Hơn 183.000 ô tô điện đang lăn bánh, năng lượng điện thay thế dần nhiên liệu truyền thống

Số lượng công trình xanh và phương tiện giao thông xanh tại Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ trong hai năm gần đây. Theo Bộ Xây dựng, tính đến hết quý III/2025, cả nước đã có hơn 183.000 ô tô con điện và 974 xe buýt điện đang lưu hành.

Thông tin trên được Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết tại tọa đàm “Giải pháp thúc đẩy công trình xanh, giao thông xanh hướng tới mục tiêu phát triển bền vững” do Bộ Xây dựng tổ chức hôm 16/10.

Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh, công trình xanh và giao thông xanh là hai cấu phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xanh. Không chỉ giúp giảm phát thải và tiết kiệm tài nguyên, công trình xanh còn là động lực đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sống và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Thực tế cho thấy, trong năm 2024 và 2025, số lượng công trình xanh và phương tiện xanh đều tăng trưởng tích cực. Tính đến hết quý III/2025, Việt Nam có khoảng 600 công trình xanh với tổng diện tích sàn xây dựng gần 17 triệu m2.

Trong lĩnh vực giao thông, cả nước ghi nhận 183.240 ô tô con điện và 974 xe buýt điện hoạt động. Hà Nội và TPHCM dẫn đầu cả nước với hơn 38.400 ô tô điện mỗi địa phương, số lượng xe buýt điện lần lượt là 317 và 507.

Các địa phương như Đà Nẵng, Hải Phòng, Thanh Hóa, Khánh Hòa cũng chứng kiến tốc độ tăng trưởng mạnh, đóng góp tích cực vào quá trình chuyển đổi xanh và phát triển bền vững.

Trao đổi về tiềm năng giảm phát thải trong giao thông vận tải, ông Lê Văn Đạt, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược, Bồi dưỡng cán bộ Xây dựng (Bộ Xây dựng), cho biết giai đoạn 2014-2023, vận tải hành khách và hàng hóa bằng đường bộ chiếm hơn 85% khối lượng vận chuyển của Việt Nam.

Hiện cả nước có hơn 7 triệu ô tô và gần 78 triệu xe máy, cùng hàng trăm nghìn phương tiện đường thủy, hàng hải và hàng không. Ngành giao thông tiêu thụ hơn 95% năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch và phát thải khoảng 45,8 triệu tấn CO2 tương đương mỗi năm, đứng thứ hai sau công nghiệp.

Theo đề xuất cho NDC 3.0 (Đóng góp do quốc gia tự quyết định lần thứ ba), lĩnh vực đường bộ đến năm 2030 phải đẩy mạnh sử dụng nhiên liệu sinh học và năng lượng điện thay thế dần nhiên liệu truyền thống.

Với đường sắt, điện sẽ được đưa vào sử dụng trong các tuyến đường sắt đô thị giai đoạn 2019-2025; hydrogen dự kiến được ứng dụng từ năm 2040. Đến năm 2050, tỷ trọng đầu máy sử dụng nhiên liệu diesel - điện - hydrogen sẽ lần lượt đạt 40% - 10% - 50%.

Trong vận tải đường thủy nội địa, điện và hydrogen dự kiến được áp dụng từ năm 2035, trong khi lĩnh vực hàng không sẽ bắt đầu sử dụng nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) từ năm 2035, chiếm khoảng 10% tổng nhu cầu năng lượng của ngành.

Nhanh chóng hoàn thiện hệ sinh thái đầu tư xanh

Ở lĩnh vực vật liệu xây dựng, bà Nguyễn Thị Tâm, Giám đốc Trung tâm Thiết bị, Môi trường và An toàn lao động (Viện Vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng), cho biết mục tiêu đến năm 2030 là giảm ít nhất 15,03% phát thải khí nhà kính, tương đương 23,2 triệu tấn CO2. Nếu có hỗ trợ quốc tế, có thể giảm tới 20,06%, tương đương 30,97 triệu tấn CO2.

Ngành sản xuất vật liệu xây dựng đang triển khai các giải pháp như áp dụng công nghệ mới, sử dụng chất thải trong sản xuất, tối ưu hóa quy trình và nghiên cứu công nghệ thu hồi carbon. Song song, các giải pháp quản lý và thể chế như xây dựng tiêu chuẩn phát thải thấp, cơ chế tín chỉ carbon và thị trường carbon cũng đang được thúc đẩy.

Đại diện Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), ông Tạ Đức Bình cảnh báo tình hình biến đổi khí hậu đang diễn ra với tốc độ đáng báo động, đòi hỏi hành động quyết liệt từ các nhà hoạch định chính sách và cộng đồng đầu tư.

Theo Ngân hàng Thế giới, Việt Nam cần khoảng 368 tỷ USD đến năm 2040 để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0. Đây là thách thức lớn trong huy động vốn, đổi mới công nghệ, phát triển hạ tầng và đào tạo nhân lực.

“Việt Nam cần nhanh chóng hoàn thiện hệ sinh thái đầu tư xanh toàn diện từ khung pháp lý, cơ chế ưu đãi đến năng lực giám sát minh bạch, đặt nền móng cho một tương lai phát triển bền vững và thịnh vượng”, ông Bình nhấn mạnh.