Bộ GD&ĐT tháo vướng mắc khi bỏ cấp huyện

Ngành GD&ĐT còn gặp vướng mắc khi đội ngũ quản lý giáo dục cấp xã thiếu chuyên môn, kinh nghiệm. Ảnh: Hoàng Hà.

Nội dung trên thuộc văn bản hướng dẫn giải quyết một số khó khăn, vướng mắc của địa phương trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, do Bộ GD&ĐT vừa ban hành.

Huy động cán bộ nghỉ hưu tham gia tư vấn

Theo Bộ GD&ĐT, trước thực trạng vướng mắc, khó khăn của địa phương trong lĩnh vực quản lý giáo dục khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, Bộ GD&ĐT đề nghị UBND cấp tỉnh xem xét, thực hiện một hoặc một số giải pháp tháo gỡ.

Cụ thể, địa phương huy động các công chức đã từng công tác tại Phòng GD&ĐT trước đây hoặc tiếp nhận, biệt phái cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên các cấp có chuyên môn, kinh nghiệm phù hợp để bố trí vào vị trí việc làm phụ trách lĩnh vực giáo dục và đào tạo tại cấp xã nếu đủ điều kiện theo quy định.

Xem xét, thành lập theo thẩm quyền hội đồng tư vấn giáo dục cấp xã; các tổ/nhóm cán bộ quản lý cơ sở giáo dục cốt cán để tư vấn, hỗ trợ triển khai các hoạt động giáo dục và đào tạo tại cấp xã.

Thành phần tham gia là cán bộ quản lý giáo dục, nhà giáo đang công tác hoặc đã nghỉ hưu; đảm bảo không phát sinh về đơn vị, tổ chức hành chính.

Địa phương cũng cần đổi mới phương pháp quản lý giáo dục từ mô hình mệnh lệnh, kiểm soát sang mô hình đặt mục tiêu, trao quyền, hỗ trợ phát triển; chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm một cách phù hợp…; đẩy mạnh chuyển đổi số và trang bị cho đội ngũ công chức cấp xã kỹ năng công nghệ thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giải quyết công việc.

Giữ ổn định đội ngũ giáo viên sau sáp nhập

Để bảo đảm bố trí đủ số lượng giáo viên, nhân viên, người lao động trong các cơ sở giáo dục công lập cho năm học 2025-2026, Bộ GD&ĐT đề nghị UBND cấp tỉnh quan tâm giữ ổn định, đảm bảo đội ngũ giáo viên, nhân viên, người lao động trong các cơ sở giáo dục để chuẩn bị cho năm học 2025-2026.

Cấp tỉnh tiếp tục chỉ đạo thực hiện tuyển dụng giáo viên và các giải pháp bảo đảm biên chế, đội ngũ giáo viên mầm non, phổ thông.

Trường hợp chưa thực hiện tuyển dụng, đề nghị UBND cấp tỉnh xem xét, bố trí kinh phí và thực hiện ký hợp đồng lao động hoặc điều động, biệt phái, bố trí liên trường, liên cấp để đảm bảo đủ đội ngũ cho năm học mới.

UBND cấp tỉnh quan tâm, chỉ đạo việc kịp thời thực hiện hợp đồng thay thế những trường hợp nghỉ ốm đau, thai sản, nghỉ hưu, thôi việc hoặc hợp đồng trong chỉ tiêu biên chế, chỉ tiêu hợp đồng lao động chưa sử dụng để đảm bảo bổ sung giáo viên, nhân viên, người lao động còn thiếu cho các cơ sở giáo dục.

Tính định mức giáo viên theo vùng như trước khi sắp xếp

Bộ GD&ĐT lưu ý các cơ sở giáo dục trên địa bàn các xã, phường sau sáp nhập tiếp tục áp dụng cách tính định mức giáo viên theo vùng như trước khi sắp xếp cho đến khi có hướng dẫn mới.

Việc thực hiện định mức học sinh/lớp trong các trường tiểu học, THCS đối với những trường hợp đặc biệt mà phải bố trí số lượng học sinh/lớp thấp hơn hoặc cao hơn so với mức bình quân theo vùng, UBND cấp tỉnh quyết định định mức số lượng học sinh/lớp phù hợp với thực tế.

Về quy trình thực hiện, căn cứ tình hình các điều kiện đảm bảo hiện có (điều kiện cơ sở vật chất, đội ngũ…), hiệu trưởng các cơ sở giáo dục tính toán, đề xuất với UBND cấp xã về định mức học sinh/lớp.

UBND cấp xã xem xét, báo cáo Sở GD&ĐT để sở trình chủ tịch UBND cấp tỉnh quy định cụ thể sĩ số thấp hơn, hoặc phải vượt quá mức trần tối đa quy định phù hợp với tình hình thực tế của từng cơ sở giáo dục trên địa bàn, nhằm giải quyết những tình huống đặc biệt, phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện Thông tư số 20.

Đối với việc điều chỉnh/thay đổi quyết định bổ nhiệm cán bộ quản lý cơ sở giáo dục do có sự điều chỉnh về địa giới hành chính và thay đổi cơ quan quản lý của cơ sở giáo dục, bộ đề nghị áp dụng quy định về bổ nhiệm trong trường hợp khác, được hướng dẫn tại nghị định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức.

Sở GD&ĐT chủ trì tuyển dụng, tiếp nhận giáo viên

Trong văn bản, Bộ GD&ĐT cũng đề nghị tỉnh xem xét, quyết định việc phân cấp, ủy quyền, giao Sở GD&ĐT chủ trì thực hiện việc tuyển dụng, tiếp nhận, điều động, biệt phái, thuyên chuyển giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh.

Văn bản nêu rõ tại khoản 10 Điều 23 Luật Tổ chức chính quyền địa phương, chủ tịch UBND xã có nhiệm vụ, quyền hạn "chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác tuyển dụng, sử dụng, quản lý công chức, viên chức trên địa bàn theo quy định của pháp luật và phân cấp của cơ quan nhà nước cấp trên". Như vậy, chủ tịch UBND cấp xã chỉ thực hiện công tác tuyển dụng, sử dụng viên chức nếu được phân cấp.

Trong bối cảnh đội ngũ công chức cấp xã phụ trách lĩnh vực giáo dục và đào tạo hiện nay đang thiếu về số lượng, nhiều người chưa có kinh nghiệm trong công tác quản lý nhà nước về giáo dục, việc phân cấp cho Sở GD&ĐT chủ trì thực hiện việc tuyển dụng, tiếp nhận, điều động, biệt phái, thuyên chuyển giáo viên, nhân viên trong các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh là phù hợp với điều kiện, năng lực hiện có của Sở GD&ĐT.

Bên cạnh đó, việc giao Sở GD&ĐT sẽ đảm bảo thực hiện chủ trương giảm đầu mối trung gian, đồng bộ về chất lượng tuyển dụng (dự tuyển một lần có thể được đăng ký xét tuyển vào nhiều trường theo kết quả thi/xét), tiết kiệm chi phí, tăng cơ hội cho người tham gia tuyển dụng.

Đồng thời, việc này cũng góp phần khắc phục tình trạng thừa, thiếu cục bộ giáo viên, nhân viên cũng như đảm bảo cơ cấu đội ngũ theo cấp học, môn học, hoạt động giáo dục.