Hội mẹ đơn thân 'góp gạo thổi cơm chung'

Ly hôn ở tuổi 44, chị Sun kiệt sức khi phải cân bằng giữa công việc trong ngành tài chính và chăm sóc con gái 9 tuổi. Mùa thu năm ngoái, chị quyết định bắt đầu cuộc sống mới trong một căn hộ ở Bắc Kinh với hai người phụ nữ cùng cảnh ngộ.

Dù không chung huyết thống, thuộc ba thế hệ và có cách nuôi dạy con khác nhau, ba người mẹ vẫn chia sẻ mọi việc, từ đưa đón con, lo việc nhà đến gánh vác những lo toan thường nhật.

Lợi ích lớn nhất, theo chị, là dành cho những đứa trẻ. Con gái chị giờ đây đã có thêm bạn bè, không còn cảm thấy cô đơn. "Sống cùng nhau, bọn trẻ học được cách hòa thuận, điều đó rất quý giá cho tương lai của chúng", chị nói.

Tại Trung Quốc, ngày càng nhiều bà mẹ đơn thân lựa chọn giải pháp tương tự. Tỷ lệ ly hôn gia tăng khiến gánh nặng chăm sóc con cái thường đổ dồn lên vai người mẹ. Theo thống kê năm 2021, có tới gần 30 triệu phụ nữ làm chủ hộ gia đình ly hôn.

Họ đối mặt với áp lực lớn khi giờ làm việc kéo dài thường xung đột với lịch học của con. Nhiều người phải chạy đôn chạy đáo giữa văn phòng và cổng trường, thậm chí nhận được những câu hỏi dò xét khi phỏng vấn xin việc về việc làm thế nào để "xoay xở mọi thứ".

Trong bối cảnh đó, các nhóm hỗ trợ trên mạng xã hội như Xiaohongshu hay Douyin đã trở thành "phao cứu sinh". Đây là nơi phụ nữ trao đổi lời khuyên, chia sẻ chi phí và tìm thấy nhau. Những bài đăng tìm "mẹ cùng phòng" được lan truyền rộng rãi, giúp họ xây dựng một phiên bản gia đình bớt đơn độc.

Feng, một người mẹ đã ly hôn ở thành phố Trùng Khánh, từng đăng tin trên Xiaohongshu: "Tìm một mẹ đơn thân khác để ở chung. Hy vọng chúng ta có thể chia sẻ việc chăm con. Mục tiêu là đảm bảo cả hai đứa trẻ đều được chăm sóc. Về tôi: có kinh nghiệm chăm trẻ, tốt nghiệp đại học, có kỹ năng tiếng Anh cơ bản. Người phù hợp: một bà mẹ đơn thân khác coi trọng tinh thần đồng đội. Hãy nhắn tin nếu bạn quan tâm".

"Xã hội không mấy thân thiện với phụ nữ. Có một hệ thống hỗ trợ sẽ giúp cuộc sống dễ thở hơn", Feng nói sau khi chồng cũ từ chối chu cấp.

Tuy nhiên, việc tìm kiếm không hề dễ dàng. Theo Feng, trở ngại lớn nhất là vị trí địa lý vì mọi người làm việc ở những khu vực khác nhau.

Với Li, nhân viên quảng bá thương hiệu 35 tuổi ở Hợp Phì, giải pháp lại đến từ bạn bè. Tháng 7/2023, cô mời người bạn thân nhất, cũng vừa ly hôn và đang gặp khó khăn, dọn đến ở cùng. Họ thống nhất đối xử công bằng với cả hai đứa trẻ và cùng nhau kỷ luật con cái.

"Khi có chuyện khẩn cấp như đột xuất tăng ca hay con ốm, có người ở bên nghĩa là bạn có thêm một người phụ giúp và không phải gánh chịu sự cô đơn một mình", Li nói.

Nhưng mô hình này không phải lúc nào cũng màu hồng. Xu Chaoran, 34 tuổi ở Tây An, chỉ ở chung với một bà mẹ đơn thân khác được 6 tháng. Khoảng cách ba tuổi giữa hai đứa con khiến lịch trình của chúng không bao giờ khớp nhau. Căng thẳng nảy sinh từ sự mất cân bằng tài chính cũng là vấn đề lớn.

Trải nghiệm này khiến Xu đặt ra những tiêu chí khắt khe cho người ở chung tiềm năng: phải có sự nghiệp, độc lập tài chính, có kỹ năng giải quyết vấn đề và con ở độ tuổi tương đương.

Bất chấp những thách thức, các chuyên gia nhìn nhận đây là một xu hướng đáng chú ý. Du Shichao, nhà nghiên cứu gia đình tại Đại học Phúc Đán, gọi đây là "giải pháp thay thế hữu hiệu" cho gia đình truyền thống.

Trong khi đó, Wang Yuqi, nhà xã hội học tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung, nhận định mô hình này tạo ra một kiểu cộng đồng mới. "Việc chia sẻ bữa ăn, nuôi dạy con và hỗ trợ lẫn nhau biến 'thiên chức làm mẹ sinh học' thành 'thiên chức làm mẹ xã hội', tạo ra một mối quan hệ thân tộc kiểu mới", bà nói.

Quay trở lại Bắc Kinh, cuộc sống chung của Sun không chỉ là chia sẻ hóa đơn mà còn là cùng nhau trưởng thành. Ba người mẹ liên tục trao đổi kinh nghiệm và thẳng thắn chỉ ra thiếu sót của nhau.

"Chúng tôi như tấm gương phản chiếu lẫn nhau. Nếu tôi có vấn đề, hai người còn lại sẽ thẳng thắn chỉ ra", Sun nói.

Minh Phương (Theo Sixth Tone)