Các hãng xe Nhật Bản đang đứng trước một làn sóng khủng hoảng mới khi việc kiểm soát xuất khẩu linh kiện và chip từ Trung Quốc sẽ khiến chuỗi cung ứng toàn cầu rơi vào thế bị động.
Honda và Nissan là những cái tên đầu tiên chịu tác động trực tiếp từ vấn đề chip Nexperia khiến hai nhà sản xuất ô tô này phải cắt giảm sản lượng, trong khi các hãng khác như Toyota, Mazda, Mitsubishi hay Suzuki cũng đang khẩn trương tìm kiếm nguồn thay thế để duy trì hoạt động sản xuất.
Honda và Nissan chịu ảnh hưởng nặng nề do thiếu chip
Ngày 7/11 vừa qua, Honda cho biết lợi nhuận hoạt động dự kiến cho năm tài chính 2025 sẽ giảm 150 tỷ yên (1 tỷ USD), xuống còn 550 tỷ yên (3,85 tỷ USD). Đồng thời, hãng cũng hạ dự báo doanh số ô tô tại Bắc Mỹ xuống 1,57 triệu xe, giảm khoảng 110.000 chiếc so với kế hoạch ban đầu.
Nguyên nhân đến từ tình trạng thiếu hụt chip bán dẫn và linh kiện sau khi Trung Quốc áp dụng các hạn chế xuất khẩu mới. Theo Nikkei Asia, tuần trước, Honda buộc phải tạm dừng sản xuất tại nhà máy ở Mexico do thiếu linh kiện liên quan đến chip của Nexperia, công ty bán dẫn có trụ sở tại Hà Lan nhưng thuộc sở hữu của một công ty Trung Quốc.
Phó Chủ tịch Honda, ông Noriya Kaihara, cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục điều chỉnh để ứng phó nhanh nhất có thể. Các bộ phận bị ảnh hưởng lần này đến từ một nhà cung cấp duy nhất.” Dù không nêu đích danh Nexperia, giới quan sát cho rằng đây chính là nguồn linh kiện đang bị gián đoạn.
Tương tự, Nissan cũng không ngoại lệ khi phải cắt giảm sản lượng xe tại Nhật Bản. Giám đốc tài chính Jeremie Papin cho biết công ty đã dành riêng 25 tỷ yên (khoảng 163 triệu USD) làm “quỹ dự phòng rủi ro chuỗi cung ứng” cho năm tài chính này, dự đoán những biến động khó lường trong chuỗi cung ứng chip.
Các hãng xe Nhật Bản tìm cách xoay xở
Trước nguy cơ đứt gãy nguồn cung, nhiều hãng đang nỗ lực tự cứu mình. Ông Takao Kato, Giám đốc điều hành Mitsubishi cho biết: “Hoạt động sản xuất của công ty có thể bị ảnh hưởng sau giữa tháng 11, vì thế chúng tôi đang tìm kiếm các giải pháp thay thế và cập nhật tình hình hàng ngày.”
Mitsubishi đã hạ dự báo lợi nhuận xuống còn 70 tỷ yên (456 triệu USD) cho năm tài chính 2025–2026, đồng thời thừa nhận rủi ro từ nguồn cung chip Nexperia là đáng kể.
Suzuki cũng trong tình trạng cảnh giác cao độ. Ông Naomi Ishii, Phó Chủ tịch Suzuki khẳng định công ty đang “thu thập thông tin và đối phó liên tục để tránh ảnh hưởng tới sản xuất và giảm thiểu rủi ro”. Công ty đang mua chip từ thị trường mở, song thừa nhận việc kiểm tra tương thích kỹ thuật cần thời gian.
Với Mazda, tình hình sản xuất hiện tại vẫn diễn ra bình thường, song công ty đã chuẩn bị các kịch bản dự phòng. Giám đốc tài chính Jeffrey Guyton phát biểu tại một cuộc họp báo hôm thứ Sáu tuần trước: “Chúng tôi đã có kế hoạch xác định phương án thay thế khi cần thiết.”
Là nhà sản xuất ô tô lớn nhất Nhật Bản, Toyota chưa bị ảnh hưởng trực tiếp và vẫn đặt mục tiêu bán kỷ lục 10,5 triệu xe trong năm tài chính này nhưng công ty thừa nhận rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng có thể buộc họ phải điều chỉnh kế hoạch.
Nguy cơ tái diễn “cơn ác mộng thiếu chip” năm 2022
Căng thẳng bùng nổ sau khi chính phủ Hà Lan quốc hữu hóa công ty Nexperia, một nhà sản xuất chip Hà Lan thuộc sở hữu Trung Quốc, nhằm ngăn chặn nguy cơ rò rỉ công nghệ. Đáp lại, Bắc Kinh đã cấm chi nhánh Nexperia tại Trung Quốc cùng các nhà thầu phụ xuất khẩu một số loại linh kiện và cụm lắp ráp hoàn chỉnh, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.
Chip của Nexperia vốn được sử dụng rộng rãi trong nhiều hệ thống điều khiển điện tử, điều khiển lên xuống kính, cảm biến cho đến bộ xử lý tín hiệu. Với sự phát triển nhanh của xe điện (EV) và xe hybrid, tầm quan trọng của những vi mạch bán dẫn ô tô này càng lớn hơn, khiến mọi sự gián đoạn đều gây hậu quả lan rộng.
Giới chuyên môn đánh giá, khủng hoảng chip Nexperia lần này có thể trở thành đòn giáng mạnh nhất đối với ngành công nghiệp ô tô Nhật kể từ cuộc khan hiếm bán dẫn toàn cầu sau đại dịch Covid-19.
Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, ông Masanori Katayama, cảnh báo: “Vấn đề này có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất trên toàn cầu. Chúng tôi hy vọng các quốc gia liên quan sẽ sớm tìm ra giải pháp.”
Theo Bloomberg, Hà Lan có thể xem xét dỡ bỏ lệnh hạn chế nếu Trung Quốc đồng ý khôi phục hoạt động xuất khẩu. Đây được xem là động thái có thể làm dịu căng thẳng hiện nay và giúp ổn định chuỗi cung ứng ô tô toàn cầu.
(Theo Nikkei Asia, Bloomberg, Economic Times)
Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!













