Đột quỵ nhẹ: Đừng chủ quan với những dấu hiệu thoáng qua

Nhiều người cho rằng đột quỵ phải là tình trạng cơ thể ngã quỵ, không thể vận động. Thế nhưng một tình trạng khác là đột quỵ nhẹ với những triệu chứng thoáng qua, tê tay, nói lắp, chóng mặt… cũng là dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ.

Các chuyên gia y tế cảnh báo ngày càng nhiều người trẻ tuổi đang phải đối mặt với những cơn đột quỵ nhẹ, thiếu máu não thoáng qua, ẩn chứa biến chứng nguy hiểm nếu chủ quan sẽ bỏ qua thời gian vàng điều trị.

Chỉ là "tê chân, khó nói nhẹ"

Mới đây, Trung tâm đột quỵ Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận điều trị một nam bệnh nhân 37 tuổi ở Hà Nội bị đột quỵ nhồi máu não.

Trước khi nhập viện, anh đã từng có dấu hiệu báo trước như tê yếu nửa người, nhưng tình trạng chỉ kéo dài vài phút rồi tự hồi phục nên chủ quan không đi khám.

Bệnh nhân này chia sẻ: "Lúc đó chỉ nghĩ mình say cà phê, nóng trong người chứ không nghĩ rằng mình bị đột quỵ".

Đến khi triệu chứng này lặp lại và nặng hơn, anh mới đến bệnh viện, may mắn được điều trị kịp thời, tránh được di chứng nặng nề.

Không may mắn như thanh niên này, một bệnh nhân khác (40 tuổi, Hà Nội) đã không thể phục hồi sau đột quỵ não tái phát lần hai.

Cách đây 1 năm, nam bệnh nhân đã nhập viện điều trị đột quỵ não do tăng huyết áp. Thế nhưng, sau khi điều trị, anh không tuân thủ việc dùng thuốc đều đặn.

Kết quả ở lần đột quỵ thứ hai, anh nhập viện trong tình trạng nguy kịch, huyết áp tăng cao, xuất huyết não nặng và rơi vào hôn mê sâu, phụ thuộc hoàn toàn vào máy thở, nguy cơ không thể phục hồi.

Theo ThS.BS Bùi Quốc Việt (Trung tâm đột quỵ Bệnh viện Bạch Mai), những triệu chứng nhẹ như khó nói, tê yếu chân tay, líu lưỡi... thường bị người bệnh nhầm lẫn với "trúng gió" hoặc mệt mỏi thông thường.

"Đây là sai lầm cực kỳ nguy hiểm vì nhiều trường hợp đột quỵ nhẹ, thoáng qua nếu không được xử lý sớm sẽ nhanh chóng tiến triển thành cơn đột quỵ thực sự trong vòng vài giờ đến vài ngày", BS Việt cảnh báo.

Coi chừng cơn thiếu máu não thoáng qua

Theo BS Việt, đột quỵ nhẹ (hay nhồi máu não nhẹ) chiếm khoảng 15 - 20% tổng số ca đột quỵ tại Việt Nam. Đây là tình trạng tắc nghẽn mạch máu não gây triệu chứng nhẹ, thường thoáng qua, nhưng vẫn để lại nguy cơ tái phát rất cao.

Theo đó, đột quỵ não ở người trẻ chủ yếu liên quan đến bệnh nền, gene di truyền, tăng huyết áp, đái tháo đường... và một số ít liên quan đến gene tăng đông, tăng tạo huyết khối...

Đối với đột quỵ não nhẹ ở người cao tuổi, ngoài các bệnh nền, mãn tính như tăng huyết áp hay đái tháo đường, còn do xơ vữa mạch.

"Nhiều người nghĩ rằng đột quỵ là phải liệt ngay, méo xệch miệng, nằm một chỗ. Nhưng với tình trạng đột quỵ não nhẹ thì triệu chứng thường gặp của cơ thể chỉ "khác lạ" một chút. Có thể là tê yếu chân tay, chóng mặt, khó đọc, khó nói nhẹ... và dễ nhầm tưởng với tình trạng "trúng gió", vận động sai tư thế.

Cũng vì vậy mà nhiều người chủ quan, không đi thăm khám ngay mà đợi đến ngày hôm sau, thậm chí vài tuần, vài tháng hoặc khi tình trạng nặng hơn mới đi khám, dẫn đến bỏ lỡ thời gian vàng can thiệp", BS Việt cho hay.

Thống kê cũng cho thấy khoảng 8 - 12% người bệnh có nguy cơ tái phát đột quỵ trong 7 ngày đầu; 11 - 15% tái phát trong 1 tháng và 10 - 20% tái phát trong 3 tháng đầu nếu không điều trị.

Về tình trạng cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA), BS Trần Xuân Thủy (khoa can thiệp mạch thần kinh Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) cho biết cơn thiếu máu não thoáng qua là một dạng rối loạn chức năng thần kinh ngắn, gây các triệu chứng giống như đột quỵ não nhưng kéo dài thường dưới 1 giờ.

Dấu hiệu có thể gặp như méo mặt nhẹ, khó khăn khi phát âm, yếu hoặc tế bì chân tay...

"Chính vì có biểu hiện nhẹ, thoáng qua nên nhiều người có thói quen "nằm nghỉ ngơi xem có đỡ không". Tuy nhiên, điều này khiến người bệnh bỏ lỡ thời gian vàng (4,5 giờ đầu tiên) khi các phương pháp điều trị như tiêu sợi huyết, can thiệp nội mạch còn hiệu quả", bác sĩ Thủy cho hay.