Bệnh viện ở Anh căng mình trước đợt cúm thập kỷ

Biến thể cúm mới lan nhanh, tỷ lệ tiêm vaccine thấp, NHS lo ngại mùa đông năm nay sẽ trở thành mùa cúm nghiêm trọng nhất trong 10 năm của Vương quốc Anh.

Công tác tiêm vaccine đang được đẩy mạnh ở các bệnh viện. Ảnh: Signal Tribune.

Hệ thống Y tế Vương quốc Anh (NHS) đang bước vào mùa đông trong trạng thái báo động cao. Một biến thể cúm mới lan rộng ở người trẻ từ đầu hè được dự báo sẽ sớm “quét” đến nhóm cao tuổi. Kịch bản này khiến giới chức y tế lo ngại mùa đông năm nay có thể trở thành mùa cúm tồi tệ nhất trong 10 năm, The Guardian đưa tin.

Tại xứ Wales, bác sĩ Claire Beynon cho biết số ca cúm đang tăng nhanh bất thường và dự kiến kéo theo lượng bệnh nhân nhập viện lớn trong những tuần tới. Ở Scotland, NHS Greater Glasgow and Clyde nhận định số ca hiện ở mức bình thường, nhưng đơn vị vẫn triển khai các biện pháp giảm tải ở tốc độ khẩn trương.

Để giảm nguy cơ quá tải cho các bệnh viện, NHS đã yêu cầu các đơn vị tăng tốc tiêm vaccine cho cộng đồng và nhân viên y tế, mở thêm dịch vụ cấp cứu trong ngày và tăng điều trị tại nhà. Tất cả diễn ra trong bối cảnh đội ngũ bác sĩ nội trú tiếp tục đình công 5 ngày, buộc các bệnh viện phải điều chuyển bác sĩ chuyên khoa trực thêm, thậm chí sắp xếp lại lịch khám của hàng loạt bệnh nhân.

“Mùa cúm năm ngoái đã rất nặng. Chúng tôi lo năm nay sẽ còn áp lực hơn. Chúng tôi đã chuẩn bị tinh thần cho một đợt bệnh nhân cúm ồ ạt đổ vào khoa điều trị”, bà Elaine Clancy, Giám đốc điều dưỡng của hệ thống bệnh viện St George’s - Epsom - St Helier, cho biết.

Biến thể cúm gây lo ngại cho giới khoa học này lần đầu được phát hiện vào tháng 6. Giải trình tự gene cho thấy nó là hậu duệ của chủng virus từng khiến Australia trải qua mùa cúm tồi tệ nhất lịch sử, với hơn 400.000 ca được xác nhận trong phòng thí nghiệm. Tại Anh, biến thể này phát sinh qua quá trình “trôi kháng nguyên”, nhanh chóng chiếm ưu thế và kéo mùa cúm đến sớm hơn cả tháng.

Báo cáo giám sát cúm và Covid-19 Vương quốc Anh. Ảnh: The Guardian.

Các chuyên gia lo ngại rằng nếu những đột biến mới giúp virus né kháng thể tốt hơn, mùa cúm năm nay có thể đặc biệt nặng nề. Chủng lưu hành hiện tại là H3N2 - loại thường gây bệnh nặng hơn, đặc biệt ở người cao tuổi. Chỉ số lây nhiễm R0 được ước tính khoảng 1,4, cao hơn đáng kể so với mức 1,1-1,2 của các mùa cúm thông thường, tức 100 người mắc có thể lây cho 140 người khác.

Theo Cơ quan An ninh Y tế Anh (UKHSA), số ca cúm đang tăng nhanh nhất ở trẻ em và bắt đầu leo thang ở nhóm lớn tuổi. Làn sóng lây nhiễm được dự báo sẽ mạnh hơn khi thời tiết lạnh buộc mọi người ở trong nhà nhiều hơn.

Dữ liệu ban đầu cho thấy vaccine mùa này có thể kém hiệu quả hơn trong việc ngăn nhiễm chủng biến đổi, song vẫn bảo vệ tốt trước nguy cơ nhập viện, đạt mức 70-75% ở trẻ em và 30-40% ở người lớn. Tuy nhiên, số liệu tiêm chủng hiện nay lại khiến giới chuyên môn lo lắng.

Theo UKHSA, chưa đến một phần ba người mắc bệnh mạn tính đã đi tiêm vaccine mùa này. Giáo sư Ed Hutchinson, Trung tâm Nghiên cứu Virus Đại học Glasgow, đánh giá với số liệu này, Anh “hoàn toàn có khả năng” đối mặt mùa cúm nghiêm trọng nhất trong 10 năm.

“Điều đó đồng nghĩa nhiều bệnh nhân sẽ cần điều trị tại bệnh viện, nhất là người già, người mắc bệnh nền, phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ”, ông cảnh báo.

Dù vậy, những mùa cúm do H3N2 không phải lúc nào cũng gây thảm họa. Năm 2023-2024, Anh cũng trải qua mùa cúm khởi phát sớm với một biến thể H3N2 trôi kháng nguyên, nhưng số ca tử vong (12.000 tại Anh và xứ Wales) vẫn nằm trong biên độ của các mùa cúm mạnh.

Song các tổ chức chăm sóc người cao tuổi nhấn mạnh không nên chủ quan. “Biến thể mới khiến mùa cúm năm nay càng đáng lo ngại. Tiêm vaccine là biện pháp quan trọng nhất lúc này, đặc biệt với người cao tuổi", bà Caroline Abrahams, Giám đốc Age UK, nhận định.