Giá vàng đột ngột tăng vọt

Giá vàng trong nước đột ngột tăng mạnh, tiến lên gần mức kỷ lục lập hồi tháng 4. Như vậy giá vàng trong nước lại đang ngày càng đắt đỏ so với thế giới trong bối cảnh cơ quan quản lý được giao kéo giá xuống. Tại sao có nghịch lý này?

Nhiều nguyên nhân đẩy giá tăng vọt

Giá vàng miếng SJC cuối tuần qua tăng vọt từ 1,6 - 2,1 triệu đồng mỗi lượng, trong đó giá bán ra tăng mạnh hơn so với mua vào. Các công ty như SJC, PNJ, Doji, Bảo Tín Minh Châu… mua vào với giá 121,5 triệu đồng/lượng, bán ra 123,5 triệu đồng/lượng. Đây là mức cao nhất kể từ cuối tháng 4 đến nay và cách mức giá kỷ lục từ 500.000 - 900.000 đồng mỗi lượng.

Tương tự, giá vàng nhẫn cũng tăng mạnh khoảng 1 triệu đồng/lượng, Công ty SJC mua vào 116,5 triệu đồng, bán ra 119,1 triệu đồng; Công ty Phú Quý mua vào 116,2 triệu đồng, bán ra 119,2 triệu đồng; Tập đoàn Doji mua vào 117 triệu đồng, bán ra 119,5 triệu đồng. Công ty Bảo Tín Minh Châu có giá bán vàng nhẫn ở mức cao nhất thị trường khi lên 120,2 triệu đồng, còn mua vào 117,2 triệu đồng.

Lý giải về việc giá vàng trong nước đột ngột tăng cao, đại diện Công ty SJC cho rằng do sức mua trên thị trường xuất hiện trở lại. Dù không quá cao nhưng vì không có người bán ra nên giá tăng nhanh so với những ngày trước đó. Trong khi đó, chuyên gia vàng Dương Anh Vũ nhận định nguyên nhân khiến giá vàng trong nước tăng mạnh đến từ giá trên thị trường thế giới tăng vọt vào phiên giao dịch cuối tuần qua. Với mức tăng thêm 2,2%, mỗi ounce vàng đã thêm hơn 70 USD, lên 3.363 USD/ounce. 

Trong tuần qua, giá vàng thế giới chao đảo khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) quyết định giữ nguyên lãi suất. Lúc đầu, giá vàng mất 1%, tương ứng 30 USD mỗi ounce sau quyết định này, xuống 3.280 USD/ounce. Thế nhưng đến cuối tuần, dữ liệu việc làm của Mỹ gây thất vọng khiến lực mua trên thị trường vàng gia tăng, kéo giá lên 2,2%. Công cụ FedWatch của Công ty tài chính CME (Mỹ) hiện cho thấy 90% khả năng lãi suất sẽ được cắt giảm vào tháng 9. Thị trường cũng thấy 50% khả năng lãi suất sẽ giảm một điểm phần trăm trước khi kết thúc năm. Một động lực quan trọng khác thúc đẩy sự phục hồi của giá vàng trong tuần là nhu cầu đầu tư mạnh mẽ. Các nhà đầu tư một lần nữa chuyển sang vàng để bảo vệ tài sản trong bối cảnh kinh tế thế giới có nhiều biến động.

Ngoài ra, không thể không kể đến tác động chưa lường trước của lạm phát. Đến thời điểm này, biểu thuế quan mới dành cho các đối tác đã được Mỹ công bố gần hết, chỉ còn 2 quốc gia Trung Quốc và Mexico hoãn 90 ngày. Với diễn biến này, chắc chắn vật giá tại Mỹ sẽ tăng, chỉ là chưa biết tăng đến mức nào. Như vậy, giá vàng thế giới có cơ sở để tăng trong ngắn hạn, cụ thể là hướng đến mức 3.480 USD/ounce. Khi đã chạm mức này, việc giá vàng có vượt đỉnh cũ hay không sẽ phụ thuộc vào điều kiện vĩ mô. Ngoài ra, giá vàng trong nước tăng lên một phần còn đến từ giá USD trong ngân hàng tăng cao. Vào cuối tháng 7, giá USD tại các ngân hàng đã tăng lên mức cao kỷ lục ở 26.400 - 26.410 đồng/USD, tăng 850 đồng/USD, tương đương mức đi lên 3,3%. "Với góc nhìn vừa nêu, giá vàng trong nước có thể sẽ vượt mức kỷ lục đã lập trước đó" ông Dương Anh Vũ ước đoán.

Cao hơn thế giới trên 10%

So với đầu năm, giá vàng miếng SJC hiện đã tăng 39,3 triệu đồng/lượng, tương ứng tăng 46,6%; còn vàng nhẫn tăng 35 triệu đồng, tương ứng tăng thêm 41,6%. Nhìn lại có thể thấy, sau hơn 1 tháng biến động khá chậm, giá vàng trong nước gần đây đã có mức tăng nhanh và ngày càng trở nên đắt đỏ so với giá thế giới. Giá vàng miếng SJC hiện cao hơn thế giới 16,5 triệu đồng/lượng, tương ứng 13,5%; còn vàng nhẫn cao hơn 12 - 13 triệu đồng/lượng, tương đương hơn 10%. Trước đó cuối tháng 5, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo triển khai các giải pháp để giảm chênh lệch giá vàng trong và ngoài nước xuống "chỉ khoảng 1 - 2%". Sau chỉ đạo này, giá vàng trong nước tháng 6 đã giảm mạnh, có thời điểm xuống 115 - 117 triệu đồng mỗi lượng vàng miếng SJC. Giá vàng miếng SJC cao hơn thế giới khoảng 13 - 15 triệu đồng/lượng, còn vàng nhẫn từ 9 - 10 triệu đồng/lượng. Thế nhưng gần đây, mức đắt đỏ lại càng gia tăng.

Mới đây, trả lời kiến nghị cử tri tỉnh Lâm Đồng về chính sách bình ổn giá vàng trong nước, Ngân hàng Nhà nước cho hay VN không phải là nước khai thác vàng nên vàng tiêu thụ trong nước chủ yếu từ nguồn nhập khẩu. Do đó, giá vàng trong nước phụ thuộc vào diễn biến giá vàng thế giới. Thời gian qua, giá vàng thế giới liên tục biến động, chủ yếu theo xu hướng tăng do căng thẳng địa chính trị, ngoại giao, xung đột vũ trang leo thang tại nhiều khu vực trên thế giới, khiến nhu cầu tiêu thụ vàng vật chất ở một số nước và dự trữ vàng của nhiều ngân hàng trung ương tăng mạnh… Như vậy, giá vàng diễn biến tăng trên cả thế giới chứ không chỉ ở VN.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước còn cho rằng theo luật Giá năm 2012 và luật Giá sửa đổi năm 2023, vàng không phải mặt hàng thiết yếu, không thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá. Giá mua, bán vàng do các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng miếng chủ động niêm yết theo quy định. Ngân hàng Nhà nước chỉ thực hiện can thiệp, bình ổn thị trường vàng trong trường hợp giá vàng biến động bất lợi ảnh hưởng đến thị trường ngoại tệ, tỷ giá, chính sách tiền tệ. Về cơ chế chính sách quản lý thị trường vàng, Ngân hàng Nhà nước đã có các tờ trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo tổng kết, đánh giá Nghị định 24/2012 và đề xuất định hướng quản lý thị trường vàng nhằm quản lý hiệu quả, bền vững thị trường vàng trong thời gian tới.