Biến mỗi học sinh thành một 'đại sứ môi trường' đích thực

Đó là một trong những ý kiến được đưa ra tại hội thảo 'Hướng dẫn thực hành và lộ trình triển khai bộ tiêu chí trường học sinh thái ASEAN - Trường học không rác thải nhựa' diễn ra hôm nay 21.10 tại TP.Huế.

Hội thảo "Hướng dẫn thực hành và lộ trình triển khai bộ tiêu chí trường học sinh thái ASEAN - Trường học không rác thải nhựa" nằm trong khuôn khổ giải thưởng trường học sinh thái ASEAN Việt Nam năm 2025, do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức. Sự kiện thu hút hơn 100 đại biểu dự trực tiếp và có hơn 1.000 điểm cầu theo dõi trực tuyến.

Hội thảo giới thiệu, hướng dẫn các nhà trường áp dụng bộ tiêu chí Trường học sinh thái ASEAN vào hoạt động giảng dạy, quản lý và ngoại khóa. Sự kiện cũng là dịp để các trường đã triển khai mô hình, từng đạt giải thưởng trường học sinh thái ASEAN chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, giúp các giáo viên và cán bộ quản lý có thể hiểu rõ, vận dụng linh hoạt các tiêu chí vào thực tế trường học.

Theo ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), trường học không chỉ là nơi dạy chữ mà còn là nơi dạy cách sống xanh. “Ở Việt Nam, tôi rất tự hào khi chứng kiến nhiều trường học đã tiên phong giảm nhựa, tái chế rác, tạo không gian học tập gần gũi với thiên nhiên. TP.Huế là điểm sáng của phong trào đô thị giảm nhựa”, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn khẳng định.

Chia sẻ từ kinh nghiệm quốc tế, GS-TS Nguyễn Thị Kim Cúc, thành viên Hội đồng xét chọn giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam năm 2025, cho rằng các phương pháp giáo dục môi trường có hiệu quả nhất đến từ những phương pháp mang tính trải nghiệm và can thiệp hành vi. Do đó, bà kêu gọi các trường học hãy tập trung vào việc tạo ra văn hóa không rác thải nhựa trong từng hoạt động, tận dụng khả năng tiếp thu và lan tỏa thay đổi của thế hệ trẻ nhằm cải thiện môi trường học tập, nâng cao sức khỏe và kết nối địa phương.

Theo GS-TS Nguyễn Thị Kim Cúc, mô hình trường học sinh thái trong bối cảnh ô nhiễm nhựa ngày càng nghiêm trọng rất có ý nghĩa.“Trường học sinh thái không chỉ là một danh hiệu, mà là nền tảng bền vững để chống rác thải nhựa, biến mỗi học sinh thành một đại sứ môi trường đích thực”, bà nói.

Trường học đã thu gom gần 30 tấn phế liệu

Theo khảo sát của Ngân hàng Thế giới năm 2022, TP.Huế nằm trong nhóm các địa phương ven biển có mật độ ô nhiễm rác thải nhựa cao nhất cả nước, với trung bình 141,1 vật thải nhựa trên mỗi mét đường bờ biển. 

Đáng chú ý, nhựa dùng một lần chiếm tới 80% tổng lượng rác thải nhựa tại các điểm khảo sát trên sông và ven biển. Con số này cho thấy thách thức nghiêm trọng đối với công tác quản lý rác và bảo vệ hệ sinh thái vùng hạ lưu sông Hương, đầm phá Tam Giang - Cầu Hai.

Chính từ thực trạng đó, TP.Huế đã trở thành địa phương đi đầu phong trào giảm nhựa trong trường học và cộng đồng. Theo Sở GD-ĐT TP.Huế, từ năm 2022, mô hình “Trường học giảm nhựa” do Na Uy tài trợ thông qua WWF-Việt Nam đã được triển khai rộng khắp TP.Huế, thu hút sự tham gia của 180 trường học với hơn 54.000 học sinh. 

Trong đó, 83 trường được chọn làm mô hình điểm đã thu gom gần 30 tấn phế liệu, bao gồm hơn 5,5 tấn nhựa, góp phần giảm đáng kể lượng chất thải ra môi trường, hình thành thói quen sống xanh trong thế hệ trẻ.

Sau thời gian triển khai, TP.Huế đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong bảo vệ môi trường, trở thành thành phố xanh của cả nước. Trường tiểu học Lê Lợi trở thành một trong những mô hình tiêu biểu của phong trào trường học không rác thải nhựa, đạt danh hiệu cao nhất của giải thưởng Trường học sinh thái Việt Nam năm 2024.

Chiều nay, các đại biểu, khách mời, đại diện nhà trường tham quan thực tế tại Trường tiểu học Lê Lợi, ghi nhận chương trình mà nhà trường xây dựng dựa trên 3 trụ cột chính: giáo dục học sinh nhận thức, thái độ, hành vi tích cực với môi trường; xây dựng cộng đồng hành động xanh giữa giáo viên, học sinh, phụ huynh; lan tỏa mô hình “Không rác thải nhựa” đến cộng đồng.