Châu Âu đẩy mạnh tuyển quân giữa bóng mây chiến sự

Quân đội nhiều nước châu Âu đang tăng cường chiến dịch tuyển quân giữa những diễn biến địa chính trị mới.

Từ sau Chiến tranh Lạnh, quân đội các nước châu Âu đã bị thu hẹp quy mô một cách có hệ thống khi thời kỳ xung đột quy mô lớn chấm dứt và thay thế bằng hòa bình và ổn định. Tuy nhiên, những diễn biến địa chính trị gần đây, đặc biệt là cuộc xung đột Ukraine, đã buộc nhiều nước đánh giá lại xu thế này.

Bối cảnh mới

Nội các Đức cuối tháng 8 thông qua dự luật bắt buộc tất cả nam giới từ 18 tuổi trở lên phải điền bảng câu hỏi trực tuyến về ý định và khả năng phục vụ quân sự, để tạo cơ sở dữ liệu về nguồn nhân lực tiềm năng, theo Reuters. Dự luật gồm chương trình khuyến khích tình nguyện nhập ngũ kéo dài 6 tháng nhằm tăng số binh sĩ dự bị từ 100.000 người lên gấp đôi. Bên cạnh đó, nếu số người đăng ký nhập ngũ không đủ mục tiêu, chế độ bắt buộc sẽ được tái ban hành nhưng cần quốc hội thông qua. Đức hủy bỏ nghĩa vụ quân sự bắt buộc từ năm 2011.

Tờ El Pais trích dẫn nội dung một tài liệu thảo luận gần đây của Nghị viện châu Âu cho biết vấn đề nghĩa vụ quân sự bắt buộc đã dần được đưa trở lại chương trình nghị sự chính sách của Liên minh châu Âu (EU) chủ yếu từ sau xung đột Ukraine năm 2022. Bên cạnh đó, còn có một số yếu tố khác thúc đẩy điều này như mối đe dọa an ninh ngày càng tăng tại châu Âu, sự thay đổi lập trường về quan hệ xuyên Đại Tây Dương của chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, kế hoạch hòa bình tiềm năng cho Ukraine liên quan sự hiện diện của binh sĩ châu Âu. Ngoài ra, việc suy giảm dân số càng nâng cao nhận thức về nhu cầu chuẩn bị lực lượng vũ trang của các nước cho những tình huống quân sự khẩn cấp nhất.

Tổng thống Đức Frank-Walter Steinmeier từng công khai ủng hộ việc bắt buộc nghĩa vụ quân sự, viện dẫn những lý do nói trên. Tại Pháp, Tổng thống Emmanuel Macron nhiều lần khẳng định mong muốn tăng sự tự chủ của Paris vì lo ngại về cam kết bảo vệ từ nước Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump.

Trong 10 năm qua, Latvia, Lithuania và Thụy Điển đã tái ban hành chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc. Bên cạnh đó, Ba Lan đã công bố kế hoạch huấn luyện quân sự cho 100.000 dân thường mỗi năm từ năm 2027, theo Đài DW.

Người Pháp đăng ký dự bị

Hơn 2 thập niên sau khi Pháp chấm dứt chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc, hàng chục ngàn thanh niên đang tình nguyện nộp đơn xin gia nhập lực lượng dự bị với mong muốn được phục vụ tổ quốc. Tại một khu vực quân sự thuộc Trung đoàn Bộ binh 24, cách cung điện Versailles khoảng 4 km, các tình nguyện viên dự bị quân đội sau khi ghi danh sẽ trải qua khóa huấn luyện quân sự vỡ lòng kéo dài 2 tuần. Thiếu úy Amelie, người chỉ được nêu tên theo yêu cầu của quân đội, cho biết nhóm học viên do bà phụ trách huấn luyện gồm 51 người, tuổi từ 17 - 57. Trong 2 tuần này, các học viên sẽ được đào tạo hết sức nghiêm ngặt, từ nội quy trong quân đội cho đến các bài tập quân sự, diễn tập bắn đạn thật.

Trung đoàn 24 cho biết có rất nhiều đơn đăng ký tham gia huấn luyện. Tuy nhiên, quy trình tuyển chọn rất khắt khe, trong đó cứ 100 ứng viên thì có 60 người bị rớt, chưa kể có một số người bỏ cuộc giữa chừng vì không có thời gian hoặc nhận ra rằng họ "không phù hợp với việc cầm súng". Sau khóa đào tạo, học viên tốt nghiệp có thể tham gia phục vụ 60 ngày mỗi năm trong lực lượng dự bị. Các binh sĩ dự bị có thể tham gia các khóa đào tạo nâng cao lâu hơn và khi được cho là đã sẵn sàng, họ có thể tham gia Chiến dịch Sentinelle để tuần tra an ninh trên cả nước. Những người xuất sắc có thể được triển khai ra nước ngoài.

Số liệu chính thức cho thấy tổng số thành viên lực lượng dự bị tác chiến của quân đội Pháp đã tăng mạnh từ 28.000 người vào năm 2014 lên hơn 46.000 người hiện nay. Trong số đó, lục quân chiếm hơn 1/2 và số còn lại được chia ra giữa hải quân và không quân. Chính quyền Tổng thống Macron đặt mục tiêu tăng số lượng dự bị tác chiến quân đội lên thành 105.000 người đến năm 2035, bằng một nửa số quân nhân tại ngũ. Đây là một phần trong kế hoạch tăng cường đầu tư vào quân đội của nhà lãnh đạo, dự kiến đạt ngân sách 64 tỉ euro vào năm 2027, gấp đôi so với thời điểm ông nhậm chức vào năm 2017. Đài DW dẫn kết quả một cuộc khảo sát khác cho thấy một nửa số người trả lời là người trẻ nói sẵn sàng gia nhập quân đội Pháp nếu có chiến tranh.