Hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đua nhau 'giành đất' trước bầu cử

Đảng Cộng hòa đang thúc đẩy thông qua việc vẽ lại bản đồ khu vực bầu cử để gia tăng khả năng chiến thắng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sang năm, trong khi đảng Dân chủ cũng có nước đi đối phó.

Cuộc đấu trí giữa hai chính đảng Mỹ diễn ra trước khi nước này bước vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2026. Tổng thống Donald Trump và đảng Cộng hòa đang tìm cách duy trì, thậm chí mở rộng thế đa số tại Hạ viện (219 - 212 và có 4 ghế đang bỏ trống) để thúc đẩy kế hoạch chính sách cũng như ngăn chặn những nỗ lực điều tra tiềm tàng từ đảng Dân chủ nhằm vào ông nếu phe đối thủ giật được Hạ viện như hồi năm 2018, theo truyền thông Mỹ.

Căng thẳng tại Texas

Đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện bang Texas, đang thúc đẩy thông qua kế hoạch được Tổng thống Trump ủng hộ là vẽ lại bản đồ phân chia khu vực bầu cử, có thể giúp họ giành thêm 5 ghế Hạ viện Mỹ từ tay đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử năm sau, theo AFP.

Hành động này tuy gây tranh cãi nhưng không sai luật. Texas cũng như các tiểu bang khác, thường vẽ lại bản đồ khu vực bầu cử mỗi 10 năm sau cuộc thống kê dân số quốc gia. Lần này, bang Texas thúc đẩy việc vẽ lại khi bản đồ hiện hành mới được thông qua 4 năm trước. Việc chia lại bản đồ giữa kỳ thỉnh thoảng vẫn diễn ra nhưng chỉ khi có sự thay đổi quyền lực tại cơ quan lập pháp bang.

Để ngăn chặn kế hoạch nêu trên, hơn 50 nhà lập pháp của đảng Dân chủ thuộc Hạ viện bang Texas đã rời khỏi bang này để cản trở cuộc bỏ phiếu mà họ nhiều khả năng sẽ thua cuộc bởi đảng Cộng hòa đang nắm thế đa số.

Tại phiên họp ngày 4.8 ở TP.Austin, Chủ tịch Hạ viện bang Texas Dustin Burrows ký lệnh dân sự để bắt những nhà lập pháp Dân chủ đã bỏ sang các bang như Illinois, New York hay Massachusetts. Tuy nhiên, lệnh bắt chỉ có hiệu lực trong phạm vi tiểu bang và việc vắng họp không phải là tội hình sự để nhà chức trách Texas có thể yêu cầu các bang khác cho phép dẫn độ, theo Reuters.

Reuters dẫn lời một quan chức Nhà Trắng cho biết Tổng thống Trump ủng hộ và kêu gọi Thống đốc Texas Greg Abbott "làm bất cứ điều gì cần thiết" để thông qua bản đồ mới. Ông Abbott cảnh báo các nghị sĩ bỏ đi có thể bị phế truất và đối diện cáo buộc nhận hối lộ nếu nhận tiền quyên góp để đóng mức phạt vắng mặt 500 USD mỗi ngày.

Đảng Dân chủ đáp trả

Tại bang California, các thành viên đảng Dân chủ được khuyến khích bởi Thống đốc Gavin Newsom cũng đang xem xét vẽ lại bản đồ khu vực bầu cử để tăng khả năng chiến thắng của các ứng viên của mình nhằm đáp trả động thái tại Texas. AP dẫn nguồn tin cho biết bản đồ mới của đảng Dân chủ có thể giúp họ giật 5 ghế Hạ viện từ tay đối thủ. Bang California được phân bổ 52 ghế tại Hạ viện Mỹ và hiện nay đảng Dân chủ giữ 43 ghế.

Ông Newsom nói rằng giả sử kế hoạch tại California được 2/3 thành viên lập pháp bang ủng hộ, nó sẽ chỉ được đưa ra để cử tri bỏ phiếu vào tháng 11 nếu Texas không dừng nỗ lực của họ. Các thống đốc thuộc đảng Dân chủ tại các bang như Illinois, Maryland, New Jersey và New York gợi ý sẽ xem xét khả năng vẽ lại bản đồ khu vực bầu cử tại địa phương để tăng số ghế nghiêng về đảng Dân chủ, trong khi các tiểu bang khác đang do đảng Cộng hòa kiểm soát cũng cân nhắc làm theo Texas, theo CNN.

Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ Ken Martin ngày 4.8 cho rằng điều mà phe đối thủ đang làm là "chiếm đoạt quyền lực vi hiến". "Nếu họ ban hành bản đồ này và thông qua thành luật, tôi mong đợi các thống đốc Dân chủ sẽ đặt mọi lựa chọn có thể lên bàn và đáp trả tương xứng", ông Martin tuyên bố.