Dù có cơ chế miễn trách nhiệm, cán bộ xử lý việc phức tạp, nhạy cảm vẫn lo lắng

Bộ trưởng Tư pháp cho biết nguyên tắc khi xử lý những vấn đề rất nhạy cảm, phức tạp đã bao gồm việc miễn trách nhiệm nếu những người tham gia không có vụ lợi.

Quốc hội sáng nay thảo luận tại hội trường về dự thảo nghị quyết cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Phát biểu giải trình, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh làm rõ thêm phạm vi điều chỉnh của dự thảo, trong đó tiếp thu ý kiến đóng góp của các đại biểu về việc loại trừ các yếu tố liên quan hiến định, quyền cơ bản của công dân, tố tụng tư pháp, an ninh quốc phòng và hình sự.

Một số đại biểu kiến nghị xem xét mở rộng cơ chế này để áp dụng với các văn bản quy phạm pháp luật do địa phương ban hành.

Về nội dung này, ông Nguyễn Hải Ninh cho rằng phạm vi và tính chất của quy định có sự khác nhau, khi mục tiêu nghị quyết của Quốc hội mang tính cá biệt để Chính phủ triển khai rà soát những nội dung mâu thuẫn, chồng chéo trong quá trình áp dụng hoặc do chính văn bản đó tạo ra.

Bộ trưởng Tư pháp cho biết nếu văn bản ở địa phương có mâu thuẫn, chồng chéo thì việc xử lý hoàn toàn thuộc về quyền của các chủ thể ban hành. Đồng thời, theo ông, thẩm quyền này đã được quy định trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

“Những nội dung khó khăn, vướng mắc liên quan đến luật, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì phải ưu tiên xử lý hàng đầu. Còn những nội dung chưa thực sự cấp bách, đã có trong chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm hay trong chương trình nhiệm kỳ thì ưu tiên xử lý theo các chương trình đã được Quốc hội thông qua” - ông nhấn mạnh.

Liên quan đề xuất của đại biểu giao Chính phủ quy định hướng dẫn chi tiết việc miễn trách nhiệm trong tổ chức thực hiện, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết đến nay, chưa có văn bản luật nào quy định cụ thể về việc này.

Thay vào đó, khi xử lý các vấn đề phức tạp, cấp bách đã có nguyên tắc miễn trách nhiệm đối với trường hợp người thực hiện không vụ lợi. Điều này đã hàm chứa rất nhiều nội dung, bảo đảm tính công khai, minh bạch, chịu trách nhiệm và rõ ràng trong tham gia xử lý.

"Dù đã có cơ chế nhưng những anh em trực tiếp xử lý vấn đề phức tạp, cấp bách hay tham gia thẩm định vẫn rất lo lắng" - ông Ninh nêu rõ và cho rằng không phải có nghị quyết này là có thể lạm dụng được.

Ông Ninh cũng nhấn mạnh sự quan trọng của cơ chế giám sát. Dự thảo sẽ quy định rõ hơn về thành phần, cơ chế giám sát, kiểm tra của các chủ thể đối với việc thực hiện nghị quyết.

“Không chỉ có cơ quan của Chính phủ mà có cả Hội đồng dân tộc, các ủy ban của Quốc hội cùng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đại diện của Ban chỉ đạo Trung ương tham gia vào công tác này” - Bộ trưởng Tư pháp cho hay.

Cần làm đến nơi đến chốn

Làm rõ thêm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết các đại biểu nhất trí cao về sự cần thiết thông qua ngay nghị quyết.

Về tên gọi, theo ông Định, có thể nói đây là “cơ chế đặc biệt để tháo gỡ mâu thuẫn, vướng mắc trong hệ thống pháp luật" hoặc "giải pháp cấp bách”.

"Nghị quyết này chính là thể chế hóa Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Ban chỉ đạo Trung ương về đổi mới xây dựng thể chế, do Tổng bí thư đứng đầu, có đến hơn một nửa thành viên Bộ Chính trị tham gia.

Xử lý vướng mắc do quy định pháp luật là công việc cấp bách, hệ trọng và phức tạp. Nếu không giải quyết kịp thời sẽ dẫn đến ách tắc, cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Do đó, đây là công việc cần làm ngay và quyết liệt, làm đến nơi đến chốn” - ông Định nói.