Google mới là người quyết định khi nào Windows 10 thực sự 'chết'

Microsoft 'khai tử' Windows 10, nhưng Google mới là người nắm giữ 'nút nguồn' của hệ điều hành này.

Microsoft đã chính thức kết thúc hỗ trợ cho Windows 10 vào giữa tháng này. Về lý thuyết, điều này có nghĩa là hệ điều hành này đã 'chết' và người dùng phải nhanh chóng nâng cấp lên Windows 11. Tuy nhiên, nếu nhìn vào lịch sử, 'cái chết' trên giấy tờ của Microsoft không phải là hồi kết thực sự. Người nắm giữ quyền phán quyết cuối cùng, trớ trêu thay, lại chính là Google.

Windows 10 chỉ bị 'khai tử' trên giấy tờ

Khi Microsoft tuyên bố kết thúc hỗ trợ, họ muốn nói đến hai điều là không còn cập nhật tính năng và quan trọng hơn là không còn cập nhật bảo mật. Sử dụng một hệ điều hành có sức phòng thủ yếu kém trước vô vàn mối đe dọa từ internet rõ ràng là một rủi ro lớn.

Tuy nhiên, thực tế lại không quá đáng sợ như vậy. Người dùng vẫn có thể trả phí cho các bản cập nhật bảo mật mở rộng (ESU) hoặc dựa vào các dịch vụ bên thứ ba như 0patch. Hơn nữa, lịch sử đã chứng minh với Windows XP và Windows 7, hàng triệu người dùng vẫn 'bám trụ' với hệ điều hành của mình rất lâu sau ngày kết thúc hỗ trợ chính thức - hoặc vì họ không biết, không quan tâm, hoặc đơn giản là không có lựa chọn.

Hãy cùng nhìn lại quá khứ từ hệ điều hành tiền nhiệm Windows 7. Thứ đã thực sự giết chết nó không phải là Microsoft. Đó là Google. Vào năm 2023, Google đã chính thức ngừng hỗ trợ nhân (engine) Chromium cho Windows 7. Ngay lập tức, Windows 10 trở thành yêu cầu tối thiểu để chạy bất kỳ phần mềm nào dựa trên Chromium.

Bạn có thể nghĩ điều này chỉ ảnh hưởng đến trình duyệt Chrome, nhưng bạn đã nhầm. Chromium là 'xương sống' của một hệ sinh thái phần mềm khổng lồ. Nó không chỉ cung cấp năng lượng cho các trình duyệt đối thủ (như Microsoft Edge, Opera) mà còn là nền tảng cho các ứng dụng Electron - chính là các công cụ rất nhiều người sử dụng mỗi ngày như Discord, Slack, Spotify, Visual Studio Code và vô số ứng dụng khác.

Khi Chromium không còn hỗ trợ Windows 7, các nhà phát triển ứng dụng này không còn lựa chọn nào khác ngoài việc 'bỏ rơi' người dùng.

Vì sao Chromium nắm giữ chìa khóa của Windows?

Hầu hết người dùng phổ thông không quá lo lắng về các cảnh báo an ninh mạng. Họ chỉ thực sự hành động khi các ứng dụng quen thuộc hằng ngày của họ ngừng hoạt động.

Đây chính là lúc quyền lực của Google thể hiện. Chromium đã trở thành 'mô liên kết' quan trọng đến mức không một người dùng Windows nào có thể thoát khỏi ảnh hưởng của nó. Bạn không thể chuyển sang dùng phiên bản web của Discord hay Slack, vì trình duyệt của bạn (cũng dựa trên Chromium) cũng sẽ ngừng hoạt động. Vì vậy, ngay khi Google tuyên bố ngừng hỗ trợ Windows 10 cho Chromium, đó mới là ngày tàn thực sự bắt đầu cho hệ điều hành này.

Chắc chắn nhiều người sẽ tiếp tục dùng Windows 10 vì vô số lý do như sự thờ ơ, các giải pháp bảo mật chắp vá và đặc biệt là các doanh nghiệp lớn, vốn là những nơi không thể chỉ nhấn nút Update cho hàng ngàn máy tính mà không gây ra sự cố.

Lần này, rào cản còn lớn hơn khi Windows 11 có yêu cầu phần cứng khá nghiêm ngặt. Không giống như trước đây (chỉ cần cập nhật phần mềm), nhiều người dùng Windows 10 sẽ phải mua một chiếc máy tính hoàn toàn mới nếu muốn 'lên đời'.

Chính vì rào cản phần cứng này, Google có thể sẽ phải gia hạn 'án tử' cho Windows 10 nhiều lần, giống như họ đã làm với Windows 7. Nhưng cuối cùng, làn sóng nâng cấp thực sự sẽ chỉ xảy ra khi người dùng nhận được thông báo: "Ứng dụng của bạn không còn được hỗ trợ", chứ không phải khi Microsoft cảnh báo về tin tặc.