4 người tử vong, 4 người nguy kịch khi dùng máy phát điện: Cảnh tỉnh cho nhiều gia đình vẫn đang chủ quan

Sự việc vừa xảy ra ngày hôm qua 28/10, để lại hậu quả vô cùng thương tâm.

Theo thông tin từ chính quyền địa phương, một gia đình 8 người đã gặp sự cố để lại hậu quả thương tâm khi sử dụng máy phát điện trong nhà, vào khoảng thời gian mưa lớn, mất điện. Cụ thể, Tuổi Trẻ đưa tin, sáng 28/10, vào khoảng 10h45, tại nhà ông Nguyễn Quang Lành (sinh năm 1989), trú khu phố Chợ Mới Phong Thử, xã Điện Bàn Tây, TP Đà Nẵng xảy ra một vụ ngạt khí. Đến chiều cùng ngày, 4 người được xác định đã tử vong, 4 người còn lại nguy kịch.

Báo Chính Phủ cho biết thêm, trước đó, khu vực bị mất điện do mưa lũ và ngập nước. Gia đình ông Lành đã sử dụng máy phát điện trong nhà, phòng ngủ có điều hòa và đóng cửa kín. Khi người thân không thể liên lạc được, người dân và lực lượng cứu hộ đã lội nước tới nhà và phá cửa.

Họ phát hiện tám người trong nhà nằm bất tỉnh, không khí trong phòng nồng mùi xăng, chiếc máy phát vẫn đang hoạt động. Theo xác định ban đầu, nguyên nhân dẫn tới sự cố là do ngộ độc khí carbon monoxide (CO) từ máy phát điện đặt trong không gian kín.

Vì sao không chạy máy phát điện trong nhà, phòng kín?

Các chuyên gia cảnh báo, nhiều vụ ngộ độc khí CO thương tâm những năm gần đây đều xuất phát từ thói quen sử dụng máy phát điện sai cách – đặc biệt là khi người dân thiếu hiểu biết về nguy cơ của loại khí "vô hình" này.

Carbon monoxide (CO) là khí không màu, không mùi, sinh ra trong quá trình đốt cháy nhiên liệu như xăng, dầu, than… Nếu máy phát điện vận hành trong không gian kín hoặc thông gió kém, khí độc nhanh chóng tích tụ và chiếm chỗ oxy trong không khí.

Khi hít phải, CO gắn với hemoglobin trong máu, làm giảm khả năng vận chuyển oxy đến các cơ quan. Người bị ngộ độc có thể đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, sau đó mất ý thức và tử vong chỉ trong vài phút.

Trên thực tế, những thảm kịch tương tự không chỉ xảy ra ở Đà Nẵng mà đã từng lặp lại nhiều lần tại Việt Nam. Cuối tháng 8/2025, tại xã Thiên Cầm (tỉnh Hà Tĩnh), vợ chồng chủ quán bánh canh trên đường Kỳ La được phát hiện tử vong, hai con nhỏ bất tỉnh sau một đêm chạy máy phát điện trong nhà để tránh ngập.

Chiếc máy vẫn hoạt động khi được người dân phát hiện, không gian quán kín bưng khiến khí CO không thể thoát ra ngoài. Chỉ một tháng sau, ngày 30/9, một vụ việc tương tự xảy ra tại phường Nghi Tân, thị xã Cửa Lò (Nghệ An): Hai cha con được phát hiện đã tử vong trong phòng ngủ, bên cạnh chiếc máy phát điện đặt sát giường, khi khu vực đang mất điện vì bão số 10.

Những sự cố liên tiếp cho thấy mối nguy hiểm của việc sử dụng máy phát điện trong không gian kín là hoàn toàn có thật, không phải cảnh báo lý thuyết.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), chỉ cần một lượng nhỏ CO trong không gian kín cũng có thể gây ngộ độc nặng. "Máy phát điện thải ra lượng CO nhiều gấp hàng trăm lần so với ô tô. Dùng trong nhà, gara hoặc gần cửa sổ, lỗ thông hơi là cực kỳ nguy hiểm", CDC khuyến cáo.

Cơ quan này ghi nhận mỗi năm, chỉ riêng ở Mỹ có hàng trăm người tử vong và hàng nghìn người nhập viện do ngộ độc CO liên quan đến máy phát điện, phần lớn xảy ra trong mùa mưa bão hoặc khi mất điện kéo dài.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế cũng nhiều lần ra khuyến cáo tương tự, đặc biệt sau các đợt mưa lũ lớn ở miền Trung. Theo Cục Quản lý môi trường y tế, khí CO không có mùi và không thể phát hiện bằng cảm quan nên người dùng dễ chủ quan. Trong điều kiện mưa to, ngập lụt, nhiều gia đình đặt máy phát trên tầng hoặc trong phòng kín để tránh nước, vô tình khiến khí độc tích tụ nhanh hơn.

"Chỉ cần vài phút hít phải khí CO trong không gian kín, nạn nhân có thể ngất xỉu và ngừng thở. Nguy hiểm hơn, người xung quanh khi vào cứu mà không biết nguyên nhân cũng dễ trở thành nạn nhân thứ hai", đại diện Cục cho biết trên báo Tuổi Trẻ.

Dùng máy phát điện tại nhà sao cho an toàn?

Để phòng tránh những tai nạn đáng tiếc, người dân cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản khi sử dụng máy phát điện. Trước hết, tuyệt đối không đặt máy phát trong nhà, gara, ban công có mái che hoặc gần cửa sổ, cửa ra vào.

Vị trí an toàn nhất là ngoài trời, cách khu vực sinh hoạt ít nhất 6 mét (theo khuyến cáo của Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng Mỹ – CPSC), đồng thời hướng ống xả khí ra xa nhà và khu vực có người.

Thứ hai, luôn đảm bảo thông gió tốt khi vận hành máy phát. Không dùng máy trong thời tiết mưa lớn nếu không có mái che thông thoáng, và không để máy chạy liên tục qua đêm khi mọi người đang ngủ.

Trong trường hợp mất điện kéo dài, nên tắt máy định kỳ để kiểm tra nhiệt độ, lượng dầu và xăng, tránh quá tải hoặc cháy nổ.

Thứ ba, lắp đặt thiết bị cảnh báo khí CO trong nhà. Báo động khí CO (CO alarm) hiện có bán phổ biến, có thể phát tín hiệu khi nồng độ khí độc vượt ngưỡng cho phép. Đây là thiết bị nhỏ gọn nhưng giúp phát hiện sớm và đã cứu sống nhiều người trong các vụ tai nạn tương tự ở Mỹ, Nhật và Hàn Quốc.

Ngoài ra, người dân nên bảo dưỡng máy phát định kỳ – kiểm tra ống xả, dây dẫn, mức nhiên liệu và vệ sinh lọc gió thường xuyên. Khi máy có dấu hiệu rò rỉ, khói bất thường hoặc phát tiếng ồn lạ, cần tạm dừng sử dụng và gọi thợ kỹ thuật kiểm tra. Không tự ý sửa chữa hoặc nối dây điện tùy tiện, vì có thể gây chập cháy hoặc rò rỉ điện nguy hiểm.

Mùa mưa bão đang đến gần, nhu cầu sử dụng máy phát điện tăng cao, đặc biệt ở các khu vực thường xuyên cắt điện. Giữ an toàn khi dùng máy phát điện không chỉ là kiến thức, mà là ý thức bảo vệ chính mình và người thân.