4 biến chứng sản khoa có thể gây ngừng tim đột ngột - Báo VnExpress

ThS.BS Nguyễn Thị Thanh Tâm, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thông tin trên, thêm rằng nếu không được nhận biết, xử trí kịp thời, thai phụ có thể tử vong do các biến chứng này.

Thuyên tắc ối

Tình trạng nước ối, tế bào thai nhi, tóc, lông tơ hoặc các mảnh vụn tế bào khác xâm nhập vào máu của thai phụ, thông qua hệ thống tĩnh mạch nơi nhau thai bám, gây ra một số phản ứng phản vệ giống dị ứng. Phản ứng này làm suy tim phổi cấp, xuất huyết nghiêm trọng, thuyên tắc phổi, ngừng tim.

Theo bác sĩ Tâm, có khoảng 50% sản phụ tử vong trong giờ đầu tiên khởi phát triệu chứng thuyên tắc ối. 50% còn lại sống sót cũng để lại nhiều di chứng thần kinh nặng. Bất kỳ sản phụ nào cũng có thể gặp tình trạng thuyên tắc ối trước, trong hoặc sau khi sinh. Các yếu tố tăng nguy cơ thuyên tắc ối bao gồm thai phụ hơn 35 tuổi, đa thai, sinh nhiều lần, bất thường nhau thai, tiền sản giật, tăng huyết áp thai kỳ, đa ối, mổ lấy thai và nhau bong non. Nếu không may mắc phải biến chứng này, sản phụ có những triệu chứng như khó thở, tím tái, tụt huyết áp, ngừng tim.

Băng huyết sau sinh

Đây là tình trạng mất máu trên 1.000 ml khi sinh mổ hoặc 500 ml khi sinh ngả âm đạo gây giảm thể tích máu trong lòng mạch xảy ra trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh. Băng huyết sau sinh nếu không xử trí kịp thời có thể gây tử vong do mất máu nhiều, sản phụ suy giảm tuần hoàn và thiếu oxy cho não, tim, phổi.... cuối cùng là ngừng tim, tử vong.

Băng huyết sau sinh thường gặp ở những mẹ từng sinh nhiều lần, đa thai, thai to hoặc nạo phá thai nhiều lần.... Những triệu chứng nhận biết băng huyết sau sinh gồm cơ thể mệt mỏi, tím tái, da xanh xao, khát nước, mạch đập nhanh và nhỏ, tụt huyết áp kèm chảy nhiều máu từ tử cung hoặc chảy máu từ vết rách cổ tử cung, âm đạo ra ngoài. Một số trường hợp máu bị đọng lại trong buồng tử cung hoặc tạo thành các khối huyết tụ lớn phải hút nạo hoặc phẫu thuật lấy máu tụ và cầm máu. Trường hợp băng huyết sau sinh nặng điều trị cầm máu không ổn có thể phải phẫu thuật cắt tử cung để bảo toàn tính mạng sản phụ.

Sản giật

Sản giật thường đi sau tiền sản giật, đặc trưng bởi huyết áp tăng cao xảy ra trong thai kỳ từ sau 20 tuần và sau khi sinh. Sản giật thường đi kèm với tăng huyết áp đột ngột và nghiêm trọng, vượt quá 160/110 mmHg. Huyết áp cao này gây áp lực lớn lên tim và mạch máu, có thể dẫn đến suy tim, ngừng tim. Cơn co giật có thể xuất hiện đột ngột do đột quỵ, tử vong cao nếu chẩn đoán và xử trí chậm. Tiền sản giật, sản giật gây biến chứng thai nhi kém phát triển, sinh non và chết lưu. Những nhóm thai phụ có nguy cơ mắc tiền sản giật cao hơn bình thường như đa thai, sinh con lớn tuổi, tiền sử tăng huyết áp, tiền căn đái tháo đường hoặc bệnh lý ở thận, thừa cân béo phì trong khi mang thai.

Vỡ tử cung

Tình trạng tử cung bị xé rách từ niêm mạc qua lớp cơ, nếu tách cả phúc mạc khiến buồng tử cung thông với ổ bụng gọi là vỡ tử cung hoàn toàn. Vỡ tử cung có thể xảy ra trong thời kỳ mang thai, nhưng thường gặp hơn trong giai đoạn chuyển dạ. Lúc này thai phụ có các triệu chứng như đau bụng xảy ra đột ngột ở tử cung, xuất huyết âm đạo, thai suy cấp, thậm chí tử vong.

Trong một số trường hợp, thai phụ có dấu hiệu choáng, da mặt tái nhợt, nhịp thở nhanh, thở nông, vẻ mặt hốt hoảng, lo lắng, chân tay lạnh toát, vã mồ hôi, mạch nhanh, huyết áp hạ, đôi khi có thể ngừng tim. Nguyên nhân ngừng tim do mất máu cấp, dẫn đến sốc và ngừng tim, đe dọa tính mạng của người mẹ và thai nhi. Vỡ tử cung còn gây tổn thương các cơ quan lân cận và nhiễm trùng, làm tăng nguy cơ biến chứng nặng sau đó.

Theo bác sĩ Thanh Tâm, ngừng tim đột ngột khi sinh là biến chứng nguy hiểm. Để phòng tránh nguy cơ ngừng tim, thai phụ nên khám thai đầy đủ, phát hiện sớm yếu tố thúc đẩy như tiền sản giật, rối loạn đông máu, tim mạch, nhau bong non... Phụ nữ mang thai và sinh nở nên ưu tiên chọn bệnh viện có khoa hồi sức cấp cứu, gây mê hồi sức, tim mạch, sản khoa, sơ sinh để chăm sóc tốt cho mẹ và bé ở các tình huống biến chứng sản khoa khẩn cấp và nghiêm trọng, đặc biệt khi sản phụ có bệnh nội khoa kèm theo. Phụ nữ xuất hiện dấu hiệu bất thường như đau ngực, đau bụng, khó thở, tăng huyết áp, phù nhiều, co giật, ngất, hôn mê..... trong thai kỳ hoặc sau sinh đều cần gọi cấp cứu đến bệnh viện ngay.

Tuệ Diễm