Hơn 74.400 chuyến bay bị chậm, hủy chuyến: Mua vé máy bay kèm nỗi lo delay

Nhiều hành khách than phiền, mỗi lần mua vé máy bay là thêm một lần thấp thỏm không biết chuyến bay của mình có cất cánh đúng giờ hay lại ngồi nhìn bảng điện tử nhấp nháy, mong đừng bị trễ thêm lần nữa.

Theo thống kê của ngành hàng không Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm, số lượng chuyến bay cất cánh đúng giờ của các hãng chỉ đạt 64,6%, nghĩa là có đến hơn 35% số chuyến bay bị chậm, hủy chuyến với con số lên đến hơn... 74.400 chuyến! 

Tại buổi thảo luận tổ về Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi) vào ngày 22-10, nhiều đại biểu Quốc hội bức xúc cho biết các hãng bay thường xuyên delay, gây ảnh hưởng đến chuyện đi lại và kế hoạch của hành khách, đồng thời đề nghị phải có quy định cụ thể về chuyện bồi thường cho hành khách bị delay.

Chậm, hủy chuyến chiếm 30 - 45%!

Theo số liệu từ Cục Hàng không Việt Nam, trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành hàng không nội địa đã khai thác 210.341 chuyến bay, trong đó có 135.922 chuyến bay đúng giờ, đạt tỉ lệ 64,6%. Tuy nhiên, toàn ngành chỉ ghi nhận 1.380 chuyến bay bị hủy. Như vậy, chỉ trong 9 tháng đầu năm nay, ngành hàng không ghi nhận hơn... 73.000 chuyến bay bị delay!

Cũng theo số liệu từ cơ quan này, hai hãng duy trì được tỉ lệ bay đúng giờ trên 80% là Bamboo Airways và VASCO, lần lượt đạt 82,1% và 81,8%. Tiếp theo là Pacific Airlines có tỉ lệ bay đúng giờ là 78,5% và Vietravel Airlines là 70,6%. Tuy nhiên, cả 4 hãng bay này chiếm tỉ lệ rất thấp trong tổng số các chuyến bay nội địa.

Trong khi đó, 2 "ông lớn" của ngành hàng không nội địa là và Vietnam Airlines và Vietjet Air có tỉ lệ bay đúng giờ lần lượt chỉ là 70% và 55%. Như vậy, tỉ lệ chậm, hủy chuyến của 2 "ông lớn" này lần lượt là 30% và 45%! Theo Cục Hàng không Việt Nam, thời tiết cực đoan những tháng gần đây tiếp tục ảnh hưởng mạnh đến hoạt động bay.

Cuối tháng 9 và đầu tháng 10-2025, mưa lớn và gió đứt tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ khiến nhiều chuyến phải bay vòng hoặc chuyển hướng hạ cánh. Riêng ngày 30-9, tại Nội Bài (Hà Nội) ghi nhận 194 chuyến bay bị chậm và 34 chuyến bay phải chuyển hướng do thời tiết xấu.

Theo quy định hiện hành, mức bồi thường cho hành khách khi chậm hoặc hủy chuyến nội địa dao động từ 200.000 - 400.000 đồng, còn với đường bay quốc tế từ 25 - 150 USD, và phải chi trả trong vòng 14 ngày làm việc kể từ khi xảy ra sự cố. Tuy nhiên trong thực tế, phần lớn hành khách đều không được bồi thường, thậm chí một lời "xin lỗi" cũng không có.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện một hãng hàng không cho biết delay có muôn vàn lý do chậm chuyến dù không hãng bay nào muốn chậm chuyến. Delay đồng nghĩa với tốn kém thêm chi phí, kéo dài dây chuyền khai thác và ảnh hưởng chất lượng dịch vụ. Trong khi đó, theo vị này, hàng không cũng như giao thông đường bộ "kẹt xe là chuyện bình thường".

"Xe khách kẹt mấy tiếng không ai đòi bồi thường nhưng máy bay trễ 30 phút, khách phản ứng rất dữ. Thực ra hàng không cũng phụ thuộc vào thời tiết, kỹ thuật và điều hành không lưu. Có trường hợp máy bay từ Hà Nội vào TP.HCM đến đúng cao điểm, phải bay vài vòng chờ hạ cánh, khiến chuyến tiếp theo buộc phải lùi lại. Hoặc trong thời gian sửa chữa, nâng cấp đường băng, đường lăn, kế hoạch khai thác bị đảo lộn", vị này nói.

Ngồi chờ mỏi mòn, chỉ nhận được một lời xin lỗi

Trong khi đó, như Tuổi Trẻ từng nhiều lần phản ánh, khi hãng bay đột ngột thay đổi lịch bay, chậm chuyến hoặc thậm chí đẩy giờ bay sớm hơn dự kiến, người chịu thiệt vẫn luôn là hành khách. "Trong khi đó, chính sách xử phạt chỉ bảo vệ các hãng bay thay vì hhành khách, điều này là không công bằng", một hành khách thường xuyên đi máy bay bức xúc.

Nhớ lại chuyến bay bị delay hơn 5 tiếng tại sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM), chị Nguyễn Mỹ Thanh (phường Cầu Kiệu, TP.HCM) vẫn chưa hết bức xúc. "Chuyến bay của tôi đi Đà Nẵng. Khi đến sân bay, hãng thông báo trễ 45 phút, rồi lại báo máy bay về trễ thêm 1 tiếng nữa. Cứ thế, gần 6 tiếng sau mới được cất cánh", chị Thanh kể.

Theo chị Thanh, điều khiến hành khách khó chịu nhất không chỉ là việc trễ chuyến mà là sự thiếu tôn trọng và thiếu minh bạch. Nhiều chuyến bay chỉ đến sát giờ cất cánh mới báo delay. Người đi một mình hay người lớn tuổi còn chịu được, chứ gia đình có con nhỏ thì cực lắm.

"Có người đi công tác trễ hẹn, lỡ ký hợp đồng, thiệt hại không nhỏ. Một lời xin lỗi liệu có đủ bù đắp được không?", chị Thanh đặt câu hỏi và cho rằng hành khách bỏ tiền mua vé, chọn giờ bay phù hợp để kịp công việc, vậy mà lại phải ngồi vất vả chờ đợi. Lẽ ra là "thượng đế" được phục vụ, hành khách thành người ngồi chờ mỏi mòn.

Không chỉ riêng chị Thanh, nhiều hành khách cho biết luôn đến sân bay sớm để kịp làm thủ tục theo yêu cầu của hãng. Bay nội địa, hãng yêu cầu có mặt trước 40 phút, chưa kể kẹt xe nên tôi thường đến sớm. "Vậy mà khi tới nơi lại nghe thông báo delay cả tiếng. Có khi được lên máy bay rồi vẫn ngồi chờ thêm nửa tiếng", anh Viết Đoàn, nhân viên công ty bất động sản tại TP.HCM, kể lại.

Theo lịch trình, chuyến bay Hà Nội - TP.HCM của anh dự kiến cất cánh vào 17h, nhưng đến hơn 20h mới bay. "Do vậy, thay vì về đến nhà vào lúc 20h như đã lên kế hoạch, phải đến gần nửa đêm tôi mới về đến nhà. Sáng hôm sau đi làm mệt không tả được", anh Đoàn bức xúc.

Và tình trạng delay trong các dịp cao điểm như lễ, Tết đã trở nên quen thuộc. Nhiều hành khách cho biết thường xuyên nhận thông báo delay sát giờ bay, thậm chí có khi đã ngồi trên máy bay rồi vẫn bị "nhốt" trong khoang thêm 15 - 30 phút mới được bay với nhiều lý do như: do kỹ thuật, do khai thác, máy bay về trễ...

Nhiều hành khách cho biết do nhận được thông báo delay sát giờ bay, thậm chí có chuyến bay bị delay nhiều lần với thời gian không chỉ tính bằng giờ nên mọi kế hoạch đi lại, làm việc đã bị đảo lộn. "Khi bị delay, mình mới thấm nỗi cơ cực khi chen chúc trong phòng chờ, ngồi ngó bảng điện tử chỉ mong giờ khởi hành đừng bị đổi nữa", bà Loan, một hành khách thường xuyên đi công tác, cho biết.