Cảnh giác việc người không chuyên môn livestream phân tích, dự báo bão

Phòng Quản lý Dự báo và Thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn bày tỏ lo lắng trước thực trạng một số người không có chuyên môn livestream phân tích, dự báo bão lũ.

Cuộc họp cung cấp thông tin cho báo chí về cơn bão số 3 do Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia và các đơn vị thuộc Cục Khí tượng Thuỷ văn tổ chức chiều 21/7.

Những ngày này, bên cạnh việc cập nhật thông tin bão lũ từ nguồn chính thống, người dân xem rất nhiều livestream chia sẻ thông tin về bão - những thông tin chưa ai kiểm chứng (dùng bản đồ từ ứng dụng nước ngoài) từ các kênh/trang cá nhân...

Về vấn đề này, ông Vũ Đức Long, Trưởng phòng Quản lý Dự báo và Thông tin dữ liệu khí tượng thủy văn, Cục Khí tượng thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho rằng, việc người dân chủ động cập nhật và chia sẻ thông tin về bão là điều tích cực, thể hiện sự quan tâm đến cộng đồng.

Tuy nhiên, với lĩnh vực chuyên môn cao như khí tượng thủy văn, cơ quan này rất lo lắng trước thực trạng một số cá nhân không có chuyên môn, không được đào tạo bài bản lại tự ý livestream phân tích, dự báo bão lũ dựa trên bản đồ từ các ứng dụng nước ngoài mà không có sự hiểu biết đầy đủ.

Ông Long nhấn mạnh, thực trạng này không những làm nhiễu loạn thông tin, mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến an toàn của người dân và công tác chỉ đạo phòng, chống thiên tai của các cơ quan chức năng.

Dự báo khí tượng, đặc biệt là các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như bão, áp thấp nhiệt đới, đòi hỏi dữ liệu quan trắc toàn cầu, hệ thống mô hình tính toán phức tạp và sự phân tích, hiệu chỉnh của đội ngũ chuyên gia được đào tạo chính quy trong lĩnh vực khí tượng thủy văn.

"Những biểu đồ thời tiết từ các app nước ngoài không thể được sử dụng đơn lẻ để suy đoán và càng không thể thay thế dự báo chính thống từ hệ thống dự báo khí tượng thủy văn quốc gia - cơ quan có thẩm quyền duy nhất tại Việt Nam trong việc phát hành bản tin khí tượng cảnh báo, dự báo.

Do đó, các thông tin từ những livestream tự phát, sử dụng bản đồ từ các ứng dụng nước ngoài mà không có khả năng phân tích khoa học thì độ tin cậy là rất thấp, thậm chí có thể sai lệch nghiêm trọng", ông Vũ Đức Long nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, ông Long nhìn nhận, khi người dân tiếp cận những thông tin sai lệch, có thể xảy ra hai kịch bản.

Thứ nhất, người dân lơ là, chủ quan, không thực hiện các biện pháp phòng chống cần thiết vì cho rằng khu vực mình sẽ không bị ảnh hưởng.

Thứ hai, người dân hoảng loạn, sơ tán tự phát, tích trữ quá mức, gây xáo trộn đời sống xã hội và cản trở công tác điều hành ứng phó của chính quyền địa phương.

Ngoài ra, việc lan truyền thông tin không kiểm chứng cũng làm giảm lòng tin của người dân vào hệ thống thông tin chính thống, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả chỉ đạo, điều hành trong thiên tai - vốn đòi hỏi sự thống nhất và kỷ luật cao trong thông tin và hành động.

Do đó, ông Long khuyến cáo, người dân chỉ tiếp nhận và chia sẻ các thông tin về thời tiết, bão lũ từ các nguồn chính thức từ hệ thống dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn quốc gia như Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, các Đài Khí tượng thủy văn, Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự Quốc gia, UBND và cơ quan phòng chống thiên tai tại địa phương, các đài truyền hình và báo chí chính thống.

Người dân không nên chia sẻ lại những thông tin từ các kênh cá nhân không có chuyên môn, không rõ nguồn gốc, không được xác minh, đặc biệt là trong thời điểm thiên tai đang diễn biến phức tạp.

Người dân cũng cần bình bình tĩnh, tuân thủ hướng dẫn của chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng, không hành động theo cảm tính hoặc theo lời khuyên từ các nguồn tin không đáng tin cậy.

Trong trường hợp có thắc mắc, theo ông Long, người dân có thể truy cập trực tiếp trang website hoặc liên hệ với các đơn vị thuộc hệ thống dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn quốc gia để được tư vấn, hỗ trợ chính xác.

Nhấn mạnh thông tin trong thiên tai là yếu tố sống còn, ông Long kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác với tin giả, tin sai lệch; đồng thời phát huy tinh thần chủ động, trách nhiệm trong việc tiếp nhận, kiểm chứng và lan tỏa thông tin đúng đắn, góp phần đảm bảo an toàn cho bản thân, gia đình và cộng đồng.