Bà Trương Mỹ Lan có được giảm từ án tử hình xuống chung thân?

Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy giải đáp câu hỏi bà Trương Mỹ Lan có được chuyển từ án tử hình xuống chung thân.

Trưa 27-6, tổng thư ký Quốc hội tổ chức họp báo công bố kết quả kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.

Tại cuộc họp báo, một phóng viên nước ngoài đặt vấn đề Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp đã bỏ án tử hình với 8 tội danh.

Trong đó về điều khoản chuyển tiếp, luật quy định hình phạt tử hình đã tuyên trước ngày 1-7-2025 đối với người phạm 8 tội danh nêu trên của Bộ luật Hình sự mà chưa thi hành án thì không thi hành và chánh án TAND tối cao quyết định chuyển hình phạt tử hình thành tù chung thân.

Phóng viên hỏi trường hợp bà Trương Mỹ Lan (người bị tuyên án tử hình trong vụ án Vạn Thịnh Phát - giai đoạn 1) có được áp dụng quy định chuyển xuống hình phạt chung thân hay không?

Trả lời vấn đề này, bà Nguyễn Phương Thủy - phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội - cho biết khi trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự tại kỳ họp, đại diện Chính phủ cũng đã có những phát biểu giải trình nói rõ quan điểm lý do vì sao bỏ án tử hình đối với 8 tội danh.

Đối với những người phạm tội đã bị tuyên án tử hình trước ngày 1-7-2025 nhưng thuộc 8 tội danh được bỏ án tử, nếu đáp ứng đủ điều kiện sẽ được xem xét chuyển xuống hình phạt chung thân.

Việc này thể hiện sự nhất quán trong nguyên tắc khoan hồng áp dụng luật có lợi cho người phạm tội, theo đó người phạm tội được hưởng các biện pháp xử lý nhẹ hơn khi luật mới thông qua có quy định mức án thấp hơn (so với bản án tuyên).

Trước đó, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, trong đó có nội dung bỏ án tử hình với 8 tội danh gồm:

- Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (điều 109);

- Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (điều 114);

- Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (điều 194);

- Vận chuyển trái phép chất ma túy (điều 250);

- Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (điều 421);

- Gián điệp (điều 110);

- Tham ô tài sản (điều 353);

- Nhận hối lộ (điều 354).

Mức án cao nhất với các tội danh này là chung thân.

Đối với bà Trương Mỹ Lan (chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát), tháng 12-2024 Tòa án cấp phúc thẩm đã tuyên y án tử hình đối với bà Trương Mỹ Lan trong vụ án Vạn Thịnh Phát (giai đoạn 1).

Cụ thể, Tòa án nhân dân cấp cao tại TP.HCM đã tuyên y án tử hình đối với bà Trương Mỹ Lan về tội tham ô tài sản, 16 năm tù về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, 20 năm tù về tội đưa hối lộ. Tổng hợp hình phạt là tử hình.

Đến tháng 4-2025, cấp phúc thẩm giảm cho bà Trương Mỹ Lan từ tù chung thân xuống 20 năm tù về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản", y án 12 năm tù về tội "rửa tiền" và 8 năm tù về tội "vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới", tổng cộng 30 năm tù.