'Giáp lông nhím' giúp xe tăng Nga chống chịu hàng chục drone Ukraine

Video do Quân đoàn số 19 lục quân Ukraine công bố hồi giữa tháng cho thấy hàng loạt thiết bị bay không người lái góc nhìn thứ nhất (drone FPV) tập kích một xe tăng Nga. Phương tiện được trang bị giáp lồng và nhiều búi sợi kim loại chĩa ra bên ngoài.

Drone Ukraine tập kích mục tiêu từ nhiều hướng, nhưng không thể vô hiệu hóa nó, cho đến khi một phi cơ nhắm vào bộ xích và khiến nó mất khả năng cơ động. Kíp xe Nga sau đó rời bỏ phương tiện và rút lui an toàn, trong khi binh sĩ Ukraine huy động thêm nhiều chiếc drone để phá hủy hoàn toàn mục tiêu.

"Với những ai hay chế giễu xe tăng mai rùa và cho rằng drone là vũ khí kỳ diệu khiến thiết giáp trở nên lỗi thời, hãy nhìn số lượng drone cần để phá hủy một xe tăng được gia cố giáp", Jonpy, tài khoản chuyên phân tích tình báo nguồn mở trên mạng xã hội X, nêu quan điểm.

Xe tăng và thiết giáp Nga bắt đầu được gắn các búi sợi kim loại hoặc thanh thép, được ví như lông nhím, từ hồi tháng 5.

David Hambling, bình luận viên quân sự của tạp chí Forbes, cho rằng đây biện pháp mới nhất nhằm đối phó drone FPV tự sát, tương tự giáp lồng hay lưới thép trước đây. Các búi kim loại sẽ làm vướng drone hoặc phá hỏng cánh quạt để ngăn chúng lao vào xe, đồng thời kích hoạt dây kíp ở mũi phi cơ và khiến đầu đạn phát nổ trước khi chạm đến vỏ giáp.

Hồi tháng 7, binh sĩ thuộc Lữ đoàn Cơ giới số 28 Ukraine thừa nhận phải sử dụng khoảng 70 drone tự sát để phá hủy xe tăng Nga trang bị giáp lông nhím, do rất khó phát hiện điểm yếu để xuyên phá. Video được công bố khi đó cho thấy ít nhất một drone mắc kẹt trên nóc xe do vướng búi kim loại.

Hãng tin RIA Novosti hồi tháng 8 đăng video xe tăng T-72 làm nhiệm vụ mở đường cho đồng đội tấn công cứ điểm Ukraine gần làng Malaya Tokmachka thuộc tỉnh Zaporizhzhia.

Trung đoàn trưởng với hô hiệu Kabarda cho biết kíp xe đã vượt quãng đường 18 km, dọn sạch bãi mìn dù hứng chịu đòn tấn công liên tiếp của 24 drone Ukraine. Trưởng xe có hô hiệu Surgut nói rằng chiếc T-72 chỉ bị đứt xích bên phải do 3-4 quả mìn phát nổ liên tiếp ở cuối hành trình. Cả 3 thành viên kíp lái đều sơ tán an toàn và được trao thưởng khi về căn cứ.

Michael, chỉ huy đơn vị drone Typhoon thuộc Vệ binh Quốc gia Ukraine, cho biết ngay cả xe tăng Nga nguyên bản cũng có thể chống chịu đòn đánh từ nhiều drone tự sát, chứ chưa nói đến xe tăng mang giáp mai rùa hay lông nhím. Anh thừa nhận đôi khi phải mất hàng chục drone để tiêu diệt một mục tiêu, nhất là khi chúng sở hữu lớp giáp kiên cố và các biện pháp phòng thủ chủ động.

Drone FPV thường được trang bị đầu đạn nặng 2-4 kg, nhỏ hơn rất nhiều so với đạn pháo hay tên lửa chống tăng chuyên biệt. Một số chuyên gia quân sự cho rằng drone FPV không đủ uy lực để sát thương xe tăng đã được gia cố, song Michael không đồng tình.

"Vấn đề không phải kích cỡ đầu đạn mà là độ chính xác và năng lực xuyên phá. Ngay cả đầu đạn cỡ nhỏ cũng có khả năng gây sát thương lớn nếu được điều khiển bởi phi công tài năng, người nắm rõ vị trí có giáp mỏng nhất", anh cho hay.

Dù vậy, đây lại là thách thức với lực lượng Ukraine khi phải đối phó với "xe tăng lông nhím" Nga. Bộ giáp dạng này khiến phi công drone rất khó phát hiện điểm yếu để nhắm mục tiêu. Lực lượng Ukraine trước đó chưa từng chạm trán loại giáp này và lãng phí rất nhiều drone trong lúc tìm cách vượt qua những búi kim loại dày đặc.

"Dường như xe tăng đang tiến hóa theo hướng được bao phủ toàn bộ bằng lớp gai kim loại dày, khiến drone không còn đường tiếp cận. Dù vậy, điều này không có nghĩa là drone đã trở nên vô dụng", Hambling cho hay.

Brian Davis, CEO của Kraken Kinetics, công ty Mỹ chuyên sản xuất đầu đạn cho drone cỡ nhỏ, nhận định giáp dạng lông nhím phát huy tác dụng do drone FPV hiện chủ yếu lắp đầu đạn nổ lõm xuyên giáp (HEAT). Nó sẽ phóng ra dòng kim loại mảnh có tốc độ cao, đủ mạnh để xuyên qua lớp thép dày, song đòi hỏi khoảng cách nhất định giữa đầu đạn và mặt giáp để đạt hiệu quả cao nhất.

"Nếu nằm ngoài khoảng cách này, dòng kim loại sẽ bị kéo giãn và phân tách thành các hạt, mất khả năng xuyên giáp", ông cho hay.

Ông cho rằng biện pháp khắc chế giáp lông nhím là đầu nổ xuyên tự định hình (EFP), có khả năng sát thương ở tầm xa hơn HEAT và không đòi hỏi khoảng cách tối ưu đến vỏ giáp. "Đầu đạn EFP thường phù hợp hơn để đối phó phương tiện được trang bị giáp lồng, lưới thép", Davis cho hay.

Hambling cũng nhận định đầu đạn EFP sẽ không gặp khó khăn khi tập kích phương tiện được gia cố giáp. Loại đầu đạn này đã xuất hiện tại chiến trường Ukraine, nổi bật là trên UAV tự sát Lancet trang bị cảm biến LIDAR chuyên dùng để phá hủy thiết giáp gắn giáp lồng, lưới thép.

Theo Michael, Nga đã thay đổi chiến thuật và ít khi triển khai xe tăng, chủ yếu sử dụng bộ binh. Do đó, drone Ukraine vẫn ưu tiên dùng đầu đạn HEAT hoặc nổ mảnh để nhắm mục tiêu vào phương tiện hạng nhẹ và binh sĩ, thay vì mang đầu nổ EFP.

"Nếu giáp lông nhím trở nên phổ biến, nhiều khả năng chúng ta sẽ sớm chứng kiến cảnh đầu đạn EFP tập kích nó. Hiện tại, đầu đạn HEAT cỡ nhỏ trên drone FPV vẫn phát huy hiệu quả khi tập kích các mục tiêu thường gặp", cây viết của Forbes cho hay.

Phạm Giang (Theo Forbes)