Bình đẳng trong tiếp cận giáo dục

Tại lễ khai giảng năm học mới, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh một số định hướng lớn để thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới giáo dục và đào tạo trong giai đoạn mới. Trong đó có bảo đảm tiếp cận bình đẳng trong giáo dục.

Cùng với đó là nâng cao mặt bằng dân trí; đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng toàn diện, phấn đấu sớm phổ cập giáo dục phổ thông…

Cô Hồ Thị Thanh Phương (giáo viên môn giáo dục kinh tế và pháp luật Trường THPT Tây Trà, Quảng Ngãi):

Động lực cho học sinh miền núi

Là giáo viên trẻ công tác tại một trường THPT miền núi đặc biệt khó khăn, nơi phần lớn học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số, tôi rất xúc động khi nghe Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh thông điệp "phổ cập giáo dục phổ thông, không để bạn nào bị bỏ lại phía sau". Với chúng tôi, đó vừa là động lực vừa là niềm tin để tiếp tục gắn bó với nghề và nỗ lực vì học trò.

Năm học này là năm đầu tiên Nhà nước thực hiện chính sách miễn học phí từ mầm non đến THPT. Cá nhân tôi cảm thấy rất vui mừng, bởi học phí vốn là rào cản khiến nhiều học sinh vùng cao phải nghỉ học, bỏ học khi gia đình không đủ khả năng đóng góp.

Điều mong mỏi lớn nhất của thầy trò vùng cao hiện nay là hạ tầng được quan tâm nhiều hơn, nhất là đường sá và trường lớp. Mỗi mùa mưa lũ, học sinh đi lại vô cùng vất vả, nguy hiểm. Nếu trường lớp được kiên cố, có bán trú hoặc nội trú thuận lợi, các em và phụ huynh sẽ yên tâm hơn trong quá trình học tập.

Tôi cũng kỳ vọng chính sách hỗ trợ học sinh và giáo viên được tăng cường để thầy cô yên tâm công tác xa nhà và học sinh không phải bỏ học giữa chừng vì hoàn cảnh khó khăn. Tôi tin rằng với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và ngành giáo dục, con đường đến trường của học sinh vùng cao sẽ ngày càng bớt gian nan, để các em thực sự có cơ hội học tập bình đẳng và trưởng thành.

Ông Nguyễn Phúc Viễn (hiệu trưởng Trường THPT Chợ Gạo, Đồng Tháp):

Cần cơ chế thu hút giáo viên giỏi

Tôi cho rằng chủ trương phổ cập giáo dục phổ thông là định hướng đúng đắn và kịp thời. Đây là bước đi quan trọng để khẳng định công bằng trong tiếp cận giáo dục, bảo đảm mọi học sinh, dù ở thành thị hay nông thôn, vùng sâu vùng xa hay hải đảo đều có cơ hội học tập như nhau.

Từ thực tiễn công tác, tôi nhận thấy để hiện thực hóa tinh thần này, điều kiện tiên quyết chính là nguồn lực dành cho các khu vực khó khăn. Nguồn lực vật chất cần thiết nhưng quan trọng hơn vẫn là con người. Nếu không có đội ngũ giáo viên chất lượng thì mọi chính sách phổ cập chỉ dừng lại trên văn bản.

Theo tôi, cần có những cơ chế mạnh mẽ để thu hút và giữ chân giáo viên giỏi về công tác ở vùng sâu vùng xa, hải đảo. Muốn có giáo viên giỏi, trước hết phải có chính sách đãi ngộ phù hợp, hỗ trợ chỗ ở, môi trường làm việc và cơ hội phát triển nghề nghiệp. Khi thầy cô yên tâm, họ mới toàn tâm toàn ý với học trò.

Tôi tin rằng nghị quyết 71 chính là kim chỉ nam. Nhưng để đi vào đời sống cần sự chung tay của cả hệ thống chính trị, từ trung ương đến địa phương. Chỉ khi đó mục tiêu cân bằng cơ hội học tập giữa các vùng miền mới thực sự đạt được.

ThS Nguyễn Văn Chương (hiệu trưởng Trường cao đẳng Cơ giới và Thủy lợi, Đồng Nai):

Đầu tư cơ sở vật chất vùng khó khăn

Tôi hoàn toàn đồng tình với quan điểm cần có đội ngũ giáo viên giỏi để bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục. Nhưng tôi cho rằng chỉ có con người thôi chưa đủ. Khi có người giỏi rồi, chúng ta cũng phải tạo cho họ một môi trường dạy học xứng đáng. Trường lớp phải khang trang, đầy đủ chứ không thể để tình trạng tạm bợ hay thiếu thốn bàn ghế, thiết bị. Trong điều kiện như vậy rất khó để thầy cô yên tâm gắn bó.

Tôi thấy nếu muốn thu hút và giữ chân giáo viên giỏi ở vùng sâu vùng xa hay hải đảo cần đầu tư đồng bộ về cơ sở hạ tầng: từ trường lớp, ký túc xá, nhà công vụ đến các điều kiện thiết yếu như điện, nước sạch, Internet. Một giáo viên trẻ có thể chấp nhận hy sinh một vài tiện nghi nhưng không ai có thể gắn bó lâu dài nếu điều kiện sống quá thiếu thốn.

Theo tôi, đầu tư cơ sở vật chất không chỉ phục vụ giáo viên mà còn nâng chất lượng học tập của học sinh. Khi học trò có lớp học sáng sủa, phòng thực hành đầy đủ, thư viện và Internet để tìm tòi thì việc dạy và học mới phát huy hiệu quả. Đó cũng là cách để tạo sự công bằng trong giáo dục, để học sinh vùng khó khăn không bị thiệt thòi so với các bạn ở đô thị.

Tôi nghĩ rằng ngoài chính sách thu hút nhân lực, Nhà nước cần có chiến lược dài hạn về hạ tầng giáo dục. Có thể xã hội hóa một phần, kêu gọi các doanh nghiệp đồng hành, đặc biệt trong các chương trình đầu tư trường lớp hiện đại. Khi có con người giỏi và môi trường tốt, giáo dục vùng xa mới thực sự cất cánh và mục tiêu của nghị quyết 71 sẽ trở thành hiện thực.