Giá phân bón có thể sắp tăng

Những bất ổn gần đây tại khu vực Trung Đông đã tác động đẩy giá dầu khí tăng mạnh, điều này tác động trực tiếp lên chi phí sản xuất phân bón, đặc biệt với phân đạm (Urea). Cùng với đó, từ ngày 1/7, phân bón chính thức áp dụng thuế VAT 5%, nhưng chưa có hướng dẫn thực thi. Những điều này có thể đẩy giá bán phân bón tăng thời gian tới.

Đơn vị sản sản xuất phân bón cho biết, trong các loại phân bón, phân đạm (Urea) chịu tác động trực tiếp từ giá dầu khí. Thông thường, khí đốt chiếm từ 60-75% chi phí sản xuất phân đạm. Do đó, giá dầu khí biến động sẽ tác động trực tiếp lên chi phí sản xuất và giá bán phân bón.

Phân bón, đặc biệt phân đạm đứng trước bối cảnh tăng giá khi giá dầu khí tăng mạnh trước những bất ổn trên thế giới.

Với các biến động kinh tế và chính trị thế giới thời gian gần đây đã khiến giá dầu tăng mạnh. Đầu năm, giá dầu chỉ trong ngưỡng 61-64 USD/thùng, hiện tăng lên mức bình quân 74 USD/thùng, và có thể chạm mốc 100-120 USD/thùng nếu xung đột kéo dài. Đi liền với giá dầu, giá khí cũng tăng theo mức tương ứng.

Với các loại phân bón phức hợp (như NPK), đại diện Công ty CP Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC, mã cổ phiếu: DCM) cho biết, giá các loại phân bón đầu vào cho sản xuất liên tục tăng mạnh thời gian gần đây. Thực tế, hiện giá các loại phân đơn đầu vào tăng từ 10-50% so với hồi đầu năm, dẫn đến giá thành sản xuất phân NPK tăng từ 10% trở lên. Đơn vị này dự báo giá phân bón sẽ tiếp tục xu hướng tăng trong thời gian tới.

Thêm vào đó, từ tháng 7 năm nay, Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) năm 2024 có hiệu lực, mặt hàng phân bón chịu thuế 5% (thay vì không chịu thuế như trước). Theo luật mới, nhà sản xuất phân bón được khấu trừ thuế VAT đầu vào, góp phần chia sẻ áp lực chi phí với người nông dân.

Tuy nhiên, đại diện PVCFC cho biết quy định của luật mới sắp có hiệu lực nhưng hiện chưa có nghị định hay các hướng dẫn thi hành. Điều này dẫn tới nhiều nhà phân phối thận trọng trong việc nhập hàng phân bón, do lo ngại rủi ro về giá và chính sách thuế, dẫn tới lượng hàng tiêu thụ giảm.

"Chúng tôi rất mong Bộ Tài chính sớm có hướng dẫn cụ thể về thuế VAT 5% với phân bón, để tháo gỡ điểm nghẽn trong giai đoạn chuyển tiếp. Việc làm rõ cơ chế xử lý thuế không chỉ giúp doanh nghiệp yên tâm xây dựng kế hoạch tiêu thụ, giá bán, còn đảm bảo quyền lợi chính đáng của tất cả các bên, đặc biệt người nông dân", đại diện PVCFC kiến nghị.

Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 5, Việt Nam nhập khẩu hơn 550.000 tấn phân bón (tăng hơn 2% so với cùng kỳ năm trước), với giá trung bình khoảng 316 USD/tấn.

Chiều ngược lại, các nhà sản xuất Việt Nam xuất khẩu hơn 186.000 tấn phân bón các loại (tăng hơn 92% cùng kỳ), giá xuất khẩu trung bình hơn 417 USD/tấn. Xuất khẩu phân bón mang về hơn 78 triệu USD (tăng hơn 88%).

Với Công ty CP Phân bón Dầu khí Cà Mau (mã cổ phiếu: DCM), Đại hội cổ đông vừa diễn ra mới đây đã thông qua kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2025. Theo đó, DCM đặt mục tiêu tổng doanh thu hợp nhất cả năm 13.983 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 864 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 774 tỷ đồng.

Năm 2024, DCM sản xuất 956.000 tấn phân đạm, NPK hơn 207 nghìn tấn. Tổng doanh thu hợp nhất hơn 14.037 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế hơn 1.428 tỷ đồng (tăng 29% so với cùng kỳ năm trước đó). Với lợi nhuận đạt được, DCM thực hiện chia cổ tức năm 2024 bằng tiền cho cổ đông, với tỷ lệ 20% (2.000 đồng/cổ phiếu), tổng số tiền mặt chi trả cổ tức hơn 1.058 tỷ đồng.

Hiện, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, DCM chiếm 60% thị phần phân bón.