Báu vật có nhiều ở Việt Nam nhưng trên thế giới cực hiếm, được người Trung Quốc thích mê: Vừa là gia vị, vừa là thuốc tốt

Đây là đặc sản hiếm hoi mà rất ít quốc gia trên thế giới có thể trồng được.

Hoa hồi – “báu vật” thiên nhiên trên đất Việt

Trong thế giới gia vị, hoa hồi được xếp vào nhóm hiếm và có giá trị bậc nhất. Việt Nam, cùng với Trung Quốc, hiện là quốc gia sở hữu sản lượng hoa hồi hàng đầu toàn cầu, theo Hiệp hội Gia vị Thế giới. Loài cây này không chỉ mang lại giá trị kinh tế lớn mà còn được ví như “báu vật” thiên nhiên – một sản phẩm đặc hữu chỉ vài quốc gia có thể gây trồng.

Điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng vùng Đông Bắc, đặc biệt tại Lạng Sơn và Cao Bằng, tạo môi trường lý tưởng cho cây hồi sinh trưởng. Chính yếu tố độc nhất này đã giúp hoa hồi Việt Nam khẳng định vị thế, trở thành mặt hàng được nhiều thị trường quốc tế tìm mua.

Lũy kế trong cả năm 2024, Việt Nam xuất khẩu được 14.004 tấn hoa hồi, ổng kim ngạch đạt hơn 63,7 triệu USD, giảm 5,7% về lượng và giảm 16,2% về kim ngạch. Hoa hồi được đánh giá là một trong những loại nông sản có giá trị cao, được ưa chuộng không chỉ trong nước mà còn ở nhiều thị trường quốc tế, đặc biệt là Ấn Độ, Mỹ, Đài Loan (Trung Quốc)...

Sự phát triển của ngành hồi đã mang lại nguồn thu ổn định cho hàng nghìn hộ dân, góp phần thúc đẩy kinh tế vùng cao một cách bền vững.

Cây “cánh sao” không chỉ là gia vị, mà còn là dược liệu quý

Hoa hồi, còn được người dân gọi bằng cái tên mỹ miều “cánh hoa nghìn tỷ”, là loài cây gỗ nhỡ cao 2–6 mét, thân thẳng, tán lá xanh quanh năm. Sau bốn năm trồng, cây bắt đầu ra hoa, mỗi năm có hai vụ chính: vụ tứ quý vào tháng 6 và vụ hồi mùa từ tháng 8–9.

Càng trưởng thành, năng suất cây càng cao: từ 0,5–1 kg quả ở giai đoạn đầu có thể tăng tới 40–50 kg mỗi cây sau 20 năm. Nhờ đó, hoa hồi trở thành nguồn lợi kinh tế bền vững, một “của để dành” quý giá của nông nghiệp Việt.

Không chỉ là nguyên liệu xuất khẩu, hoa hồi còn gắn bó mật thiết với đời sống ẩm thực. Mùi thơm đặc trưng của hồi góp mặt trong nhiều món ăn truyền thống như phở, thịt hầm, nước sốt. Khi phơi khô, quả hồi có hình ngôi sao đặc trưng, thường được nghiền làm bột để phối trộn ngũ vị hương – loại gia vị quen thuộc không chỉ ở châu Á mà còn trong ẩm thực phương Tây. Từ bánh ngọt, thịt nướng đến những món ăn tinh tế, hương hồi đều tạo nên điểm nhấn khó quên.

Song song với giá trị ẩm thực, hoa hồi còn là nguyên liệu quan trọng của y học và mỹ phẩm. Tinh dầu hồi được chiết xuất làm thuốc xoa bóp, chế phẩm tiêu hóa hay sản phẩm chăm sóc sức khỏe. Trong y học cổ truyền, hồi được dùng để kích thích tiêu hóa, giảm đau bụng, chữa bệnh đường ruột.

Từ đầu thế kỷ 20, người Pháp đã xây dựng nhà máy tinh dầu hồi tại Lạng Sơn, mở ra hướng đi công nghiệp cho loại cây này. Ngày nay, tinh dầu hồi Việt Nam không chỉ phục vụ nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu đi nhiều nước, gia tăng giá trị thương mại.

Nhận thấy tiềm năng và giá trị đặc biệt, từ năm 2007, hoa hồi đã được cấp chỉ dẫn địa lý bởi Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam. Đây không chỉ là biện pháp bảo vệ nguồn gen quý hiếm mà còn khẳng định thương hiệu quốc gia. Việc xây dựng thương hiệu hoa hồi Việt Nam không chỉ giúp nâng cao giá trị sản phẩm mà còn bảo tồn loài cây đặc trưng của vùng Đông Bắc.

Hiện nay, giá hoa hồi trên thị trường trong nước dao động từ 150.000 – 200.000 đồng/kg. Với tính đa dụng từ ẩm thực, y học đến công nghiệp chế biến, sản phẩm này tiếp tục chứng minh sức hút lâu dài.

(Tổng hợp)