AI không có ham muốn như con người

Trò chuyện với độc giả Việt Nam, Rie Qudan - nữ nhà văn trẻ Nhật Bản từng thắng giải thưởng lớn nhờ tác phẩm có sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) - nói AI chưa thể thay thế được nhà văn, bởi nó không có ham muốn được viết và được công nhận như nhà văn.

Rie Qudan đang có chuyến giao lưu cùng độc giả Việt Nam tại Hà Nội và TP.HCM nhân tác phẩm Tháp đồng cảm Tokyo, cuốn sách có 5% của AI thắng giải thưởng Akutagawa danh giá của Nhật Bản, vừa được dịch và ra mắt bạn đọc Việt Nam.

AI chưa thể vượt qua giới hạn trong sáng tác văn chương

Buổi giao lưu của Rie Qudan với độc giả Hà Nội chiều 30-11 xoay quanh chủ đề: nhà văn suy nghĩ gì về AI và cách thức nữ nhà văn sử dụng AI để sáng tác.

Rie Qudan nói cách thế giới đưa tin phát ngôn của cô về AI cho thấy AI là câu chuyện nhận được sự quan tâm rất lớn. Cô cảm ơn AI vì nhờ nó mà văn chương của cô được chú ý hơn, sớm được dịch ra các thứ tiếng.

Sau tác phẩm có 5% dùng AI, nhiều công việc liên quan AI đến với cô như thể cô là một chuyên gia về AI. Một doanh nghiệp đã đặt cô viết tác phẩm 95% là AI. Kết quả là truyện ngắn Mưa bóng mây 4.000 chữ ra đời. Tác phẩm được ký tên tác giả là một phần mềm AI và tên nữ nhà văn.

Rie Qudan cho biết từ tác phẩm 95% AI này, cô kết luận AI chưa thể vượt qua giới hạn trong sáng tác văn chương, đặc biệt là AI không có ham muốn sáng tác nội tại, ham muốn được thừa nhận như con người.

"Chừng nào người ta chưa phân tích được quá trình hình thành ham muốn sáng tác ở con người thì AI vẫn chưa vượt qua được giới hạn trong sáng tác văn chương", Rie Qudan nói.

Nữ nhà văn cũng khẳng định việc sử dụng AI không mất đi bản sắc của nhà văn. Thậm chí sử dụng AI giúp cô hiểu bản thân mình hơn, hiểu thực ra mình muốn thế này chứ không phải thế kia, điều mà nếu tự viết thì nhà văn không nhận ra.

Tháp đồng cảm Tokyo: Khoan dung với tội phạm là tốt đẹp?

Sử dụng AI khi viết Tháp đồng cảm Tokyo, Rie Qudan giải thích bởi trong tác phẩm này nữ nhân vật chính thường xuyên trò chuyện với một chatbot AI, các đoạn trò chuyện này Rie Qudan sử dụng AI.

Bối cảnh truyện diễn ra tại một Nhật Bản giả tưởng, nơi tư tưởng "khoan dung" với tội phạm đã trở thành một giá trị xã hội chủ đạo, một dự án lớn mang tên Sympathy Tower Tokyo khởi động.

Đó là một nhà tù cao tầng ngay giữa thủ đô với mục đích giam giữ tội phạm trong điều kiện "nhân đạo" và "thấu cảm". Công trình được kỳ vọng trở thành biểu tượng kiến trúc mới của Tokyo, phản ánh lý tưởng xã hội.

Người thiết kế dự án là Makina Sara - một kiến trúc sư nổi tiếng, đồng thời mang trong mình ký ức ám ảnh về một kẻ tội phạm mà cô không bao giờ tha thứ. Vì thế ý tưởng về nhà tù xây trên tinh thần nhân đạo mâu thuẫn với trải nghiệm và niềm tin cá nhân của Sara.

Cô vừa phải duy trì công việc vừa tìm kiếm lối thoát cho sự mâu thuẫn nội tâm. Một trong những "lối thoát" là trò chuyện với một chatbot AI để khởi nguồn cảm hứng, đồng thời trút những suy nghĩ sâu kín.