Hai trường Ivy League trong vòng xoáy căng thẳng với chính quyền Mỹ

Rạng sáng qua (giờ VN), chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump lần lượt có động thái mới đối với hai thành viên Ivy League là ĐH Harvard và ĐH Columbia.
Sau khi một thẩm phán chặn nỗ lực của Nhà Trắng nhằm tước quyền tuyển sinh quốc tế của ĐH Harvard, Tổng thống Trump đã dùng biện pháp khác để ngăn các tân sinh viên quốc tế theo học tại trường. Còn ĐH Columbia đối mặt nguy cơ bị tước công nhận.
Sinh viên quốc tế khó tới Harvard
Trong sắc lệnh ban hành ngày 5.6 (giờ VN), Tổng thống Trump chỉ đạo Bộ Ngoại giao Mỹ ngăn chặn việc nhập cảnh của các công dân nước ngoài đến học tập hoặc tham gia chương trình trao đổi tại ĐH Harvard. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng được yêu cầu cân nhắc từng trường hợp cụ thể để đưa ra quyết định có nên thu hồi thị thực của những công dân nước ngoài đang học Harvard và đang ở Mỹ theo dạng thị thực F, M hoặc J hay không.
Bên cạnh đó, sắc lệnh vẫn cho phép những trường hợp ngoại lệ được đến ĐH Harvard, nhưng phải nhận được sự đồng ý của Ngoại trưởng Rubio, Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem, hoặc những người được chỉ định tương ứng. Sắc lệnh có hiệu lực ngay lập tức và được đánh giá gia hạn sau 90 ngày. Nếu không, sắc lệnh này sẽ hết hạn trong vòng 6 tháng. Sắc lệnh không áp dụng cho những sinh viên nước ngoài đang theo học tại những trường đại học khác thông qua Chương trình sinh viên và khách trao đổi (SEVP).
Chỉ đạo của Tổng thống Trump là lời đáp trả trực diện đối với phán quyết của thẩm phán Allison D. Burroughs thuộc tòa án quận Massachusetts, người vào tháng trước cho biết sẽ chặn nỗ lực của Bộ An ninh Nội địa Mỹ nhằm ngăn cản ĐH Harvard tuyển sinh viên quốc tế. Với sắc lệnh mới, nếu không thể ngăn chặn việc cấp thị thực cho sinh viên ĐH Harvard, chính quyền Mỹ sẽ ngăn chặn họ nhập cảnh.
Trước động thái trên của chính quyền Tổng thống Trump, ông Jason Newton, phát ngôn viên ĐH Harvard, khẳng định trường sẽ tiếp tục thực thi các bước bảo vệ quyền của các sinh viên và học giả quốc tế, theo AFP. Về việc Washington cấm nhập cảnh sinh viên quốc tế theo học tại ĐH Harvard, Tân Hoa xã dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm tuyên bố Bắc Kinh phản đối hành vi chính trị hóa giáo dục.
ĐH Columbia nguy cơ bị tước công nhận
Cùng ngày, Bộ Giáo dục Mỹ cho biết đã báo với Ủy ban Giáo dục bậc cao vùng Trung Đại Tây Dương, tổ chức kiểm định để cấp công nhận cho ĐH Columbia, về việc trường này đã không còn đáp ứng những tiêu chuẩn cần thiết theo luật định, theo AFP. Politico dẫn lời Bộ trưởng Giáo dục Mỹ Linda McMahon khẳng định giới lãnh đạo ĐH Columbia đã có hành động thờ ơ trước những hành vi quấy rối sinh viên Do Thái sau khi cuộc xung đột ở Dải Gaza bùng nổ ngày 7.10.2023, qua đó "tước đoạt quyền tiếp cận bình đẳng của những sinh viên này trước các cơ hội giáo dục theo luật định". Trong thông báo phản hồi, ĐH Columbia cho hay đã nhận thức được quan ngại của Bộ Giáo dục Mỹ và đang làm việc trực tiếp với tổ chức kiểm định để có biện pháp xử lý thích hợp. Trường cũng khẳng định luôn cam kết chống lại chủ nghĩa bài Do Thái tại khuôn viên trường.
Vẫn chưa rõ động thái của tổ chức kiểm định. Trong trường hợp ĐH Columbia bị tước công nhận, trường sẽ mất đi nguồn trợ cấp tài chính liên bang dành cho sinh viên và buộc sinh viên phải chuyển sang trường khác được công nhận. Politico cho biết hiện khoảng 24% số sinh viên năm nhất trong năm học tới của trường nhận được quỹ Pell Grant, khoản trợ cấp của chính phủ dành cho những sinh viên đến từ những gia đình có thu nhập thấp nhất của Mỹ.