Đường cao tốc phục vụ xe điện

Các tuyến đường trọng điểm nối Delhi-Mumbai, Delhi-Kolkata và Kolkata-Kanyakumari sẽ nâng cấp thành đường cao tốc điện (e-highway) theo chương trình đường cao tốc quốc gia dành cho xe điện (NHEV), theo mô hình hợp tác công tư (PPP).

Ông Abhijeet Sinha, giám đốc chương trình tại NHEV, cho biết mặc dù mục tiêu chính là cung cấp cơ sở hạ tầng sạc đầy đủ, chương trình cũng sẽ cung cấp dịch vụ hỗ trợ tự động bên đường cho xe điện trong vòng 30 phút khi xe bị hỏng, nhà vệ sinh sạch sẽ và các tiện nghi tương tự sân bay với tần suất 50 km có một trạm trên các tuyến đường này.

"Chữ 'e' không chỉ có nghĩa là điện mà còn là điện tử. Với việc ứng dụng và lắp đặt các thiết bị IoT như một phần của hệ sinh thái V2X (Vehicle-to-Everything) rộng lớn, bao gồm camera và cảm biến, chúng ta sẽ có thể cải thiện việc thực thi pháp luật và ứng phó với các trường hợp khẩn cấp tốt hơn nhờ dữ liệu chính xác về vị trí, tốc độ và tình trạng của phương tiện", Sinha cho biết.

NHEV sẽ được vận hành thông qua các trạm sạc. Các trạm này sẽ hoạt động tại các khu vực tiện ích ven đường (WSA) trên các tuyến quốc lộ và đất tư nhân dọc đường, cách nhau 50 km. Mỗi trạm sẽ có hai xe hỗ trợ và xe cứu thương chuyên dụng để xử lý các sự cố xảy ra trong bán kính 25 km. Mỗi trạm NHEV sẽ có công suất 3.200 kWh với 36 trụ sạc, trung tâm dịch vụ xe điện, nhà vệ sinh, khu ẩm thực, phòng chờ, máy ATM và các tiện ích thương mại khác như tiệm làm tóc và nhà kho.

"Khi các trạm này đi vào hoạt động, mọi người sẽ không còn phải đến các trạm sạc đơn lẻ nữa, vì độ tin cậy sẽ cao hơn và nguy cơ xếp hàng chờ đợi cũng thấp hơn", Sinha nói.

Bộ trạm đầu tiên, với tổng cộng 8 trạm, sẽ đi vào hoạt động vào tháng 3/2026. Ngoài việc phục vụ người sử dụng đường cao tốc, Sinha cho biết các trạm này cũng sẽ đóng vai trò là một trung tâm hậu cần.

"Tất cả hàng hóa dự kiến được giao trong bán kính 80 km có thể được giao tại đó để giao hàng chặng cuối, và nông sản địa phương có thể được bán tại các trạm này", ông nói thêm.

Ban đầu, các trạm này sẽ được cung cấp điện lưới, nhưng sắp tới, việc kết hợp các nguồn năng lượng xanh phi tập trung, không phụ thuộc lưới điện, như năng lượng mặt trời, máy điện phân nước và gió, sẽ dần được bổ sung theo mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2070 của Ấn Độ.

Cứ 10 trạm, có ba trạm sẽ do các tổng công ty điện lực và dầu khí sở hữu, ba trạm do các công ty điện lực và dầu khí tư nhân sở hữu, ba trạm do các cá nhân và công ty gia đình sở hữu, trong khi chính quyền bang sẽ sở hữu một trạm. Các trạm do bang sở hữu sẽ có diện tích lớn hơn để chứa một bến xe buýt và xe tải điện.

Giám đốc NHEV lưu ý rằng mô hình này sẽ không yêu cầu bất kỳ khoản trợ cấp nào của chính phủ, mỗi trạm đều có lợi nhuận thông qua sự kết hợp các nguồn doanh thu từ các hoạt động thương mại khác nhau, bao gồm cả từ các biển quảng cáo. Ông cho biết: "Trong vòng 40 tháng, mỗi trạm dự kiến sẽ hòa vốn với khoản đầu tư ban đầu là 40-50 crore rupee (4,6-5,7 triệu USD), so với thời gian hòa vốn 40 năm đối với các trạm sạc do chính phủ vận hành".

Việc áp dụng xe điện là trọng tâm để đạt được cam kết của Ấn Độ về mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2070, với ước tính giao thông đường bộ đóng góp 12% tổng lượng khí thải. Đến năm 2030, Ấn Độ đặt mục tiêu tỷ lệ sử dụng xe điện là 30% đối với ôtô cá nhân, 70% đối với xe thương mại, 40% đối với xe buýt và 80% đối với xe hai bánh và ba bánh. Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng xe điện tính đến năm tài chính 2025 là 7,8%.

Khi việc sử dụng xe điện ngày càng tăng, nhu cầu về các trạm sạc công cộng sẽ trở nên cấp thiết, đặc biệt là đối với xe thương mại. Dữ liệu từ Liên đoàn các Hiệp hội Đại lý Ôtô (FADA) cho thấy doanh số xe điện đã tăng 29% vào tháng 6 so với cùng kỳ 2024.

Theo báo cáo tháng 7 của CareEdge Analytics and Advisory, hiện cứ 235 xe điện trên đường thì có một trạm sạc. Cơ sở hạ tầng sạc kém phát triển từ lâu đã là một trở ngại cho việc sử dụng xe điện ở Ấn Độ. Ngược lại, các thị trường xe điện hàng đầu thế giới, như Trung Quốc và châu Âu, duy trì mạng lưới trạm sạc dày đặc hơn đáng kể, với một trạm sạc cho 7-15 xe điện, mang lại sự tiện lợi và độ tin cậy cao hơn cho người dùng.

Mỹ Anh (theo Hindustan Times)