Các hãng xe Trung Quốc - mối đe dọa lớn nhất của Honda

Nhà sản xuất ôtô lớn thứ hai Nhật Bản đã cắt giảm 20% triển vọng cả năm, với lý do chi phí sản xuất xe điện tăng đột biến và tình trạng thiếu hụt linh kiện sử dụng chip điện tử từ công ty Nexperia có trụ sở tại Hà Lan.

Nexperia là một công ty Hà Lan nhưng do Wingtech Technology (Trung Quốc) sở hữu 100%. Tháng 9 vừa qua, hãng chip này bị chính phủ Hà Lan tiếp quản, do lo ngại khả năng chuyển giao công nghệ cho công ty mẹ tại Trung Quốc.

Honda cũng ước tính thiệt hại 385 tỷ yen (2,6 tỷ USD) do thuế quan của Mỹ, mặc dù con số này thấp hơn mức 450 tỷ yen được công bố ban đầu.

Cổ phiếu của Honda đã giảm 4,7% vào ngày 10/11. Tuy nhiên, mối lo ngại cấp bách hơn đối với Honda - và rộng hơn là với cả các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản khác - là sự xói mòn thị phần liên tục ở Đông Nam Á, khu vực mà họ từng thống trị gần như không có đối thủ.

Cho đến gần đây, các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản vẫn tin rằng họ có thể bảo vệ các doanh nghiệp châu Á của mình bên ngoài Trung Quốc khỏi sự suy thoái mà họ đang trải qua tại thị trường ôtô lớn nhất thế giới. Giả định đó giờ đây không còn đúng.

Phó Chủ tịch điều hành Noriya Kaihara phát biểu tại một cuộc họp báo vào ngày 7/11 rằng tại các thị trường như Thái Lan, bối cảnh cạnh tranh gay gắt và Hongda đã mất đi lợi thế cạnh tranh về giá.

Thách thức không chỉ nằm ở doanh số sụt giảm. Ông Kaihara cho biết các nhà sản xuất ôtô đang ứng phó bằng cách tăng cường các ưu đãi và giảm giá để thu hút người mua. Điều này đồng nghĩa với việc lợi nhuận từ doanh số xe mới sẽ thấp hơn.

Honda hiện dự kiến bán được 925.000 xe tại châu Á, bao gồm cả Trung Quốc, trong năm tài chính hiện tại, giảm hơn 10% so với mục tiêu trước đó là 1,09 triệu xe.

Trước đó, hãng dự kiến bán ít hơn 5.000 xe tại châu Á ngoài Trung Quốc so với năm ngoái; con số đó hiện đã tăng vọt lên 75.000 xe.

Một nguồn tin trong ngành cho biết sự cạnh tranh từ các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc như BYD đang ngày càng trở nên khó khăn đối với các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản trên khắp Đông Nam Á, bao gồm cả Thái Lan và Indonesia.

Người này nói rằng Đông Nam Á đang bắt đầu chịu ảnh hưởng đáng kể từ các công ty Trung Quốc, trước khi Honda công bố kết quả kinh doanh, thêm rằng sự tăng trưởng của xe điện Trung Quốc tại Thái Lan trong hai năm qua là rất phi thường.

Sự tiến bộ của BYD và các hãng khác diễn ra trong bối cảnh ngành công nghiệp ôtô Trung Quốc đang phải đối mặt với cuộc chiến giá khốc liệt trong nước, thúc đẩy các nhà sản xuất xe điện của nước này mở rộng mạnh mẽ ra nước ngoài.

Doanh số bán lẻ của Honda tại Indonesia đã giảm gần 30% trong 9 tháng đầu năm so với cùng kỳ 2024. Tại Malaysia, con số này giảm 18% và tại Thái Lan giảm 12% trong cùng kỳ.

Công ty không có kế hoạch ra mắt mẫu xe mới nào cho khu vực này từ năm tài chính này sang năm tài chính tiếp theo, ngoại trừ việc nâng cấp mẫu sedan cỡ nhỏ City - một sự chậm trễ có thể khiến họ mất thêm thị phần vào tay các nhà sản xuất Trung Quốc.

Các nhà sản xuất ôtô Nhật Bản đang chuyển hướng sang Ấn Độ, một thị trường gần như vẫn đóng cửa đối với các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc. Tháng trước, Honda cho biết họ sẽ biến thị trường ôtô lớn thứ ba thế giới này thành cơ sở sản xuất và xuất khẩu cho một trong những mẫu xe điện dự kiến, một dấu hiệu cho thấy tầm quan trọng ngày càng tăng của quốc gia này với tư cách là một trung tâm sản xuất của công ty.

Toyota và Suzuki đã công bố riêng các khoản đầu tư trị giá 11 tỷ USD để tăng cường năng lực sản xuất và xuất khẩu.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng Honda đang phải đối mặt với một thách thức sâu sắc hơn về mặt cấu trúc.

Bộ phận ôtô của hãng báo cáo khoản lỗ hoạt động trong quý thứ ba liên tiếp vào ngày 7/11, tụt hậu so với hiệu suất của bộ phận xe máy, vốn đã đạt mức lợi nhuận kỷ lục.

Ông Yoshio Tsukada, người sáng lập Viện Nghiên cứu Di động Tsukuda, cho rằng khoảng cách lợi nhuận giữa các doanh nghiệp là không cân bằng. Ông nói rằng nếu Honda tách mảng kinh doanh ôtô và xe máy, mảng xe máy có thể phát triển mạnh trên toàn cầu, thêm rằng mảng kinh doanh ôtô vẫn đang trong tình trạng khó khăn với cơ cấu hiện tại.

Nhìn chung, Honda đã hạ dự báo doanh số trong năm tài chính này xuống còn 3,34 triệu xe, giảm so với mức dự kiến trước đó là 3,62 triệu xe. Con số này bao gồm cả việc giảm 110.000 xe do sản lượng giảm do thiếu hụt nguồn cung chip từ Nexperia.

Mỹ vẫn là thị trường hàng đầu của Honda về doanh số, chiếm 42% doanh số toàn cầu, tăng 4% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, ngay cả khi không tính đến thuế quan của Mỹ, Honda vẫn phải đối mặt với những trở ngại ở Bắc Mỹ.

Tình trạng thiếu hụt chip đã buộc hãng phải đóng cửa nhà máy ở Mexico và điều chỉnh sản xuất tại Mỹ và Canada, góp phần làm giảm 150 tỷ yen (994,83 triệu USD) triển vọng lợi nhuận hoạt động.

Honda và Nissan từng cân nhắc việc sáp nhập cho đến khi các cuộc đàm phán đổ vỡ vào tháng 2.

Ông Tsukada cho biết vị thế yếu kém của Honda, Nissan và Mitsubishi, vốn có thể được hưởng lợi từ quy mô kinh tế, khiến việc khôi phục các cuộc thảo luận này là điều khó có thể xảy ra. Ông cho rằng việc sáp nhập Honda với Nissan hoặc Mitsubishi hiện tại sẽ là một liên minh của những kẻ yếu thế.

Mỹ Anh (theo Reuters)