Đứt gãy khổng lồ Mỹ có thể sắp kích hoạt siêu động đất kép

Một nghiên cứu mới đã hé lộ khả năng hai đứt gãy địa chấn lớn nhất nước Mỹ có thể liên kết với nhau và gây nguy cơ động đất kép chưa từng có.

Khi Cascadia rung chuyển, San Andreas có thể “đáp trả” ngay sau đó.

Theo nghiên cứu, hai đứt gãy địa chấn Cascadia và San Andreas khi liên kết với nhau sẽ gây ra một thảm họa chưa từng có đối với toàn bộ bờ Tây nước Mỹ.

Tiến sĩ Chris Goldfinger, nhà cổ địa chấn học tại Đại học Bang Oregon và là tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Mức độ tàn phá của một trận động đất 9 độ ở vùng Tây Bắc Thái Bình Dương là điều khó có thể hình dung. Và nếu San Andreas rung chuyển ngay sau đó, hậu quả sẽ thật sự khủng khiếp”.

Khu vực ven Thái Bình Dương của Mỹ nằm trên một mạng lưới ranh giới kiến tạo phức tạp. Ở phía Bắc, mảng Juan de Fuca đang dần chìm xuống bên dưới mảng Bắc Mỹ, hình thành nên đới hút chìm Cascadia - nơi từng tạo ra các trận động đất siêu mạnh và sóng thần hàng trăm năm trước.

Trong khi đó, ở phía Nam, đứt gãy San Andreas lại là nơi mảng Thái Bình Dương và mảng Bắc Mỹ trượt qua nhau, gây ra những thảm họa nổi tiếng như trận động đất San Francisco 1906.

Khả năng hai hệ thống này có thể “nứt” gần như cùng lúc đặt ra một kịch bản nguy hiểm chưa từng được tính đến, tạo ra một chuỗi phản ứng địa chấn có thể làm rung chuyển toàn bộ vùng bờ Tây Mỹ.

Điều thú vị là phát hiện này bắt nguồn từ… một sai sót trong nghiên cứu. Trong chuyến thám hiểm năm 1999, một sinh viên đã nhập nhầm tọa độ, khiến nhóm khảo sát di chuyển ra khỏi rìa Cascadia và tiến gần đến San Andreas. Tại đây, họ bất ngờ phát hiện các lớp trầm tích turbidite - dấu tích của những đợt lở đất dưới biển.

Khi phân tích sâu hơn, nhóm nghiên cứu nhận thấy các lớp trầm tích ở hai khu vực xuất hiện theo cặp, gợi ý rằng các trận động đất ở Cascadia và San Andreas có thể xảy ra liên tiếp trong thời gian ngắn, có thể chỉ cách nhau vài phút hoặc vài giờ.

Nếu giả thuyết này đúng, toàn bộ bờ biển Thái Bình Dương của Mỹ có thể rung chuyển cùng lúc trong một thảm họa liên hoàn. Phát hiện này không chỉ thay đổi cách giới khoa học hiểu về mối liên hệ giữa các đới kiến tạo, mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chuẩn bị cho một “ngày kép tận thế” địa chấn, điều mà hàng triệu người dân Mỹ có thể chưa sẵn sàng đối mặt.