HoREA đề xuất cấm doanh nghiệp bỏ cọc tham gia đấu giá đất

Góp ý dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về xử lý vướng mắc trong đấu giá quyền sử dụng đất, Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA) cho rằng thực tế nhiều tổ chức kinh tế tham gia đấu giá, trúng rồi bỏ cọc hoặc chậm nộp tiền, nhưng dự thảo Nghị quyết của Chính phủ mới chỉ cấm cá nhân trong trường hợp giao đất ở.

"Nếu chỉ cấm cá nhân sẽ không bao quát hết thực tiễn, bởi các doanh nghiệp mới là nhóm tham gia nhiều và có tác động lớn đến thị trường", HoREA nêu.

Do đó, Hiệp hội đề xuất mở rộng lệnh cấm đối với cả cá nhân và tổ chức, áp dụng cho mọi trường hợp giao đất hoặc cho thuê đất, với hai hành vi vi phạm gồm bỏ cọc và không hoàn thành nghĩa vụ thanh toán. Theo HoREA, chế tài này tạo sức răn đe rõ rệt, vì doanh nghiệp nhỏ có thể lập pháp nhân mới để tiếp tục tham gia, còn các doanh nghiệp lớn sẽ dè chừng nguy cơ bị cấm, từ đó hạn chế tình trạng thao túng đấu giá.

HoREA cũng cho rằng mức bồi thường khi bỏ cọc theo dự thảo hiện còn quá thấp, vì phần lớn cuộc đấu giá do đơn vị công lập thực hiện theo khung phí Nhà nước, nên "không đủ sức răn đe". Hiệp hội kiến nghị bổ sung xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, đồng thời sửa đổi Nghị định 82/2020 để xác định rõ hành vi bỏ cọc là vi phạm.

HoREA cũng ủng hộ đề xuất nâng mức tiền đặt trước lên tối thiểu 20% và tối đa 50% giá khởi điểm, thay cho mức 10-20% hiện nay, nhằm sàng lọc nhà đầu tư thiếu năng lực tài chính và ngăn người tham gia chỉ để đẩy giá rồi rút lui.

Trước đó, Bộ Tư pháp cũng đề xuất người bỏ cọc phải bồi thường toàn bộ chi phí phát sinh và bị cấm tham gia đấu giá từ 2 đến 5 năm; trường hợp trúng đấu giá nhưng không nộp tiền đúng hạn bị cấm từ 6 tháng đến 3 năm. Nếu được thông qua, Nghị quyết dự kiến có hiệu lực đến 28/2/2027.

Đề xuất được đưa ra trong bối cảnh thời gian qua xuất hiện nhiều trường hợp trả giá cao bất thường, bị cho là cấu kết thao túng giá rồi bỏ cọc, gây méo mó thị trường và thất thu ngân sách, trong khi chế tài hiện nay chưa đủ mạnh.

Phương Uyên