Apple, Google và Meta chạy đua chế tạo ‘máy phiên dịch vạn năng’

Nhờ sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), các hãng như Apple, Google, Meta đang đưa “máy phiên dịch vạn năng” bước ra đời thực.

Trong nhiều thập kỷ, ý tưởng về một thiết bị có thể dịch tức thì mọi ngôn ngữ vốn chỉ tồn tại trong phim hay tiểu thuyết. Giờ đây, nhờ sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), “máy phiên dịch vạn năng” đang dần bước ra đời thực.

Tại sự kiện ra mắt iPhone 17 tuần trước, Apple đã trình chiếu video trong đó một khách du lịch người Anh mua hoa ở một quốc gia nói tiếng Tây Ban Nha. Người bán nói: “Hoa cẩm chướng đỏ hôm nay giảm 50%”, gần như đồng thời, trong tai nghe AirPods Pro 3 của vị khách, câu nói lập tức được chuyển thành tiếng Anh.

Đây chính là tính năng Live Translation (dịch trực tiếp), điểm nhấn lớn trên AirPods Pro 3. Apple cho biết Live Translation cũng sẽ sớm được cập nhật cho AirPods 4 và AirPods Pro 2.

Với tính năng này, người dùng có thể nghe dịch trực tiếp từ bốn ngôn ngữ chính (Pháp, Đức, Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha) sang tiếng Anh, và khi cả hai người cùng đeo AirPods, cuộc hội thoại sẽ được dịch song song theo cả hai chiều. Công nghệ này yêu cầu kết hợp với iPhone đủ mới để chạy bộ công cụ Apple Intelligence.

Các chuyên gia phân tích coi đây là bước tiến quan trọng trong chiến lược AI của Apple. Gil Luria, chuyên gia tại DA Davidson, nhận định: “Nếu AirPods thực sự có thể dùng để dịch trực tiếp, đó sẽ là tính năng đủ hấp dẫn để người dùng nâng cấp thiết bị”.

Tuy nhiên, Apple không đơn độc trong đường đua. Google đã tích hợp Voice Translate vào điện thoại Pixel 10, cho phép dịch thời gian thực ngay trong cuộc gọi, đồng thời giữ lại ngữ điệu của người nói. Trong một màn trình diễn, lời của danh hài Jimmy Fallon được dịch sang tiếng Tây Ban Nha, nhưng vẫn giữ chất giọng đặc trưng của ông.

Meta cũng tham gia với dòng kính thông minh Ray-Ban Meta, có thể nghe và dịch trực tiếp bằng loa gắn trong kính, đồng thời hiển thị bản dịch văn bản trên điện thoại kết nối. Công ty mẹ Facebook sẽ tổ chức sự kiện trong tuần này, dự kiến giới thiệu thế hệ kính mới tích hợp màn hình nhỏ trong tròng kính và có thể bổ sung tính năng dịch nâng cao.

Trong khi Apple, Google và Meta đẩy mạnh tính năng dịch thời gian thực trên tai nghe và kính thông minh, một số công ty “ngách” lại cho rằng họ mới nắm giữ lợi thế về độ chính xác.

Aleksander Alski, Giám đốc Vasco Electronics tại Mỹ và Canada, chia sẻ công ty Ba Lan này đã thuê cả các nhà ngôn ngữ học để tinh chỉnh sản phẩm. Tai nghe dịch E1 của Vasco ra mắt tháng 1 và sắp tới sẽ có phiên bản có thể bắt chước giọng nói người dùng, tương tự công nghệ của Google. Ông cho biết kết hợp AI với con người, nhờ đó đảm bảo độ chính xác cao hơn trên mọi ngôn ngữ.

Một lợi thế khác của Vasco là thị trường châu Âu, nơi Live Translation của Apple hiện chưa hỗ trợ. Điều này mở ra khoảng trống cho các nhà sản xuất thiết bị chuyên dụng.

Phạm vi ngôn ngữ cũng là vấn đề lớn. Apple mới hỗ trợ 5 ngôn ngữ, trong khi Pocketalk của Nhật Bản cho biết thiết bị của họ có thể dịch tới 95 ngôn ngữ. Joe Miller, Giám đốc Pocketalk tại Mỹ, nhấn mạnh  nó không chỉ là công cụ tiện ích cho khách du lịch. Công nghệ này thực sự có ý nghĩa ở trường học, bệnh viện hay nơi làm việc đa ngôn ngữ – nơi sự thấu hiểu là điều bắt buộc.

Dù vậy, quy mô khổng lồ của Apple mang lại lợi thế lớn. Theo Canalys, chỉ riêng quý I, Apple đã bán ra 18 triệu tai nghe không dây, mở ra cơ hội đưa công nghệ dịch AI tới hàng chục triệu người dùng toàn cầu.

Sự phát triển này cũng kéo theo những tác động xã hội. Một nghiên cứu của Microsoft Research vào tháng 8 cảnh báo rằng 98% công việc của phiên dịch viên có thể bị AI thay thế. Các chuyên gia cho rằng tương lai của nghề phiên dịch sẽ phụ thuộc vào những lĩnh vực cần độ chính xác tuyệt đối, tính bảo mật hoặc sắc thái văn hóa mà máy móc khó tái tạo.

Cuộc đua giữa Apple, Google, Meta và các công ty nói trên cho thấy “máy phiên dịch vạn năng” không còn là viễn tưởng. Nó đang dần trở thành công cụ thiết yếu, hứa hẹn xóa nhòa rào cản ngôn ngữ nhưng cũng đặt ra thách thức lớn cho ngành dịch thuật truyền thống.

(Theo CNBC)