánh hữu giờ đây cũng đã biết vận dụng quyền lực này", ông Johnson viết.
Như Tâm (Theo AP, CNN, AFP)