Hiến kế giải pháp tăng trưởng hai con số

Ngày 13-11, Quốc hội đã thông qua nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, trong đó đặt mục tiêu tốc độ tăng tổng sản phẩm trong nước (GDP) phấn đấu từ 10% trở lên.

Đây là lần đầu tiên từ sau Đổi mới năm 1986, Quốc hội thông qua nghị quyết đặt mục tiêu tăng trưởng GDP đạt hai con số trở lên. Tuổi Trẻ ghi nhận thêm ý kiến các đại biểu Quốc hội hiến kế để đạt được mục tiêu này.

Đại biểu Trần Văn Tuấn (Bắc Ninh):

Coi doanh nghiệp nhỏ và vừa là xương sống của nền kinh tế

Thời gian tới bên cạnh việc tiếp tục phát huy những động lực tăng trưởng từ đầu tư công, thu hút đầu tư FDI và xuất khẩu, cần nhanh chóng hiện thực hóa những quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp theo tinh thần nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Qua đó tạo động lực mạnh mẽ hơn từ khu vực kinh tế tư nhân, nhất là từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa để thúc đẩy kinh tế phát triển nhanh và bền vững. Chú trọng tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật với những cơ chế, chính sách đột phá, tạo môi trường thông thoáng, minh bạch, khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển. Nhất là về đất đai, hạ tầng, đầu tư, tài chính, tín dụng, thủ tục hành chính, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đào tạo nhân lực...

Trong đó cần khẩn trương nghiên cứu sửa đổi Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017 nhằm khắc phục một số bất cập đã bộc lộ sau hơn 7 năm triển khai thực hiện. 

Như tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa còn chung chung, chưa rõ chính sách hỗ trợ chuyên biệt về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế, chưa có ưu tiên rõ ràng đối với nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ, hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp và doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Từ đó tạo sự đột phá về phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong giai đoạn tới.

Cùng với việc xác định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia cũng cần coi doanh nghiệp nhỏ và vừa là xương sống của nền kinh tế. Vì giống với hầu hết các nước trên thế giới, tỉ lệ doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay trong tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế luôn rất cao, hiện chiếm tới 98%.

Đại biểu Lê Hữu Trí (Khánh Hòa):

Thiếu quyết liệt, hình thức sẽ khó đạt được mục tiêu

Quốc hội, Chính phủ đã mất nhiều thời gian tập trung rà soát điểm nghẽn do nút thắt của thể chế mạnh mẽ, quyết liệt, đột phá, đổi mới tư duy trong công tác lập pháp, tắc ở đâu sửa ở đó.

Thậm chí trong thời gian ngắn một luật sửa nhiều lần, một luật sửa nhiều luật, rút ngắn thời gian thông qua luật nhưng vẫn chưa khắc phục được điểm nghẽn, vướng mắc, nút thắt từ cơ chế, chính sách, pháp luật.

Nút thắt này được tháo gỡ, nút thắt khác nảy sinh, điểm nghẽn này được tháo gỡ, xuất hiện điểm nghẽn khác...

Chính sách và pháp luật sẽ khó thực thi hiệu quả trên thực tế nếu với đội ngũ cán bộ, công chức hoạch định về thực thi chính sách thiếu tầm nhìn chiến lược, thiếu bản lĩnh và trách nhiệm, thiếu tính đột phá, tính quyết liệt giải quyết công việc cho đến khi có kết quả cuối cùng.

Nếu chúng ta xác định mục tiêu rõ ràng, có tầm nhìn dài hạn, có thể chế pháp lý ổn định, thông thoáng nhưng quá trình lãnh đạo, quản lý, thực thi chính sách, pháp luật thiếu tính quyết liệt, mang tính nửa vời, nặng hô hào, hình thức sẽ khó đạt được mục tiêu trong ngắn hạn.

Điều này đặt ra cần có sự khách quan, trách nhiệm hơn trong công tác đánh giá trình độ, năng lực, trách nhiệm, đạo đức của cán bộ, công chức để bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo quản lý đủ tâm, đủ tầm để bố trí cán bộ đúng người, đúng việc.

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên):

Đầu tư nước ngoài chuyển từ số lượng sang chất lượng

Để triển khai thực hiện có hiệu quả kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, cần chuyển đổi mạnh mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu, đặt năng suất đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ làm động lực trung tâm.

Đề nghị Chính phủ tăng đầu tư cho nghiên cứu và phát triển lên ít nhất 1,5% GDP; khuyến khích doanh nghiệp trích quỹ khoa học công nghệ, miễn thuế cho doanh nghiệp nghiên cứu ứng dụng; cần có quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo quốc gia để hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ, công nghiệp hỗ trợ và chuyển đổi số.

Về thu hút đầu tư nước ngoài, phải chuyển từ thu hút bằng số lượng sang chất lượng. Theo số liệu thống kê, hơn 70% kim ngạch xuất khẩu thuộc khu vực FDI nhưng giá trị gia tăng nội địa chưa đạt như kỳ vọng.

Do vậy cần có chính sách chọn lọc, ưu tiên dự án có cam kết chuyển giao công nghệ, sử dụng nhân lực Việt Nam và liên kết với doanh nghiệp nội địa. Ví dụ như trong lĩnh vực công nghiệp điện tử và sản xuất chip bán dẫn, Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng cơ hội tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu nếu có chính sách đất đai, hạ tầng và nhân lực phù hợp.

Việc hoàn thiện thể chế pháp luật là yêu cầu đặt ra cấp thiết. Đây vẫn được xác định là điểm nghẽn của điểm nghẽn, do vậy đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát toàn bộ hệ thống văn bản luật và dưới luật, tiếp tục rà soát, cắt giảm triệt để thủ tục rườm rà để tạo thủ tục hành chính thông thoáng, thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp. Tăng tính dự báo, ổn định của chính sách, công khai, minh bạch dữ liệu kinh tế - xã hội, đồng thời cần hoàn thiện hơn thể chế để bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, vì lợi ích chung, kết hợp với kỷ luật, kỷ cương hành chính nghiêm minh.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM):

Sớm ban hành nghị định, thông tư hướng dẫn phát triển kinh tế tư nhân

Liên quan việc triển khai nghị quyết 68 của Bộ Chính trị, nghị quyết 198 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc biệt để phát triển kinh tế tư nhân. Hiện nay chúng ta thấy còn chậm trong việc ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn để doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh có điều kiện tiếp cận các nguồn lực.

Cụ thể như về đất đai, mặt bằng sản xuất, kinh doanh, thuê nhà, đất, tài sản công, hỗ trợ tài chính, tín dụng, thuế, phí ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu, hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển thương mại điện tử, hỗ trợ hình thành các doanh nghiệp lớn, các tập đoàn kinh tế tư nhân có tầm cỡ toàn cầu, có khả năng cạnh tranh với thế giới và có được nhiều kỳ lân khởi nghiệp sáng tạo.

Nhất là cần sớm thể chế cụ thể điều 5 nghị quyết 198 của Quốc hội, trong đó nguyên tắc xử lý vi phạm, giải quyết vụ việc trong kinh doanh cần ưu tiên các biện pháp về dân sự, về kinh tế và hành chính trước tiên.

Chúng ta phải kiên trì thực hiện liên tục 3 đột phá chiến lược trong nhiều năm nữa, nhất là về thể chế và đặc biệt quan tâm đến thể chế của các đô thị, các đầu tàu động lực phát triển của nền kinh tế.