ChatGPT có thể khiến công chúng hiểu sai về khoa học

Các chuyên gia cảnh báo không nên hoàn toàn dựa vào các công cụ AI (trí tuệ nhân tạo) như ChatGPT để tóm tắt các nghiên cứu và bài báo khoa học.

Theo Digitaltrends, các bài nghiên cứu thường chứa nhiều thuật ngữ chuyên môn và ngôn ngữ phức tạp, khiến người đọc khó nắm bắt những đột phá trong đó. Đó là lý do các nhà báo khoa học xuất hiện, viết lại những thành tựu này bằng ngôn ngữ dễ hiểu hơn. Nhưng nếu sử dụng ChatGPT, liệu các nội dung được viết lại có đạt được điều tương tự?

Để tìm hiểu, các nhân viên tại phòng báo chí của tạp chí Science và nhóm Science Press Package (SciPak) gần đây đã thử nghiệm ChatGPT Plus để xem liệu nó có thể truyền tải thông tin chính xác hơn bằng giọng văn đơn giản hay không.

Sau một năm thử nghiệm, nhóm nghiên cứu nhận thấy các bản tóm tắt do ChatGPT tạo ra thường "hy sinh độ chính xác để đổi lấy sự đơn giản" và cần nhiều chỉnh sửa để đạt được độ chính xác mong muốn. Họ cũng chỉ ra rằng ChatGPT có xu hướng lạm dụng từ "đột phá", điều này ảnh hưởng đến cách chúng ta giao tiếp hằng ngày.

Đừng hoàn toàn nghe theo tóm tắt của ChatGPT

Trong quá trình thử nghiệm, nhóm đã sử dụng phiên bản trả phí của ChatGPT để viết ba bản tóm tắt cho hai bài nghiên cứu mỗi tuần, sau đó các bản tóm tắt này được đánh giá bởi các tác giả. Mặc dù ChatGPT không hoàn toàn thất bại, nhưng nó không thể nắm bắt những sắc thái quan trọng trong nghiên cứu khoa học và truyền thông.

Báo cáo cho biết, ChatGPT không thể tổng hợp hoặc dịch các phát hiện cho đối tượng không phải là chuyên gia, đồng thời thường cường điệu hóa thông tin và không thể giải thích đầy đủ các hạn chế. Cây bút của SciPak và là thành viên của Hiệp hội vì sự tiến bộ Khoa học Mỹ (AAAS) Abigail Eisenstadt nhận định rằng tóm tắt của ChatGPT có thể phá vỡ niềm tin của người đọc.

Tóm lại, mặc dù Chatbot AI có thể hỗ trợ trong việc truyền tải thông tin, nhưng việc hiểu và giải thích các nghiên cứu khoa học vẫn cần sự can thiệp của con người để đảm bảo độ chính xác và sự tinh tế cần thiết.