Hệ thống chống ngập 200 triệu cho hầm giữ xe có thực sự hiệu quả?

Do ảnh hưởng hoàn lưu bão Bualoi, từ ngày 30/09 đến 1/10, Hà Nội xuất hiện mưa vừa, mưa to đến rất to kèm giông, gây ngập cục bộ tại nhiều khu dân cư, đô thị và vùng trũng thấp. Hệ thống thoát nước quá tải khiến nhiều hầm giữ xe của các toà nhà lớn ngập nước.

Trước tình hình đó, hình ảnh về hầm xe khô ráo tại toà nhà Ngoại Giao Đoàn (Hà Nội) nhanh chóng thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng. Trong loạt ảnh do tài khoản Nguyễn Mạnh Cường đăng tải, tấm chắn được lắp ngay lối vào hầm, giữ nước ở bên ngoài. Kết cấu gồm các tấm kim loại bắt vít cố định, kèm thanh chống xuống nền để tăng độ chắc chắn.

“Trước đây, khu nhà tôi thường dùng bao cát để chắn nước, vừa tốn công, vừa không hiệu quả. Đợt này nhờ có tấm chắn mà nước mưa không vào hầm, xe cộ an toàn hơn”, chị Dung Nguyễn, cư dân toà nhà Ngoại Giao Đàn, chia sẻ với Tri Thức - Znews.

Hệ thống chống ngập trước hầm giữ xe của toà nhà Ngoại Giao Đoàn. Ảnh: Nguyễn Mạnh Cường/Facebook.

Chi phí

Nhiều tài khoản mạng xã hội cho rằng đây là một giải pháp khá đơn giản, sáng tạo. Tuy nhiên, vẫn có nhiều câu hỏi được đặt ra như “Người dân ra vào như thế nào?”, “Tấm chắn làm từ chất liệu gì, có bền không?”.

Cùng thời điểm, TikToker Tuấn "Tự Do" cũng gây chú ý khi giới thiệu hệ thống cửa chống ngập tại nhà riêng. Theo anh, cửa hầm cao khoảng 1 m, dày 10 cm, đổ bê tông chắc chắn, chịu được va đập sóng nước do xe tải, xe buýt.

Hệ thống cửa chống ngập vận hành bằng piston thủy lực, có cảm biến tự động, khi nước tràn qua cống ở bên ngoài, cửa hầm sẽ tự mở, ngăn nước tràn vào hầm. Ngoài ra, hệ thống này còn có máng thu nước, hố ga ngầm và hai máy bơm công suất lớn để đẩy nước ra ngoài.

Theo TikToker, chi phí lắp cửa và thiết bị khoảng 180-200 triệu đồng, nếu tính cả phần thô và máy bơm, số tiền có thể lên đến gấp đôi. Chia sẻ này khiến nhiều người trầm trồ, tò mò. Nhưng thực tế, cửa chống ngập cảm biến không phải thiết kế mới, mà đã được sử dụng từ nhiều năm trước.

Ưu điểm của loại cửa này là tự động phát hiện mực nước và đóng lại nhanh chóng. Tuy nhiên, các bộ phận như piston thuỷ lực, cảm biến có nguy cơ bị mòn, hỏng hoặc bám bẩn. Nếu không được bảo trì thường xuyên, cửa có thể trục trặc đúng lúc cần nhất.

TikToker Tuấn "Tự Do" cho biết hệ thống chống ngập hoạt động tốt trong những ngày mưa lớn. Ảnh cắt từ clip.

Giải pháp tạm thời

Trên thị trường, cửa chống ngập cảm biến dài 3-4 m có giá khoảng 150 triệu đồng và có thể chênh lệch tuỳ theo từng thiết kế cụ thể.

Chia sẻ với Tri thức - Znews, kiến trúc sư Trình Phương Quân, thạc sĩ Kỹ thuật xây dựng và Môi trường, Đại học Stanford (Mỹ), cho rằng, việc chắn nước chỉ là giải pháp tạm thời, không phải phương án triệt để. Vì khi chặn ở một chỗ, nước sẽ dồn sang những nơi khác. Để chống ngập bền vững, đô thị cần đầu tư đồng bộ hệ thống thoát nước, kết hợp giải pháp phân tán (Decentralized) thay vì chỉ dựa vào hệ thống cống chính như hiện tại.

Tại Singapore, Cơ quan Nước Quốc gia PUB (Public Utilities Board) đã thực hiện dự án Hầm trữ nước Stamford (SDT - Stamford Detention Tank) để lưu trữ tạm thời nước mưa từ các cống rãnh khi có mưa lớn. Nước mưa dư thừa sẽ chảy từ cống sau đó được dẫn vào hầm. SDT có thể chứa tới 38.000 m3. Lượng nước này sẽ được rút hết trong 4 giờ để sẵn sàng cho trận mưa lớn tiếp theo.

Detention Tank (tạm dịch: Hầm trữ nước) giúp giảm tải cho hệ thống cống hiện hữu. Khi nước rút, có thể bơm ngược trở lại cống hoặc tận dụng để tưới cây.

“Việc hạn chế ngập lụt không thể giải quyết đơn giản bằng một vài biện pháp nhỏ lẻ, mà cần đầu tư và kết hợp nhiều biện pháp, trong thời gian lâu dài với kế hoạch rõ ràng. Tùy theo tình hình của từng quốc gia, ngân sách, mức độ phát triển, đặc điểm địa hình và khí hậu, chúng ta có thể lựa chọn các biện pháp phù hợp với tình hình địa phương”, kiến trúc sư Trình Phương Quân cho biết.