Cấm xe khách chạy lúc nửa đêm về sáng, có chặn tai nạn thảm khốc?

Nhiều vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng xảy ra với xe khách trong khung giờ 2h30 – 5h30 sáng đang đặt ra cảnh báo nhưng việc cấm hoàn toàn xe khách lưu thông trong thời gian này vẫn là vấn đề cần cân nhắc.

Tại buổi trao đổi với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải do Cục CSGT (Bộ Công an) tổ chức mới đây, ông Vũ Đức Hoàng - Giám đốc Công ty TNHH vận tải Hoàng Long cho rằng, muốn giảm tai nạn thì cần có lộ trình hạn chế xe giường nằm. Đồng thời nên cấm chạy xe khách vào khung giờ từ 2h30 - 5h30 sáng. 

Đề xuất này ngay lập tức làm dấy lên nhiều ý kiến trái chiều.

Chị Hải Hà (bến Giáp Bát, Hà Nội) ủng hộ lệnh cấm và dẫn số liệu: trong 6 tháng qua, có 5 vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng liên quan xe khách, làm 26 người chết, 46 người bị thương – trong đó 4 vụ liên quan đến xe giường nằm, chủ yếu xảy ra ban đêm. "Nếu tai nạn thường rơi vào thời gian này, tại sao không cấm?", chị Hà đặt vấn đề.

Ở chiều ngược lại, anh Nguyễn Hải Thành (Cầu Giấy) cho rằng việc cấm xe xuất bến lúc 2h sáng có thể ảnh hưởng đến nhu cầu thiết yếu như khám chữa bệnh. "Chạy đêm thường thông thoáng, nguyên nhân tai nạn là do tài xế không nghỉ đủ, chạy liên tục cả ngày lẫn đêm", anh Thành nói.

Trao đổi với VietNamNet, ông Nguyễn Văn Quyền – Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam thừa nhận, điểm chung của các vụ tai nạn thường xảy ra vào ban đêm, gần sáng.

“Nguyên nhân là do khi chạy đêm, phát sinh nhiều tình huống hơn, tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn so với ban ngày. Đó là tình trạng tránh, vượt không tuân thủ quy tắc giao thông của một số tài xế; hoặc hiện tượng hai xe đi ngược chiều không chuyển đèn pha (chiếu xa) sang đèn cốt (chiếu gần) theo đúng quy định, gây lóa mắt xe đối diện – đây là nguy cơ dễ dẫn đến mất lái, gây tai nạn.

Ngoài ra, chạy đêm khiến nhịp sinh học của tài xế thay đổi, họ dễ mệt mỏi, buồn ngủ hơn so với ban ngày. Chưa kể, nếu đường không có làn dừng khẩn cấp, sơn vạch kẻ không rõ ràng thì cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn cao hơn”, ông Quyền nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Quyền cũng không ủng hộ việc cấm xe chạy rạng sáng. Ông cho rằng tai nạn xảy ra do thiếu nghỉ ngơi, mất tập trung – điều này không chỉ xảy ra với tài xế xe khách mà cả xe tải, xe con. “Vấn đề nằm ở khâu quản lý, giám sát và ý thức chấp hành”, ông Quyền khẳng định.

Phân tích sâu hơn, PGS.TS Phạm Việt Cường – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và Phòng chống chấn thương (ĐH Y tế Công cộng) nhận định, đây là một đề xuất đáng cân nhắc. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh không nên cấm tuyệt đối, mà nên khuyến cáo và bắt buộc tuân thủ quy định nghỉ ngơi.

“Trên thực tế thì lái tàu hay phi công cũng phải lái, bay đêm. Điều quan trọng là, trước đó họ đã được nghỉ đủ hay chưa? Chẳng hạn một tài xế phải làm việc ban đêm thì ban ngày anh ấy có được nghỉ? Đặc biệt, tài xế cũng cần tuân thủ quy định hiện hành: Không được lái xe trong 4 giờ liên tục. Điều này cần được thực hiện nghiêm túc hơn trong khung giờ ban đêm”, PGS. TS Phạm Việt Cường bay tỏ. 

Theo PGS. TS Phạm Việt Cường, lái xe đường dài, nhất là xuyên đêm, dễ bị buồn ngủ do thay đổi nhịp sinh học. Tài xế nên nghỉ ít nhất 5-10 phút sau mỗi 1,5 – 2 tiếng lái xe nhằm tránh mệt mỏi tích lũy. “Việc nghỉ đúng lúc sẽ giúp tỉnh táo, phản xạ tốt hơn, đặc biệt trên cao tốc”, ông nói.