Hàng loạt ưu đãi cho nhà ở xã hội từ 1.6

Chiều 29.5, với 461/463 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, có hiệu lực thi hành từ 1.6 và kéo dài trong 5 năm.
Doanh nghiệp được thuê NƠXH cho công nhân
Theo nghị quyết, người làm việc cách xa nơi ở của mình nếu muốn được mua, thuê mua nhà ở xã hội (NƠXH) phải đáp ứng điều kiện là chưa được mua hoặc thuê mua NƠXH, chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc. Căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh quy định chi tiết đối với các trường hợp "có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc".
Doanh nghiệp (DN), hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã (gọi chung là DN), cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp công lập được thuê NƠXH của chủ đầu tư dự án để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, người lao động (NLĐ) của mình ở, bao gồm cả công nhân, NLĐ là người nước ngoài.
DN sản xuất trong khu công nghiệp được thuê nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp để bố trí cho công nhân, NLĐ của mình ở, bao gồm cả công nhân, NLĐ là người nước ngoài.
DN, đơn vị sự nghiệp công lập được hạch toán chi phí thuê nhà vào chi phí sản xuất, kinh doanh, khoản chi sự nghiệp thường xuyên hoặc chi hợp pháp khác, nhưng không được sử dụng ngân sách để thanh toán tiền thuê nhà. Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội được bố trí ngân sách để thuê NƠXH cho đối tượng được hưởng lương từ ngân sách khi có dự toán được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Đặc biệt, nghị quyết dành hàng loạt cơ chế ưu đãi để thu hút các DN tham gia đầu tư xây dựng NƠXH. Điển hình là giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu, việc này giúp cắt giảm được khoảng 200 ngày, tương ứng khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành.
Nghị quyết cũng không yêu cầu thực hiện bước lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, qua đó cắt giảm được 65 ngày. Đồng thời, không yêu cầu phải thực hiện quy trình đấu thầu rộng rãi đối với các gói thầu lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng mà được áp dụng quy trình chỉ định thầu rút gọn, qua đó cắt giảm thủ tục từ 45 - 105 ngày.
Sau khi hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng, chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện kiểm toán, quyết toán và gửi hồ sơ đến cơ quan chuyên môn cấp tỉnh để kiểm tra, từ đó giúp cắt giảm thủ tục từ 30 - 90 ngày so với quy định hiện hành.
Quy định chặt điều kiện cho vay đặc biệt lãi suất 0%
Sáng cùng ngày, góp ý luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Các tổ chức tín dụng, ĐB Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận) tán thành việc chuyển thẩm quyền cho vay đặc biệt với lãi suất 0%, không có tài sản đảm bảo từ Thủ tướng cho Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Tuy nhiên, ông Thông đề nghị quy định cụ thể việc cho vay đặc biệt lãi suất 0% chỉ áp dụng cho tổ chức tín dụng thuộc diện kiểm soát đặc biệt, tái cơ cấu bắt buộc hoặc có ảnh hưởng hệ thống đến sự ổn định tài chính quốc gia. Đồng thời, bổ sung cơ chế giám sát, công khai và đánh giá hiệu quả việc sử dụng nguồn vay đặc biệt này.
Cạnh đó, dù tán thành với đề xuất luật hóa các quy định đang thí điểm tại Nghị quyết 42 năm 2017 (về xử lý nợ xấu), cho phép các tổ chức tín dụng được thu giữ tài sản bảo đảm (TSBĐ) không cần qua tòa án, song ông Thông kiến nghị chỉ cho phép thu giữ TSBĐ trong các trường hợp bên bảo đảm có thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng, tài sản không bị tranh chấp và đang trong diện hợp pháp thu giữ. Đồng thời, cần quy định cụ thể cơ chế giám sát, quyền khiếu nại của bên bảo đảm (người vay).
Giải trình sau đó, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng khẳng định, việc cho vay không có TSBĐ và lãi suất 0% không phải thường xuyên mà phải là trường hợp rất đặc biệt. Ngay cả trường hợp can thiệp sớm với các ngân hàng có rủi ro, NHNN vẫn cho vay có lãi suất. Theo Thống đốc, việc cho vay đặc biệt lãi suất 0% chỉ thực hiện khi xảy ra rút tiền hàng loạt tại NH; hoặc khi thực hiện tái cơ cấu các NH 0 đồng như thời gian qua.
Với vấn đề thu giữ TSBĐ, bà Hồng nhấn mạnh, việc luật hóa các quy định thí điểm tại Nghị quyết 42 sẽ cho phép xử lý nợ xấu được thuận lợi, hiệu quả hơn và bảo vệ người cho vay, đồng nghĩa với việc bảo vệ người gửi tiền. Việc xử lý các khoản nợ xấu đang bị ách tắc sẽ giúp luân chuyển dòng vốn để NH có thể cho nhiều khách hàng vay và hạ lãi suất cho vay.