Hàn Quốc 'cho mượn' cả một thành phố để phát triển AI toàn diện

Hàn Quốc 'cho mượn cả thành phố Gwangju', biến nơi đây thành phòng thí nghiệm mở để doanh nghiệp, viện nghiên cứu có thể thử nghiệm, huấn luyện và triển khai các ứng dụng AI trong thực tiễn.

Trong cuộc đua toàn cầu về trí tuệ nhân tạo (AI), nhiều quốc gia đang chuyển hướng từ phát triển công nghệ tổng quát sang mô hình AI ngành dọc - những ứng dụng chuyên biệt theo từng lĩnh vực như y tế, sản xuất, năng lượng hay giao thông. Cách tiếp cận này không chỉ giúp tối ưu nguồn lực mà còn thúc đẩy năng suất và đổi mới sáng tạo trong từng ngành nghề cụ thể.

Tại Mỹ, bang Michigan đang gắn AI với ngành ôtô truyền thống, tạo ra thế hệ xe tự hành và hệ thống sản xuất thông minh. Ở Trung Quốc, Hàng Châu trở thành “thung lũng AI” nhờ tập trung các công ty như Alibaba, DeepSeek cùng hệ thống dữ liệu và hạ tầng điện toán công cộng do nhà nước đầu tư. Toronto (Canada) và Thâm Quyến (Trung Quốc) cũng nổi bật với mô hình tương tự, khi các viện nghiên cứu, doanh nghiệp và chính quyền địa phương phối hợp tạo thành cụm đổi mới lấy AI làm hạt nhân.

Trong bức tranh toàn cầu đó, Hàn Quốc nổi lên với mô hình cụm AI Gwangju – một cấu trúc hiếm hoi sở hữu đầy đủ năm yếu tố cốt lõi cho phát triển trí tuệ nhân tạo: hạ tầng tính toán quy mô lớn, hỗ trợ R&D, đào tạo nhân lực, chính sách phát triển doanh nghiệp và điều phối hiệu quả từ chính phủ.

Theo ông Oh Sang-jin, Giám đốc Đơn vị Hợp tác Công nghiệp Al Gwangju, cụm AI Gwangju được ví như “phòng thí nghiệm mở” của Hàn Quốc. Thành phố dành hơn 3.300 cơ sở hạ tầng công cộng cho việc thử nghiệm và phát triển các mô hình AI, khuyến khích doanh nghiệp, viện nghiên cứu, người dân tham gia chia sẻ dữ liệu thực tế để huấn luyện và kiểm chứng thuật toán. Trung tâm dữ liệu AI của Gwangju – vận hành từ năm 2023 – sở hữu năng lực xử lý 88,5 petaflops, nằm trong nhóm 30 trung tâm lớn nhất thế giới, hỗ trợ hơn 2.200 dự án và giúp hơn 300 dịch vụ AI thương mại ra đời.

Bên cạnh đó, thành phố còn có Trường AI (AI School) đào tạo hơn 1.200 học viên, các phòng thí nghiệm mô phỏng lái xe tự hành, trung tâm nghiên cứu năng lượng tái tạo và chương trình ươm tạo doanh nghiệp đã hỗ trợ hơn 700 startup trong 5 năm. Gwangju hiện được Hàn Quốc xem là thành phố thử nghiệm AI quốc gia, hướng tới đầu tư thêm 600 tỷ won trong 5 năm tới để phát triển ba mũi nhọn: AI phục vụ đời sống đô thị, AI cho ngành di động, và AI năng lượng tái tạo.

Khẩu hiệu “Chúng tôi cho bạn mượn cả Gwangju” thể hiện triết lý mở của thành phố – sẵn sàng cung cấp hạ tầng, dữ liệu và không gian thử nghiệm để mọi tổ chức có thể phát triển, kiểm chứng và triển khai các sản phẩm AI. Mô hình này đang trở thành hình mẫu cho nhiều địa phương khác của Hàn Quốc trong việc kết hợp giữa nhà nước, doanh nghiệp và học viện để xây dựng cụm AI bền vững.

Cơ hội hợp tác Việt Nam – Hàn Quốc trong kỷ nguyên AI

Việt Nam và Hàn Quốc đều đang bước vào giai đoạn tăng tốc phát triển trí tuệ nhân tạo. Hàn Quốc đã ban hành Luật AI quốc gia và đầu tư mạnh vào hạ tầng tính toán, trong khi Việt Nam vừa công bố Chiến lược AI mới với mục tiêu đến năm 2045 nằm trong nhóm 10 quốc gia dẫn đầu thế giới và xây dựng trung tâm siêu tính toán AI quốc gia cùng cơ sở dữ liệu mở dùng chung.

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Minh, Việt Nam xem AI là “hạ tầng trí tuệ của quốc gia”, cam kết phát triển theo hướng mở, mã nguồn mở và ưu tiên AI toàn dân, toàn diện. Doanh nghiệp Hàn Quốc được kêu gọi cùng đầu tư vào hạ tầng số, trung tâm dữ liệu AI và phát triển các giải pháp chuyên biệt cho thị trường 100 triệu dân, trong khi các viện, trường Hàn Quốc có thể hợp tác chặt chẽ cho nghiên cứu, phát triển và đào tạo 50.000 kỹ sư AI cho Việt Nam.

Sự tương đồng về tầm nhìn mở ra cơ hội hợp tác lớn. Hàn Quốc có thế mạnh về công nghệ lõi, vốn và kinh nghiệm quản trị; Việt Nam có thị trường rộng, nguồn nhân lực trẻ và chính sách hỗ trợ mạnh mẽ. Nếu kết hợp, hai nước có thể cùng phát triển các mô hình AI chuyên biệt trong sản xuất, y tế, giáo dục và đô thị thông minh, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm trong quản trị dữ liệu, thử nghiệm và đào tạo nhân tài.