Bức tranh giao thông kết nối TPHCM với sân bay Long Thành

(Dân trí) - Theo lãnh đạo Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng, hệ thống đường bộ kết nối TPHCM với sân bay Long Thành sẽ cơ bản hoàn thành vào giữa năm 2026.

Trước khả năng sân bay Long Thành sẽ tiếp nhận hết chuyến bay quốc tế từ sân bay Tân Sơn Nhất, nhà chức trách đang phải tính phương án kết nối giao thông giữa trung tâm TPHCM với sân bay nằm cách đó hơn 40km.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Đinh Mạnh Đức, Phó cục trưởng Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ Xây dựng), cho biết nhiều công trình đường bộ đang được gấp rút thi công để kịp tiến độ phục vụ kết nối TPHCM với sân bay Long Thành.

Loạt dự án đường bộ "đua" tiến độ với sân bay

Theo ông Đinh Mạnh Đức, nhà chức trách xác định 3 lộ trình kết nối trung tâm TPHCM với sân bay lớn nhất Việt Nam. Lộ trình thứ nhất là từ cao tốc TPHCM - Long Thành rẽ sang cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu rồi kết nối vào sân bay Long Thành. Đây cũng là tuyến đường ngắn nhất từ trung tâm TPHCM đến sân bay.

Lộ trình thứ hai là từ cao tốc TPHCM - Long Thành rẽ sang Vành đai 3 TPHCM, đi qua cầu Nhơn Trạch, rẽ vào đường 25C (đường Nguyễn Ái Quốc) chạy xuyên qua Khu công nghiệp Nhơn Trạch rồi kết nối vào sân bay Long Thành.

Lộ trình thứ ba là đi hết cao tốc Bến Lức - Long Thành, rẽ sang cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu rồi đi vào đường nối sân bay. Lộ trình này phù hợp với người dân phía Nam TPHCM, tỉnh Tây Ninh và các tỉnh, thành ở Tây Nam Bộ.

Với định hướng lộ trình như trên, các dự án còn dang dở đang được gấp rút hoàn thiện.

Trên cao tốc Bến Lức - Long Thành, VEC sẽ xây xong cầu Bình Khánh vào tháng 9 và hoàn thành cầu Phước Khánh vào tháng 9/2026, qua đó nối thông toàn bộ cao tốc Bến Lức - Long Thành. Với tuyến Vành đai 3, hạng mục cầu Nhơn Trạch và nút giao với cao tốc TPHCM - Long Thành sẽ thông xe vào ngày mai (19/8).

Hai hạng mục đường nối sân bay (T1 và T2) cũng đang được hoàn thiện. Trong đó, đường T1 từ sân bay cắt qua quốc lộ 51, nối sang đường 25C có bề rộng 80m, dự kiến cuối năm nay hoặc chậm nhất quý I/2026 sẽ hoàn thành.

Dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đoạn qua TPHCM (Bà Rịa - Vũng Tàu cũ) đã cơ bản hoàn thành, dự kiến khai thác cuối năm nay. Với đoạn qua tỉnh Đồng Nai, chủ đầu tư cũng đặt mục tiêu thông xe kỹ thuật vào cuối năm. 

Lãnh đạo Cục Kinh tế - Quản lý đầu tư xây dựng đánh giá hướng kết nối từ sân bay Long Thành xuống khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu cũ (nay là TPHCM) cũng sẽ đơn giản khi có hai tuyến đường song song là quốc lộ 51 và cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu. 

"Như vậy, khoảng quý III/2026, các tuyến đường bộ kết nối TPHCM với sân bay Long Thành sẽ cơ bản hoàn thiện", ông Đinh Mạnh Đức khẳng định.

Về mối lo kẹt xe ở cửa ngõ phía Đông TPHCM, ông Đức cho biết, dự án nút giao An Phú dự kiến hoàn thành vào cuối năm nay, cơ bản giải quyết ùn tắc trên đường ra khỏi thành phố. Ngoài ra, dự án mở rộng cao tốc TPHCM - Long Thành cũng sẽ được khởi công vào ngày mai (19/8).

Đối với sân bay Long Thành, Thủ tướng đã chỉ đạo cơ bản hoàn thành vào cuối năm 2025. Tuy nhiên, sân bay sẽ phải vận hành thử một thời gian. Ông Đức đánh giá khoảng quý III/2026, sân bay mới chính thức vận hành, trùng khớp với tiến độ hoàn thành các tuyến đường kết nối.

Kịch bản kết nối sân bay bằng đường sắt

Mới đây, trong lần thứ 8 kiểm tra công trường sân bay Long Thành, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao UBND TPHCM và Đồng Nai phối hợp nghiên cứu ngay đường tàu điện đi ngầm kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành, báo cáo Thủ tướng xin chủ trương trong tháng 8.

Bộ Xây dựng cũng vừa có văn bản đề xuất Thủ tướng giao UBND TPHCM làm chủ đầu tư dự án đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành để kết nối, vận chuyển hành khách giữa sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất. TPHCM tiếp nhận toàn bộ kết quả nghiên cứu hiện có của dự án để tiếp tục triển khai công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư khi được giao làm cơ quan chủ quản.

Trước đó, Bộ Xây dựng đã phối hợp với UBND TPHCM nghiên cứu tuyến đường sắt kết nối giữa sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành trong hồ sơ điều chỉnh quy hoạch chung TPHCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060.

Theo đó, TPHCM xác định 2 tuyến metro sẽ kết nối từ sân bay Tân Sơn Nhất đến tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành. Thứ nhất là tuyến số 6 kết nối sân bay Tân Sơn Nhất với đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành tại nút giao Phú Hữu, lộ trình đầu tư trước năm 2030. Thứ hai là tuyến metro số 2 kết nối sân bay Tân Sơn Nhất đến ga Thủ Thiêm, lộ trình đầu tư trước năm 2030.

Trong tương lai xa hơn, trung tâm TPHCM và sân bay Long Thành còn có thể được kết nối bởi tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam. Theo quy hoạch được duyệt, tuyến này có một nhà ga nằm trong sân bay Long Thành và ga cuối tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm. 

Mới đây, một liên danh nhà đầu tư đã gửi văn bản đề xuất UBND tỉnh Đồng Nai cho phép đầu tư tuyến metro từ ga Suối Tiên, qua trung tâm hành chính mới của tỉnh Đồng Nai (phường Trấn Biên) rồi kết nối tới sân bay Long Thành. Tổng mức đầu tư toàn bộ dự án khoảng 65.000 tỷ đồng, chưa tính kinh phí giải phóng mặt bằng, sử dụng 100% vốn tư nhân.

Theo các chuyên gia, phương án kết nối tối ưu nhất giữa sân bay Tân Sơn Nhất, trung tâm TPHCM với sân bay Long Thành là thông qua đường sắt. Tuy nhiên, đây cũng là phương án tốn kém thời gian và nguồn lực đầu tư nhất.

Hiện, khi thi công các tuyến đường bộ, nhà thầu đều chừa vị trí cho đường sắt tốc độ cao và đường sắt nhẹ Thủ Thiêm - Long Thành. Các đoạn giao cắt đường sắt với đường bộ đều được tính toán theo quy hoạch.