Thần đồng người Việt tốt nghiệp đại học ở tuổi 15 tại New Zealand

15 tuổi, Alisa Phạm (tên thật Phạm Vi An) - du học sinh Việt Nam được xem là thần đồng sẽ dự lễ tốt nghiệp với tư cách sinh viên người Việt trẻ tuổi nhất nhận bằng cử nhân trong lịch sử giáo dục New Zealand.

Là người Việt duy nhất được vinh danh trong top 100 Thần đồng trẻ toàn cầu 2025 (Global Child Prodigy Awards - GCPA 2025), Alisa Phạm tốt nghiệp ngành nghiên cứu truyền thông Trường ĐH Công nghệ Auckland (AUT).

Cô bạn này hiện đang học hai chương trình thạc sĩ cùng lúc. Dự kiến hoàn thành thạc sĩ ngành nghiên cứu triết học về trí tuệ nhân tạo (AI) tại AUT cuối năm nay. Còn ngành tâm lý học của ĐH Harvard (Mỹ) học từ xa có kế hoạch hoàn thành thạc sĩ vào năm 2026.

Nghiên cứu AI và an ninh mạng

GCPA là chương trình tôn vinh top 100 tài năng thần đồng dưới 15 tuổi các lĩnh vực khoa học, nghệ thuật, thể thao, giáo dục, đổi mới xã hội... Alisa Phạm được vinh danh tại hạng mục giáo dục nhờ thành tích học thuật xuất sắc cùng định hướng nghiên cứu chuyên sâu trong các lĩnh vực AI, tâm lý học, truyền thông và an ninh mạng.

Bạn hiện làm trợ lý nghiên cứu cùng giảng viên Jennie Watts tại AUT. Ở chương trình thạc sĩ đang học tại AUT, bạn cho biết đang "tập trung nghiên cứu về AI, trí tuệ xã hội nhân tạo và truyền thông trong hệ thống quản lý cộng đồng và đối thoại phát triển bền vững".

Nói về bí quyết học tập, Alisa Phạm chia sẻ cần xác định lĩnh vực tri thức, phân tích mọi khía cạnh, luôn đặt câu hỏi đa chiều, phản biện và tìm ra giải pháp mới, ứng dụng kiến thức vào quá trình học tập lẫn sinh hoạt. 

"Tôi luôn bắt đầu ngày mới với việc bắt tay vào kế hoạch học tập đã hoạch định và hoàn thành bài vở càng sớm càng tốt chứ không trì hoãn", Alisa Phạm kể.

Những lĩnh vực Alisa Phạm lựa chọn vốn khá nhiều thử thách cả trong hiện tại lẫn tương lai. 

Chọn ngành tâm lý học, du học sinh 15 tuổi ấy lý giải rằng bản thân "muốn tìm hiểu động cơ hành vi và cư xử con người để hiểu về bản thân cùng những người xung quanh trong một thế giới có vẻ ngày càng hỗn loạn hơn, trong đó các xung đột thường bắt nguồn từ sự giao tiếp thiếu đồng cảm giữa mọi người với nhau".

Trong khi AI và an ninh mạng trong hình dung của Alisa Phạm là để chào đón viễn cảnh tương lai rất gần với sự hợp tác giữa AI và con người mật thiết hơn bao giờ hết. "Con người cần tạo ra các hệ thống công cụ để dự đoán, bảo vệ và ngăn ngừa mọi lỗ hổng kỹ thuật số, những mặt trái trong phát minh của chính mình", bạn nói.

Dự án cho bạn trẻ Việt

Rời Hà Nội qua New Zealand đi học từ năm 2017, nguyện ước lớn nhất của cô bé chính là mong sớm hoàn thành các chương trình nghiên cứu để có dịp thuận lợi trở về Việt Nam viếng mộ bà ngoại đã qua đời trong đại dịch COVID-19 mà bạn chưa kịp nói lời tạm biệt.

Cô bé còn mong được chia sẻ với các bạn học sinh đồng trang lứa trong nước các phương pháp học tập, sự độc lập trong tư duy cùng những kỹ năng mềm, cả việc hỗ trợ sách cho học sinh vùng sâu, vùng xa. 

Alisa Phạm nói: "Tôi muốn chia sẻ rằng thông minh không phải là thứ bạn sinh ra đã sẵn có mà là điều chúng ta có thể luyện rèn, mài giũa bằng sự tò mò, tập trung và kiên trì theo đuổi câu trả lời ngay cả khi không ai trao cho bạn".

Alisa Phạm đã kiến tạo Ozone Points, một nền tảng online "giúp trẻ em, phụ huynh và mọi người tiếp cận, tham gia đăng ký trồng cây, giữ gìn môi trường thiên nhiên, góp phần hạn chế tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu, đặc biệt nhiều khu vực tại Việt Nam". 

Nền tảng này ứng dụng AI tạo ra tác động xanh có thể đo lường được với từng cá nhân qua điện thoại thông minh, cung cấp thông tin giúp các bạn trẻ tìm hiểu về giảm thải carbon, chỉ số khí hậu và cộng đồng sống xanh.

"Tôi muốn theo đuổi việc học tập suốt đời và không ngừng phát triển. Tôi tin rằng sức mạnh lớn nhất của chúng ta là đoàn kết và thấu hiểu lẫn nhau để hướng tới tương lai bền vững, hạnh phúc cho tất cả mọi người", Alisa Phạm bộc bạch.