Cắt hai quả thận tôi sống được không? - Báo VnExpress

Nếu phải cắt quả thận còn lại để điều trị ung thư thì tiên lượng sống thế nào? (Tuấn Anh, 61 tuổi, Lâm Đồng)

Trả lời:

Thận là cơ quan quan trọng của hệ tiết niệu, có nhiệm vụ chính là lọc máu, cân bằng các chất điện giải và loại bỏ các chất cặn bã, độc tố ra khỏi cơ thể. Hầu hết mọi người đều có hai quả thận, một số trẻ sinh ra chỉ có một quả thận (bất sản thận một bên), ít gặp hơn là bất sản thận cả hai bên.

Ở người trưởng thành, mất một bên thận thường do các nguyên nhân bệnh lý như ung thư, thận ứ mủ hoặc hiến thận, gặp chấn thương. Trường hợp cắt bỏ hai bên thận có thể do điều trị ung thư để tránh di căn, xâm lấn đến các bộ phận khác, hoặc bị suy thận, mất chức năng thận do bẩm sinh hoặc nhiễm trùng lan rộng...

Nếu phải cắt cả hai quả thận thì người bệnh vẫn có thể sống nhưng cần lọc máu và điều trị suốt quãng đời còn lại hoặc ghép thận. Khi không còn thận, các chất độc không được thải theo đường tự nhiên ra bên ngoài. Tích tụ ure, creatinin, kali gây nhiễm độc máu, loạn nhịp tim, phù phổi... nguy hiểm đến tính mạng. Do vậy, sau phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, lọc máu định kỳ để loại bỏ chất thải và dịch dư thừa khỏi cơ thể, duy trì cân bằng điện giải và kiểm soát cân nặng. Tuân thủ đúng lịch lọc máu còn giúp ngăn ngừa độc tố tích tụ trong cơ thể, phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm như tăng huyết áp, phù phổi, các vấn đề tim mạch.

Nếu phải cắt hết hai thận, bạn cần theo dõi sức khỏe sát sao, tuân thủ chế độ ăn uống nghiêm ngặt. Khi ấy, bạn cần hạn chế natri (muối) để tránh phù, tăng huyết áp, ít ăn các loại trái cây như chuối, cam, đu đủ... vì nhiều kali có thể gây loạn nhịp tim, giảm phốt pho có trong sữa, đồ hộp, thịt nguội... Uống lượng nước theo khuyến cáo của bác sĩ vì người không có thận dễ bị tích nước gây phù nề, suy tim.

Tuyệt đối tuân thủ phác đồ điều trị, uống thuốc đúng giờ, đúng liều như thuốc điều chỉnh huyết áp, canxi, phốt pho, thiếu máu. Nếu được ghép thận, người bệnh cần uống thuốc chống thải ghép thận. Người bệnh cũng cần đến bệnh viện khám sức khỏe định kỳ, thực hiện đầy đủ các xét nghiệm máu, nước tiểu, theo dõi các dấu hiệu nhiễm khuẩn, phù nề, khó thở.

Để bảo vệ thận khỏe mạnh, mỗi người cần duy trì lối sống khoa học, ăn uống lành mạnh (nhiều rau xanh, trái cây), hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, ăn ít muối, đường, ngủ đủ giấc, ngủ đúng giờ, tránh thức khuya gây áp lực lên thận. Tập thể dục đều đặn, duy trì cân nặng hợp lý, kiểm soát tốt huyết áp và đường huyết, khám sức khỏe định kỳ. Cắt giảm rượu bia, không thuốc lá hay chất kích thích, tránh dùng thuốc không kê đơn hoặc uống thuốc không rõ nguồn gốc.

BS.CKII Hồ Tấn Thông
Chuyên khoa Nội thận - Lọc máu
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM