Bán hàng trên mạng thu tiền tỉ, nộp thuế ra sao?

Một số cá nhân, thương hiệu bán hàng trên mạng có doanh thu khủng, vượt mặt nhiều tên tuổi doanh nghiệp lớn, nhưng vì sao số thuế nộp vẫn là ẩn số?

Bán đồ ăn vặt, thực phẩm trên mạng thu về hàng trăm tỉ đồng

Báo cáo thị trường sàn bán lẻ trực tuyến 6 tháng đầu năm 2025 của nền tảng dữ liệu Metric cho thấy doanh thu của hoạt động thương mại điện tử (TMĐT) tiếp tục tăng trưởng tích cực, nhiều thương hiệu đã có mức tăng trưởng ấn tượng.

Đáng chú ý, thương hiệu thực phẩm tiêu dùng "Ăn cùng bà Tuyết" đạt doanh thu 130,85 tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm nay. Với doanh thu nêu trên, thương hiệu ăn vặt nổi tiếng trên mạng xã hội đã vào top 10 thương hiệu ngành hàng bách hóa - thực phẩm có doanh thu lớn nhất trong báo cáo. Thậm chí, "Ăn cùng bà Tuyết" giữ vị trí thứ 4, đứng trên nhiều thương hiệu lớn như Glucerna (129 tỉ đồng), Trung Nguyên (78 tỉ đồng), Nescafe (65 tỉ đồng)… Nếu tính về tốc độ tăng trưởng, "Ăn cùng bà Tuyết" cũng là thương hiệu tăng trưởng cao nhất sàn ngành hàng bách hóa - thực phẩm với mức 309,7% trong 6 tháng đầu năm. Mức tăng này vượt cả các thương hiệu như Ensure, TH True Milk, Vinamilk… 

Ở nhóm shop, "Ăn cùng bà Tuyết" cũng tăng mạnh 110% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là thương hiệu đồ ăn vặt nổi tiếng trên mạng xã hội, được gắn liền với bà Đỗ Thị Tuyết - người được cộng đồng mạng gọi thân mật là "Bà Tuyết Diamond". Thương hiệu này chuyên bán các món ăn vặt chế biến sẵn như chân gà rút xương tê cay, đùi gà phô mai, snack tăm cay, bánh tráng và các loại bim bim ăn liền…

Cũng nằm trong top 10 này có thương hiệu Mẹ Rô với doanh thu 60,63 tỉ đồng, đứng ở vị trí thứ 9 và cao hơn thương hiệu Abbott với doanh thu 53 tỉ đồng. Thương hiệu thực phẩm sạch Mẹ Rô bán nhiều sản phẩm như điều, mắc ca, óc chó, hạnh nhân, sa chi, yến mạch…

Trước đó, thương hiệu miến dong Sùng Bầu cũng thu hút sự quan tâm của cộng đồng TMĐT khi có thông tin tranh chấp với nhà cung cấp. Theo số liệu từ TikTok Shop đến cuối tháng 5 vừa qua, chỉ riêng mặt hàng miến dong thái sợi đã bán hơn 1.250 tấn; với mức giá niêm yết là 110.000 đồng/kg, con số ước tính rơi vào khoảng gần 138 tỉ đồng. Số liệu nói trên ước tính từ khi khởi nghiệp (khoảng tháng 10.2022) đến cuối tháng 5.2025 vừa qua. Ngoài miến dong, Sùng Bầu còn bán thêm nhiều mặt hàng khác như măng khô, nấm hương rừng, mật ong, chẩm chéo...

Đó chỉ là một số ví dụ cho thấy hoạt động TMĐT đang phát triển, giúp cho nhiều cá nhân thu được số tiền lớn. Quan trọng nhất là có những cá nhân thời gian qua đã không kê khai, đóng thuế. Mới nhất, ngày 10.7, Công an TP.Hà Nội cho biết Cơ quan Cảnh sát điều tra đã tạm giữ hình sự Nguyễn Thị Thu Hường, chủ tài khoản fanpage "Hyclothet - New things by hy", Hội nhóm kín bán hàng riêng "Hycloset - Hang Hieu Authentic" và nhóm chat Zalo "Vip Hycloset" về hành vi trốn thuế. Cảnh sát xác định trong thời gian từ năm 2020 đến nay, bà Thu Hường bán nhiều hàng hóa như phụ kiện, túi xách, đồng hồ, kim cương… của nhiều thương hiệu nổi tiếng thế giới và có doanh thu đặc biệt lớn, lên đến hơn 834 tỉ đồng. Song bà này không kê khai, nộp thuế theo quy định, trốn thuế số tiền hơn 12,5 tỉ đồng.

Nên biểu dương cá nhân, hộ kinh doanh nộp thuế nhiều

Rất nhiều cá nhân, hộ kinh doanh liên tục livestream bán hàng trên các nền tảng TMĐT và tự công bố số tiền thu được từ vài tỉ đến cả trăm tỉ đồng. Điều này khiến cộng đồng mạng quan tâm không biết những cá nhân này đóng thuế ra sao. Ví dụ trong trường hợp của thương hiệu "Ăn cùng bà Tuyết", đơn vị này đã công bố giải thể Công ty cổ phần thương mại dịch vụ Ăn Cùng Bà Tuyết vào đầu năm nay (công ty được thành lập từ tháng 5.2023 với ngành nghề chính là bán buôn thực phẩm). Thương hiệu này hiện do ông Nguyễn Minh Trường sở hữu và đã ủy quyền cho Công ty TNHH NMT Food sản xuất sản phẩm từ tháng 7.2024, đồng thời ủy quyền cho Công ty TNHH thương mại Đại Việt Food kinh doanh các sản phẩm mang thương hiệu này (công ty mới được thành lập từ tháng 3.2025). Chủ sở hữu của Đại Việt Food kiêm người đại diện theo pháp luật cũng là ông Nguyễn Minh Trường.

Phân tích về trường hợp trên, luật sư Trần Xoa, Giám đốc Công ty luật Minh Đăng Quang, cho rằng theo Nghị quyết 198 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp. Doanh nghiệp vừa được quy định trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 100 người và tổng doanh thu của năm không quá 300 tỉ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 100 tỉ đồng. 

Như vậy, chiếu theo quy định, Công ty Đại Việt Food kinh doanh các sản phẩm thương hiệu "Ăn cùng bà Tuyết" mới được thành lập trong năm 2025 sẽ được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu tiên. Đây là ưu đãi lớn của nhà nước khi khuyến khích các cá nhân, hộ kinh doanh đăng ký chuyển lên doanh nghiệp. Bởi ước tính doanh thu hơn 130 tỉ đồng trong 6 tháng đầu năm nay thì nếu theo loại hình hộ kinh doanh, thương hiệu này phải nộp thuế tổng cộng 1,5% trên doanh thu, tương ứng gần 2 tỉ đồng.

Luật sư Trần Xoa nhấn mạnh: Tiềm năng phát triển của lĩnh vực TMĐT rất lớn và dư địa nguồn thu thuế lĩnh vực này còn nhiều. Nên chăng ngành thuế cần xem xét hằng năm công bố biểu dương danh sách 1.000 cá nhân và hộ kinh doanh nộp thuế nhiều, tương tự như biểu dương 1.000 doanh nghiệp dẫn đầu nộp thuế. Ngoài việc mang tính biểu dương, danh sách này sẽ cho thấy được cá nhân, hộ kinh doanh nào tuân thủ đúng quy định kê khai nộp thuế. Bởi nếu danh sách đó mà không có những người nổi tiếng, những thương hiệu cá nhân "hot" bán hàng nhiều trên các nền tảng TMĐT thì cộng đồng mạng cũng cùng giám sát với cơ quan thuế.

Đồng quan điểm, theo luật sư Bùi Quang Nghiêm (Đoàn luật sư TP.HCM), việc tuyên dương người nộp thuế sẽ khuyến khích cá nhân tuân thủ quy định, bởi điều này làm gia tăng uy tín, thể hiện tài năng của họ. "Những người nổi tiếng, thường xuyên khoe ở biệt thự lớn, đi xe sang hay thương hiệu đình đám thu hút nhiều khách hàng mà không có mặt trong danh sách nộp thuế nhiều thì cần phải xem lại hoặc là "nói phét", hoặc có hành vi né thuế. Việc thống kê sàng lọc danh sách người nộp thuế hay các cá nhân, hộ kinh doanh bán hàng lớn trên các nền tảng TMĐT hiện nay không quá khó khi đã có ứng dụng công nghệ thông tin như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn", ông Bùi Quang Nghiêm nhấn mạnh.